Đúng như dự đoán, từ phía sân xa xa đột nhiên có tiếng thét chói tai, vang đến mức cả thôn đều nghe thấy: “Lê của tao! Mất một quả lê của tao rồi! Đứa nào ăn trộm lê của tao, tao giết! Tao giết nó!”
Nghe thì có vẻ vô lý, chỉ vì một quả lê mà làm như muốn giết người nhưng ở cái thời buổi này chuyện đó hoàn toàn có thể.
Bây giờ là năm 1967, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thực hiện chế độ tập thể hóa đất nông nghiệp. Nông dân trở thành thành viên trên cơ sở tự nguyện, cùng nhau làm việc và cùng nhau nhận thù lao.
Tuy nhiên, mỗi nhà vẫn được chia một mảnh vườn nhỏ để tự trồng thêm rau củ, phòng khi hợp tác xã chia lương thực không đủ ăn.
Để tận dụng đất trồng lương thực, hầu hết cây ăn quả lâu năm trong làng đều đã bị chặt bỏ.
Chỉ riêng nhà họ Tống còn giữ lại được một cây lê trong sân nhà cũ. Cây lê sai trĩu quả, quả nào quả nấy mọng nước giòn ngọt.
Giữa trời nóng nực thế này, xã viên nào đi qua cũng phải thèm thuồng nuốt nước miếng.
Nhưng bà Tống nhất quyết không cho ai một quả nào.
Ngày nào bà ta cũng đếm đi đếm lại, trên cây có tổng cộng 72 quả.
72 quả lê đó là để dành riêng cho cô con gái út của bà ta, Tống Thanh Ngọc, người đang bị ho suyễn để ăn cho nhuận họng, giữ gìn sức khỏe.
Cậu bé Cẩu Đản thấy mẹ ngất đi, đã mím môi mím lợi từ bên phía nhà mình lén lút hái trộm một quả.
Cậu bé không hề biết rằng, quả lê này đã châm ngòi cho một trận đại chiến trong nhà.
“Cẩu Đản! Mày dám ăn trộm lê của bà à! Mày có biết cô út của mày bị bệnh, phải dựa vào mấy quả lê này để chữa bệnh, để giữ mạng không hả?”
Nói thì chậm mà chuyện xảy ra thì nhanh.
Bà Tống tay cầm chổi sể, hùng hổ từ ngoài xông vào.
Thấy Cẩu Đản đang cầm quả lê chạy từ giếng nước về phía buồng phía tây, bà ta vung chổi lên, quất thẳng vào mông cậu bé.
Tô Hướng Vãn từ trước đến nay ghét nhất là ai đánh trẻ con, huống hồ bà Tống ra tay vô cùng ác độc.
Cậu bé Cẩu Đản mới lên sáu, nhà nghèo không có vải may quần áo vẫn còn mặc chiếc quần thủng đũng.
Cây chổi của bà Tống vung lên, tiếng "vút" khô khốc vang lên, để lại trên mông cậu bé một vệt máu đỏ ửng rồi lại thêm vài vệt nữa chồng lên nhau.
Tô Hướng Vãn lao ra khỏi giường, một tay giữ lấy con, tay kia chụp lấy cây chổi trong tay bà Tống, ánh mắt cô sắc lạnh: “Bà thử động vào con tôi lần nữa xem?”
“A, cái đồ chỉ biết ăn ngon lười làm! Mày còn bênh nó à? Chính mày xúi con nít đi ăn trộm đồ của người bệnh, mày chờ đấy, sớm muộn gì tao cũng tống cổ mày ra khỏi nhà!” Bà ta như nổi điên, giằng lại cây chổi định đánh luôn cả Tô Hướng Vãn.
Nhắc tới bà Tống, trong ký ức của nguyên chủ, đây quả là một người mẹ chồng cực phẩm.
Chuyện năm xưa cũng lạ. Ban đầu, người mà nguyên chủ định gả đến là Tống Nhị, con trai thứ hai của nhà họ Tống.
Hai người bằng tuổi lại từng học chữ với nhau mấy ngày, có thể xem là có chút tình cảm.
Nguyên chủ bằng lòng gả, cha cô cũng ưng Tống Nhị nên đồng ý hôn sự mà không đòi hỏi nhiều sính lễ.
Nào ngờ đến ngày cưới, chú rể Tống Nhị thư sinh, nho nhã bỗng bị đánh tráo thành anh cả Tống Đại cao lớn, lầm lì, ít nói.
Bà Tống trước giờ chẳng thương gì hai người con trai đầu, chỉ một mực thiên vị cậu con trai út và cô con gái út Tống Thanh Ngọc. Cậu con trai út thì lười biếng, giỏi nhất là khoản ăn vụng và dỗ ngọt cho bà vui. Còn cô con gái út Tống Thanh Ngọc, mười lăm tuổi đã lấy chồng, sau khi chồng chết lại bế con về nhà mẹ đẻ ăn bám, một mực đòi ở đây để tìm mối khác tái giá. Bà Tống thấy con gái còn trẻ đã góa bụa nên lại càng cưng chiều hết mực.
Lúc này, Tô Hướng Vãn giằng mạnh cây chổi rồi ném văng ra ngoài sân.
Sức cô là sức của người trẻ khỏe còn bà Tống đã có tuổi. Hai người xô xát, bà ta làm sao bì được, chỉ có nước bị cô đẩy cho lảo đảo.
Quả lê bị rơi xuống đất, dập mất một nửa.
“Mẹ, đang yên đang lành mẹ gây sự với chị dâu làm gì? Chị ấy vừa mới thắt cổ hụt xong, mẹ cho chị ấy ăn một quả lê thì đã sao.” Từ cửa sổ nhà bếp, người thím Ba (vợ của cậu con trai út) đang nấu cơm trưa, thấy hai người xô xát liền nói vọng ra.
“Được lắm! Mỗi ngày không tìm đường chết thì cũng sống không ra hồn! Đi làm hợp tác xã thì chẳng kiếm được mấy công điểm, hôm qua mang về cho tao được có tám điểm! Tao chỉ hận là hôm nay nó không thắt cổ chết luôn cho rảnh nợ! Chúng mày xem, lần nào cũng là giả vờ. Giờ không chết lại còn xúi con đi ăn trộm lê. Đúng là cái đồ tham ăn lười làm!”
Bà Tống tuy miệng lưỡi lanh lẹ nhưng chợt nhận ra cô con dâu hôm nay dường như mạnh bạo khác thường, sợ mình chịu thiệt nên không dám lao vào đánh nữa nhưng miệng vẫn không ngừng chửi bới.
Chỉ là cãi nhau thôi à? Món này Tô Hướng Vãn rành lắm.
“Mẹ, tại sao con lại không thể ăn lê?” Thấy bà ta định bỏ đi, cô liền chặn lại.
“Lê kia là để cho Thanh Ngọc chữa bệnh! Nó bị ho suyễn, mày có bị sao không?”
“Con chỉ biết là nếu thật sự bị ho suyễn thì phải uống thuốc. Nếu ăn lê mà trị được bệnh thì người ta cần bác sĩ làm gì, cần nhà máy thuốc làm gì? Cứ đi trồng lê hết là xong à?”
Vừa nói, Tô Hướng Vãn vừa nhặt quả lê dưới đất lên, điềm tĩnh đi đến bên giếng múc nước rửa sạch rồi đưa cho Cẩu Đản: “Nào, cắn một miếng đi con, mẹ con mình ăn chung.”
“Tao xem mày có dám động đến quả lê của tao không?”
“Sao lại không dám? Cây lê này là do chính tay con trồng vào năm con gả về đây. Cũng là con ngày ngày tưới nước cho nó. Lúc hợp tác xã đến định chặt đi cũng là con cố hết sức mới giữ lại được. Tại sao Thanh Ngọc được ăn mà con trai con lại không được ăn?”
Cô cắn một miếng lớn. Vị ngọt thanh mát của quả lê lập tức tràn ngập khoang miệng.
Đã quen với cơm hộp, thức ăn nhanh và trái cây đóng hộp của thế giới hiện đại, đây là lần đầu tiên Tô Hướng Vãn được ăn một quả lê tươi ngon đến vậy.
Trong ký ức của nguyên chủ, Tống Thanh Ngọc căn bản không hề bị ho suyễn. Chẳng qua cô ta thèm ăn lê nên cả ngày giả vờ ho khan để lừa cả nhà, độc chiếm cả cây lê cho mình và đứa con trai Tiểu Kim Quý.
“Ngon thật!” Tô Hướng Vãn cắn thêm một miếng giòn tan rồi đưa quả lê cho con trai: “Cẩu Đản, lại đây con, cắn một miếng nào.”
“Mày, mày là cái loại đàn bà tham ăn lười làm! Mày còn dám lý sự cùn! Tao nói cho mày biết, tao sẽ báo lên đội sản xuất, để họ đuổi cổ mày ra khỏi nhà họ Tống! Để xem mày còn mặt mũi nào mà gặp chú Hai của mày nữa không!” Đây là đòn uy hiếp mà bà ta cho là lợi hại nhất.
Dù sao, nguyên chủ ở lại cái nhà này không chịu tái giá cũng là vì Tống Nhị.
“Đuổi thì đuổi đi. Vừa hay để cho các cô các chú lãnh đạo trên xã thấy bà đối xử với thân nhân liệt sĩ như thế nào.” Tô Hướng Vãn vừa nói vừa cố ý cắn thêm một miếng lê giòn tan.
Chồng cô, Tống Đại thực ra cũng là một quân nhân. Chỉ là khi còn sống, thân phận của anh ta tương đối đặc thù nên chưa từng mặc quân phục. Mãi đến khi anh ta hy sinh, quân đội mới gửi giấy báo tử và công nhận quân hàm liệt sĩ.
Chuyện mẹ chồng đánh đập con dâu là vợ liệt sĩ mà truyền ra ngoài, để cán bộ trên xã biết được, bà Tống quả thực không gánh nổi trách nhiệm này.
Đòn này hiểm quá, bà ta liền im bặt.
Tô Hướng Vãn cười đến cong cả mắt, cô vô cùng dịu dàng cúi người, đưa miếng lê cho Cẩu Đản: “Ăn đi con. Sao không ăn?”
Cẩu Đản rụt rè liếm vào chỗ mẹ vừa cắn. Đứa nhỏ sáu tuổi lần đầu tiên trong đời được ăn lê, thật thà nói: “Mẹ ơi, lê ngọt quá.”
“Ừ, lê rất ngọt. Con đi gọi anh Cả vào đây, nhà chúng ta có phúc cùng hưởng, có miếng lê cũng phải ăn chung.”
“Nhưng mà… cô út nói không thể chia lê cho hai người ăn được. Cô nói ‘phân lê’ nghe giống ‘phân ly’, không tốt. Cho nên cô út toàn ăn lê một mình thôi. Mẹ ơi, hay là một mình mẹ ăn đi ạ.”
“Nếu không ‘phân lê’ được vậy chúng ta cắt nó ra. Cắt lê ra thì sẽ không phải chia lìa nữa, đúng không con?”
Có lẽ vì hai năm qua nguyên chủ tính tình gắt gỏng, không đánh thì mắng nên Cẩu Đản có chút sợ sệt. Mãi đến khi Tô Hướng Vãn vào bếp tìm được con dao, cắt quả lê làm ba phần, thằng bé mới như một chú cún con, lon ton chạy đi tìm anh cả Lư Đản.
“Mẹ, mẹ gọi con à?” Tiếng nói vừa dứt, một cậu bé dong dỏng cao chạy vào cửa.
Thằng bé này da hơi ngăm đen vì sương gió nhưng nhìn kỹ có thể thấy nước da gốc rất trắng, chỉ cần chăm sóc một chút là sẽ lại sáng sủa ngay. Đặc biệt là đôi mắt, một đôi mắt phượng sắc sảo và sáng ngời, đẹp không tả xiết.
Trên vai cậu bé còn vác một cây gậy. Nó chống gậy xuống đất, cất cao giọng nói: “Bà nội, quả lê này coi như con mua để mẹ con ăn. Sau này con đi làm kiếm công điểm trả lại cho bà, không ai được cướp của mẹ con!”
Tô Hướng Vãn ngỡ ngàng. Thật là một cậu bé đáng yêu còn nhỏ mà đã ra dáng một người đàn ông oai phong, chững chạc. Chỉ qua vài câu nói đã thấy được sự nhanh trí và khí phách của nó.
Đây chính là nam chính trong nguyên tác.
Tàn tật nhưng kiên cường. Sau này khi vào ngành công an, thằng bé bị kẻ xấu hãm hại làm mất cả hai chân nhưng bằng ý chí sắt đá đã đứng lên trở thành cảnh sát hình sự phá án nổi tiếng nhất cả nước, Tống Đông Hải.
Theo như trong truyện, đứa trẻ này vốn rất yêu mẹ. Nhưng sau khi nguyên chủ nhẫn tâm bán đi em trai và em gái, nó mới bắt đầu căm hận mẹ mình. Trong chương cuối cùng mà Tô Hướng Vãn đọc được, tác giả Tô Tiểu Nam có tiết lộ, Tống Đông Hải đã lên kế hoạch từ trước, chuẩn bị tống người mẹ ác độc của mình vào tù, để bà ta phải trả giá trong những năm cuối đời.
May thay, chuyện đó bây giờ vẫn chưa xảy ra.
Chỉ trong một khoảnh khắc, cô đã bị cậu bé này làm cho cảm động sâu sắc.
Phải thừa nhận rằng, dù đã đọc rất nhiều tiểu thuyết nhưng nếu không thật sự xuyên không, không thật sự nhìn thấy hai đứa trẻ gầy gò đứng trước mặt mình, Tô Hướng Vãn sẽ không bao giờ cảm nhận hết được cuộc sống thực sự của những năm 60, 70.
Lương thực thiếu thốn, người trong nhà có thể vì một miếng bánh ngô mà đánh nhau vỡ đầu. Lao động quần quật không ngừng nghỉ, một người phụ nữ phải làm việc cật lực tương đương mười hai tiếng đồng hồ mới đổi được khẩu phần ăn cho một ngày. Biện pháp tránh thai gần như không có, vợ chồng gần gũi vài lần là có thể có một đàn con chạy đầy sân.
Tô Hướng Vãn vốn rất thích đọc tiểu thuyết niên đại nhưng chính vì đọc nhiều nên cô càng thấu hiểu sự khắc nghiệt của hoàn cảnh hiện tại. Càng nghĩ, da đầu cô càng tê dại, bên tai lại vang lên tiếng khóc “oa oa” của một đứa trẻ sơ sinh.
“Mẹ, mẹ không định cho em gái bú ạ?” Cẩu Đản lo lắng hỏi, mặt đầy sợ sệt: “Mẹ nói muốn bỏ đói cho em chết, có thật không mẹ?”
Nguyên chủ quả thật đã hai ngày không cho cô con gái út bú sữa. Chồng chết, mẹ chồng ngược đãi, con nhỏ lại quấy khóc, trong cơn quẫn trí, cô ta đã thực sự muốn bỏ đói đứa bé cho đến chết.
Tô Hướng Vãn, một phụ nữ độc thân chưa từng sinh con, bây giờ phải đối mặt với một đứa trẻ đang khóc đòi bú?
“Mẹ, mẹ cho em bú đi, chúng con không nhìn đâu.” Lư Đản dựng cây gậy sang một bên rồi đột nhiên đưa tay lên che mắt cho Cẩu Đản.
Còn chính nó, đứng trước mặt Tô Hướng Vãn cũng nhắm chặt hai mắt lại, miệng không ngừng nói: “Mẹ đừng sợ, không đau đâu. Mẹ cứ cho em bú đi, con sẽ bảo vệ mẹ và em.”
Trời ạ! Lần đầu tiên trong đời đối mặt với chuyện này, lại còn được một cậu bé vừa kiên cường vừa dịu dàng động viên, Tô Hướng Vãn xúc động đến mức thật sự vén áo lên.
Cô con gái út đã đói lả, vừa thấy hơi mẹ liền ngậm lấy rồi mút sữa ừng ực.
Hai cậu bé đứng bên cạnh vẫn nhắm chặt mắt. Nhất là Cẩu Đản, nghe tiếng em gái mút sữa, khóe miệng bất giác cong lên thành một nụ cười mãn nguyện.
Tô Hướng Vãn vốn yêu trẻ con. Sở dĩ cô chưa bao giờ sinh con là vì chưa tìm được người đàn ông khiến cô đủ tin tưởng để cùng xây dựng gia đình. Cô từng nghĩ, con không phải do mình sinh ra thì dù có thích đến mấy cũng khó mà yêu thương thật lòng được.
Nhưng ngay lúc này, nhìn hai cậu nhóc “soái ca” đang đứng bảo vệ bên giường, cô lại cảm thấy chúng thật oai phong, thật đáng yêu làm sao.