Ma Chiến Hữu
Chương 10
Trương Lục là một ông lão cô quả trong thôn chúng tôi, đầu trọc lóc, mắt nhỏ, chân vòng kiềng, lúc nào cũng bày chuyện bậy bạ, làm nghề cắt cỏ nuôi miệng. Nói đến lão Trương Lục, trước mắt tôi bỗng hiện ra cánh đồng cỏ mênh mông ở quê tôi. Đã mùa thu, cỏ bắt đầu úa vàng, hoa cúc dại nở rộ trong cỏ, mùi hương hoa cỏ nồng nàn. Bầu trời cao và trong vắt khiến người ta hoa mắt, một vài đám mây trắng đến chói chang lững lờ trên cao. Tôi dắt trâu đi theo Trương Lục ra đồng cỏ dại, trên đầu tiếng chim kêu râm ran, thỏ hoang chạy nháo nhào dưới đất. Đến ven đồng cỏ, Trương Lục nói: Các cháu đi nhổ trộm đậu đi! Chúng tôi lần dò đến ruộng đậu của thôn bên cạnh, mỗi người nhổ cả một ôm đậu, dắt trâu đi theo Trương Lục vào đến giữa đám cỏ dại mênh mông. Trương Lục dồn đậu chúng tôi mang về thành một đống rồi bảo: Nhặt cỏ khô về đây! Chúng tôi vâng lời nhặt về cả ôm cỏ khô đặt bên cạnh, lão vun lên thành một đống rồi vốc đậu rải lên trên nhóm lửa đốt cỏ. Ngọn lửa dần dần cháy to bò dần về phía trước, đậu tươi nổ lép bép. Lửa tắt, trên đất chỉ còn một lằn tro tàn, một vài cọng cỏ vẫn còn đang âm ỉ bốc những làn khói xanh lởn vởn. Lúc nãy ngọn lửa bốc quá to khiến da chúng tôi bỏng rát, mùi đậu bị đốt cháy bốc lên từ đống tro tàn. Cái đầu trọc của lão Trương Lục như được bôi một lớp mỡ, vài sợi tro xám dính bê bết. Chúng tôi đứng ngây người nhìn lão. Lão bảo: Cởi quần ra, quạt cho tao! Chúng tôi quạt, quạt cho đến khi tro tàn bay hết, để lộ nền đất xanh xanh và những trái đậu bị nướng vàng sém. Kỹ thuật nướng đậu của Trương Lục thật có một không hai, không cháy mà cũng vừa chín, vừa bùi vừa thơm. Lão bảo: Ăn đi, các cháu! Reo lên một tiếng, chúng tôi nhào xuống, đứa ngồi đứa quỳ bốc lấy bốc để, có lúc một tay bốc một tay cho vào miệng, có lúc vốc cả nắm rồi thổi cho tro bay sạch rồi tọng cả vào mồm - đây là cách ăn của tôi, tuy hơi thô lỗ và bần tiện nhưng được cái rất nhanh, khuyết điểm là thi thoảng lại nhai phải những cục đất dính vào những hạt đậu, cũng có khi đó là một cục cứt thỏ, nhưng tất cả đều chui qua miệng và dồn xuống dạ dày. Lão Trương Lục ăn rất có kỹ thuật, bốn ngón tay ở hai bàn tay cong lại và bốc, rất giống với gà mổ thóc, loang loáng, nhanh không thể tả. Chúng tôi nhét đậu vào mồm, còn lão thì ném đậu vào mồm, không dùng mắt mà chỉ dựa vào cảm giác, những hạt đậu vàng vàng bay vào miệng lão, trăm phát trăm trúng. Ăn đậu xong, miệng chúng tôi đều đen như mỏ quạ, miệng lão lại chẳng dính một vệt tro nào. Tiền Anh Hào rất hâm mộ cách ăn rất đẹp của lão, nên lẽo đẽo theo đuôi để học lỏm, ban đầu động tác rất chậm nhưng chỉ sau vài ngày thì kỹ thuật của cậu ta đã vượt cả Trương Lục. Cậu này tâm trí thông minh, học cái gì được cái nấy, trèo cây, lặn dưới nước, bẫy chim, bắn ná cao su... đều thành thạo. Tôi cũng theo cậu ta để luyện tập nhưng chẳng có môn nào luyện cho ra hồn...
Cậu ta tìm một vỏ chai rượu đặt lên bậu cửa sổ, lùi mấy bước rồi móc túi lôi ra một vốc đậu màu vàng, nói với tôi:
- Xem đây này!
Rồi vung tay, từng hạt đậu bay vèo trên không rồi rơi vào miệng chai, tuy không phải trăm viên trăm trúng nhưng cũng được tám chín phần. Tôi rất khâm phục nhưng chẳng hề kinh ngạc, bởi tôi biết cậu ta làm gì cũng có thể được. Cậu ta bảo:
- Thây rồi chứ?
- Thấy rồi!
- Hiểu ý tớ không?
- Không hiểu!
- Cậu đúng là đồ ngốc!
- Tớ vốn ngốc từ bé, người khác không biết, lẽ nào cậu cũng không biết sao?
- Tớ muốn chúng ta biểu diễn tiết mục ăn đậu!
- Ăn thế nào?
- Chúng ninh cùng lên sân khấu, cậu cứ việc há mồm, tớ sẽ ném từng hạt đậu vào miệng cậu.
Vừa nghe xong, tôi đã nổi xung:
- Cậu muốn dùng đậu sống nhét vào miệng tớ để tớ đau bụng mà chết sao?
Cậu ta cười nói:
- Đúng là cậu quá ngốc, tớ xuống nhà ăn rang chín là được chứ gì.
- Cậu có dám chắc là hạt nào cũng trúng miệng tớ chứ?
- Cứ tập rồi sẽ biết.
Tiền Anh Hào bảo tôi đứng dựa vào cửa sổ rồi lùi đến tận chân tường, ra lệnh:
- Mở mồm ra!
Tôi há mồm.
- Há to ra một tí!
Tôi há mồm to thêm một tí.
Cậu ta thò tay vào túi lấy đậu, ném mạnh. Hạt đậu đập, trúng chóp mũi tôi.
- Cậu đừng có lằng xằng! - Tôi đưa tay sờ mũi nói.
- Hạt thứ nhất không tính. Pháo binh còn được phép bắn ba viên để thử cơ mà. Bạn tốt! Há miệng ra, tớ tiếp tục luyện tập đây.
Tôi ngẩng mặt lên, há miệng.
Cậu ta dùng hai ngón tay nhón lấy hạt đậu, nheo mắt ngắm rồi vung tay. Hạt đậu bay đến và chui tọt vào miệng tôi. Mười mấy hạt tiếp theo duy nhất chỉ có một hạt trúng vào môi tôi văng ra ngoài, còn lại đều chui tọt vào miệng tôi. Đúng lúc ấy phó chính trị viên xuất hiện, nhìn một hồi lâu rồi hỏi:
- Tiền Anh Hào, cậu lôi kéo Triệu Kim làm cái trò quỷ gì thế?
Tiền Anh Hào đáp:
- Báo cáo phó chính trị viên, chúng tôi đang luyện tập một tiết mục văn nghệ.
Phó chính trị viên ngạc nhiên hỏi:
- Tiết mục văn nghệ gì vậy?
- Ăn đậu! - Tiền Anh Hào đáp.
Tôi nhổ toàn bộ những viên đậu trong mồm ra lòng bàn tay, lẳng lặng nghe Tiền Anh Hào hoa chân múa tay giải thích tiết mục của cậu ta với phó chính trị viên. Khi Tiền Anh Hào nói xong, phó chính trị viên cười nhếch mép, nói:
- Cậu này đầy một bụng là những suy nghĩ bàng môn tà đạo. Hai cậu thử cho tôi xem nào.
Tiền Anh Hào tiếp tục ném mười mấy hạt đậu nữa vào miệng tôi, lần này thì hạt nào cũng trúng mục tiêu. Phó chính trị viên than:
- Cái cậu này, cậu trở thành bộ đội là hao phí một nhân tài, đáng ra cậu phải là một diễn viên xiếc cừ khôi. Tiết mục này rất khá. Được rồi, cậu cố gắng nâng cao kỹ thuật lên tí nữa!
Phó chính trị viên quả là người có máu nghệ thuật. Ông ta đã đề nghị tôi không nên đứng yên một chỗ mà phải chủ động phối hợp cùng Tiền Anh Hào, nói:
- Tiết mục này có hai yêu cầu cơ bản. Yêu cầu thứ nhất có liên quan đến Tiền Anh Hào là, cậu phải luyện cho được kỹ thuật ném hạt đậu vào đúng miệng Triệu Kim cho dù ở bất cứ góc độ nào, bất cứ tư thế nào. Yêu cầu thứ hai thuộc về Triệu Kim. Cậu phải luyện cho được cái miệng phải tiếp nhận được hạt đậu của Tiền Anh Hào ở bất cứ góc độ nào và bất cứ tư thế nào.
- Phó chính trị viên à - Tôi buồn rầu nói - Không khéo là tôi sẽ biến thành một con chó vàng to tướng mất.
Phó chính trị viên cười nói:
- Có thể dùng ý thức của chó để luyện tập nhưng tất nhiên không phải là chó.
- Phó chính trị viên, anh có thể bảo nhà bếp rang chín đậu được không? - Tôi hỏi.
- Không thành vấn đề, trước tiên là rang mười cân, hết thì rang tiếp.
Tiết mục của chúng tôi đã gây ồn ào trong tiểu đoàn rồi lây lan đến tận sư đoàn. Nghe người ta kháo nhau rằng, ông sư đoàn trưởng họ Hứa chẳng biết lấy một chữ nhất một nhị hai này chửi toáng lên rằng, mẹ cha nó chẳng biết trời đất xui khiến thế nào mà có hai thằng tân binh dẫn xác về sư đoàn ông làm trò quỷ. Khi chúng tôi biểu diễn trên sân khấu sư đoàn thì ở dưới khán giả có một cô gái là vợ của vị đội trưởng đội văn nghệ chiến sĩ trung tâm quân dự bị. Cô ta đem tiết mục của chúng tôi về kể lại thật chi tiết cho chồng... Do vậy mà chúng tôi có cơ hội ngồi chờ trong phòng hóa trang này.
Từ ngoài sân khấu, đội trưởng thông báo:
- "Ăn đậu" chuẩn bị diễn!
Tôi và Tiền Anh Hào rời khỏi phòng hóa trang ra đứng ở một bên cánh gà, ngay bên cạnh người đẹp Ngưu Lệ Phương. Tiết mục "huynh muội khai hoang" - một vở Ương ca Thiểm Bắc đang diễn trên sân khấu. Diễn viên nam khí thế ngất trời, diễn viên nữ lời ca nhỏ nhẹ, bước chân diễn viên nam mạnh mẽ khiến sàn sân khấu bằng gỗ kêu lên ken két. Ngưu Lệ Phương liếc mắt nhìn chúng tôi, tôi có cảm giác ánh mắt cô ta có chút khinh miệt kèm theo một chút thù hận.
Tiết mục "Huynh muội khai hoang" đã kết thúc, hai diễn viên thở hổn hển lui vào trong sân khấu, chụm đầu vào nhau nói gì đó. Trên sân khấu khai hoang, dưới sân khấu la ó. Ngưu Lệ Phương thoắt cái đã ra đứng giữa sân khấu với nụ cười mê hồn và lời giới thiệu:
- Tiết mục tiếp theo: Tiểu phẩm hài "Ăn đậu", người biểu diễn: Tiền Anh Hào, Triệu Kim.
Tiếng vỗ tay rào rào, Ngưu Lệ Phương bước vào. Tôi đang phát run thì Tiền Anh Hào đã dẩy tôi thật mạnh, nói:
- Ra sân khấu, nhanh lên!
Sau khi chúng tôi đến đội kịch chiến sĩ, những biên đạo kỹ thuật ở đây đã giúp chúng tôi nâng cao kỹ thuật của tiết mục rất nhiều. Khi biểu diễn ở tiểu đoàn hoặc sư đoàn, nói chung là chúng tôi biểu diễn một cách tùy hứng, ném bao nhiêu hạt dậu cũng được. Có một lần, Tiền Anh Hào ném vào miệng tôi đến nửa ký đậu, nhanh đến nỗi tôi chẳng kịp nhai. Đậu từ tay cậu ta như đạn liên thanh bắn tới tấp vào miệng tôi, để tiết mục thành công, tôi đành phải nuốt trọn. Đêm ấy, bụng tôi phát trướng, đánh rắm liên tục.
Chỉ đạo nghệ thuật của đội văn nghệ chỉ cho phép tôi tiếp nhận bốn mươi chín hạt đậu, lấy bảy hạt làm một đơn vị, mỗi đơn vị như vậy phải kèm theo một động tác cố định, vừa rõ ràng vừa đơn giản. Hạt đậu từ góc độ nào bay tới đều đã nằm trong dự liệu của tôi, cho nên đảm bảo rằng vạn hạt cũng không sai một hạt. Đạo diễn còn bảo chúng tôi thay đổi trang phục biểu diễn, tôi được hóa trang thành một lão nông đầu thắt khăn trắng, nửa trên mặc áo chẽn, dưới mặc quần cộc, chân mang giày vải. Tiền Anh Hào thì hóa trang thành một trẻ chăn trâu, mặc áo sát nách màu đỏ, quần ngắn màu xanh lục, chân và đầu để trần, tóc túm lại thành một cái đuôi vểnh ngược lên trời, cảnh trên sân khấu được thiết trí thành một cánh đồng mênh mông.
Bốn mươi chín hạt đậu được bỏ trong một chiếc túi treo trước ngực Tiền Anh Hào, đề phòng đậu văng ra ngoài nên miệng túi được buộc chặt lại. Đạo diễn còn nói, tôi là ông của Tiền Anh Hào, còn cậu ta, tất nhiên sẽ là cháu tôi, quá trình biểu diễn mang ý nghĩa biểu thị sự thân ái chan hòa giữa ông và cháu.
Lúc ấy, tư tưởng con người vừa mới đươc giải phóng, công nông binh vẫn là hình tượng chủ yếu của văn học nghệ thuật. Tôi và Tiền Anh Hào vừa mới bước ra sân khấu đã nhận được những tràng cười chế nhạo quái ác từ dưới hội trường vẳng lên. Màn một, tôi ngồi trên ghế nhận bảy hạt đậu, mặt ngẩng cao, miệng há rộng, Tiền Anh Hào đứng cách năm mét lấy từng hạt đậu ném vào, viên nào cũng chính xác, viên nào cũng ngọt lịm, tiếng vỗ tay vang lên rào rào. Bảy viên tiếp theo thì tôi phải đứng, Tiền Anh Hào ngồi ném, hạt nào cũng trúng, tiếng vỗ tay lại vang lên rào rào. Cảm hứng nổi lên, chúng tôi quên phắt kịch bản. Đã có sắp đặt từ trước nên trong túi Tiền Anh Hào không chỉ bốn chúi hạt đậu mà là hàng trăm. Điêu luyện nhất là hạt đậu này: Chúng tôi đứng quay lưng với nhau, khoảng cách là năm mét rưỡi, mặt tôi ngước lên trời. Tiền Anh Hào ném hạt đậu qua đầu, văng về phía. sau. Tôi đang mong nó, đang chờ nó. Ánh đèn cực mạnh trên sân khấu làm tôi lóa mắt, khó chịu vô cùng, hạt đậu đã bay đến như một con côn trùng màu vàng. Nó được ném đi với độ chuẩn xác đến từng milimét, dựa vào cảm giác, tôi biết nó sẽ rơi đúng miệng mình nên không cần phải điều chỉnh miệng. Chớp mắt, nó đã rơi đúng vào đầu lưỡi tôi. Dưới hội trường, tiếng cười, tiếng hét, tiếng huýt sáo, tiếng vỗ tay ầm ĩ, náo động. Nhưng cổ tôi đã cứng rồi, mắt tôi đã hoa rồi, bụng tôi đã căng rồi, thằng cháu quỷ quái kia, hãy tha cho ông đi!
Tiền Anh Hào đưa tay vào túi quần lấy ra một bì đậu nữa. Ôi trời, chí ít là phải nghìn hạt. Ông chẳng xơi nữa được đâu, cháu ơi! Tôi chạy như bay xuống khỏi sân khấu, Tiền Anh Hào đuổi theo. Đây là một đoạn sáng tạo tùy hứng không có trong kịch bản nhưng sau này được đội trưởng khen là đoạn có ý nghĩa nhất. Người chỉ đạo buổi biểu diễn mặt mày tươi rói chạy đến lôi chúng tôi lên sân khấu, còn ở dưới hội trường thì tiếng xuýt xoa rối rít vang lên như tiếng rang dậu trong chảo. Tôi vội vàng nói:
- Không ăn nữa! Ăn không nổi nữa đâu!
Chỉ đạo viên hô:
- Kéo màn! Kéo màn!
Chúng tôi cúi chào khán giả. Lui vào trong, tôi cự nự Tiền Anh Hào: Cậu làm trò quỷ gì thế, muốn giết chết tớ à? Cậu ta bảo: Ông nhỏ ơi! Tưởng làm được ông của tớ là dễ lắm sao? Tôi nói không dễ, không dễ tí nào, mẹ kiếp, không dễ tí nào.
Khi chúng tôi đang hạ giọng nói qua nói lại với nhau thì Ngưu Lệ Phương đã giới thiệu xong tiết mục mới, bước vào hâu trường. Khi chưa trông thấy chúng tôi, nét mặt cô ta trông khó đăm đăm, nhưng khi đã trông thấy chúng tôi, nét mặt ấy tư nhiên biến đổi, và như không kềm chế được, cô ta cười lên một tiếng nhỏ, nhưng ngay lập tức, cô ta đã lấy tay bụm miệng lai. Tiếng cười này biểu thị một cách rõ ràng: Cô ta đã thích chúng tôi. Lòng tôi vui như mở cờ, định tìm một câu gì đó đưa đẩy, nhưng mẹ kiếp, lại là Tiền Anh Hào ra tay trước. Anh ta móc trong túi ra một nắm đậu, hô to:
- Cô Ngưu! Há miệng ra!
Hình như Ngưu Lệ Phương đã đứng lặng trong giây lát, buông tay xuống khỏi miệng. Không những không há miệng ra, cô ta còn mím môi thật chặt, gương mặt đang cười bỗng nhiên rắn lại. Không nhìn chúng tôi nữa, không nói câu nào, cô ta quay mặt đi chỗ khác. Câu nói đùa của Tiền Anh Hào đã khép lại con đường để chúng tôi tiếp cận với cô ta...
Cậu ta tìm một vỏ chai rượu đặt lên bậu cửa sổ, lùi mấy bước rồi móc túi lôi ra một vốc đậu màu vàng, nói với tôi:
- Xem đây này!
Rồi vung tay, từng hạt đậu bay vèo trên không rồi rơi vào miệng chai, tuy không phải trăm viên trăm trúng nhưng cũng được tám chín phần. Tôi rất khâm phục nhưng chẳng hề kinh ngạc, bởi tôi biết cậu ta làm gì cũng có thể được. Cậu ta bảo:
- Thây rồi chứ?
- Thấy rồi!
- Hiểu ý tớ không?
- Không hiểu!
- Cậu đúng là đồ ngốc!
- Tớ vốn ngốc từ bé, người khác không biết, lẽ nào cậu cũng không biết sao?
- Tớ muốn chúng ta biểu diễn tiết mục ăn đậu!
- Ăn thế nào?
- Chúng ninh cùng lên sân khấu, cậu cứ việc há mồm, tớ sẽ ném từng hạt đậu vào miệng cậu.
Vừa nghe xong, tôi đã nổi xung:
- Cậu muốn dùng đậu sống nhét vào miệng tớ để tớ đau bụng mà chết sao?
Cậu ta cười nói:
- Đúng là cậu quá ngốc, tớ xuống nhà ăn rang chín là được chứ gì.
- Cậu có dám chắc là hạt nào cũng trúng miệng tớ chứ?
- Cứ tập rồi sẽ biết.
Tiền Anh Hào bảo tôi đứng dựa vào cửa sổ rồi lùi đến tận chân tường, ra lệnh:
- Mở mồm ra!
Tôi há mồm.
- Há to ra một tí!
Tôi há mồm to thêm một tí.
Cậu ta thò tay vào túi lấy đậu, ném mạnh. Hạt đậu đập, trúng chóp mũi tôi.
- Cậu đừng có lằng xằng! - Tôi đưa tay sờ mũi nói.
- Hạt thứ nhất không tính. Pháo binh còn được phép bắn ba viên để thử cơ mà. Bạn tốt! Há miệng ra, tớ tiếp tục luyện tập đây.
Tôi ngẩng mặt lên, há miệng.
Cậu ta dùng hai ngón tay nhón lấy hạt đậu, nheo mắt ngắm rồi vung tay. Hạt đậu bay đến và chui tọt vào miệng tôi. Mười mấy hạt tiếp theo duy nhất chỉ có một hạt trúng vào môi tôi văng ra ngoài, còn lại đều chui tọt vào miệng tôi. Đúng lúc ấy phó chính trị viên xuất hiện, nhìn một hồi lâu rồi hỏi:
- Tiền Anh Hào, cậu lôi kéo Triệu Kim làm cái trò quỷ gì thế?
Tiền Anh Hào đáp:
- Báo cáo phó chính trị viên, chúng tôi đang luyện tập một tiết mục văn nghệ.
Phó chính trị viên ngạc nhiên hỏi:
- Tiết mục văn nghệ gì vậy?
- Ăn đậu! - Tiền Anh Hào đáp.
Tôi nhổ toàn bộ những viên đậu trong mồm ra lòng bàn tay, lẳng lặng nghe Tiền Anh Hào hoa chân múa tay giải thích tiết mục của cậu ta với phó chính trị viên. Khi Tiền Anh Hào nói xong, phó chính trị viên cười nhếch mép, nói:
- Cậu này đầy một bụng là những suy nghĩ bàng môn tà đạo. Hai cậu thử cho tôi xem nào.
Tiền Anh Hào tiếp tục ném mười mấy hạt đậu nữa vào miệng tôi, lần này thì hạt nào cũng trúng mục tiêu. Phó chính trị viên than:
- Cái cậu này, cậu trở thành bộ đội là hao phí một nhân tài, đáng ra cậu phải là một diễn viên xiếc cừ khôi. Tiết mục này rất khá. Được rồi, cậu cố gắng nâng cao kỹ thuật lên tí nữa!
Phó chính trị viên quả là người có máu nghệ thuật. Ông ta đã đề nghị tôi không nên đứng yên một chỗ mà phải chủ động phối hợp cùng Tiền Anh Hào, nói:
- Tiết mục này có hai yêu cầu cơ bản. Yêu cầu thứ nhất có liên quan đến Tiền Anh Hào là, cậu phải luyện cho được kỹ thuật ném hạt đậu vào đúng miệng Triệu Kim cho dù ở bất cứ góc độ nào, bất cứ tư thế nào. Yêu cầu thứ hai thuộc về Triệu Kim. Cậu phải luyện cho được cái miệng phải tiếp nhận được hạt đậu của Tiền Anh Hào ở bất cứ góc độ nào và bất cứ tư thế nào.
- Phó chính trị viên à - Tôi buồn rầu nói - Không khéo là tôi sẽ biến thành một con chó vàng to tướng mất.
Phó chính trị viên cười nói:
- Có thể dùng ý thức của chó để luyện tập nhưng tất nhiên không phải là chó.
- Phó chính trị viên, anh có thể bảo nhà bếp rang chín đậu được không? - Tôi hỏi.
- Không thành vấn đề, trước tiên là rang mười cân, hết thì rang tiếp.
Tiết mục của chúng tôi đã gây ồn ào trong tiểu đoàn rồi lây lan đến tận sư đoàn. Nghe người ta kháo nhau rằng, ông sư đoàn trưởng họ Hứa chẳng biết lấy một chữ nhất một nhị hai này chửi toáng lên rằng, mẹ cha nó chẳng biết trời đất xui khiến thế nào mà có hai thằng tân binh dẫn xác về sư đoàn ông làm trò quỷ. Khi chúng tôi biểu diễn trên sân khấu sư đoàn thì ở dưới khán giả có một cô gái là vợ của vị đội trưởng đội văn nghệ chiến sĩ trung tâm quân dự bị. Cô ta đem tiết mục của chúng tôi về kể lại thật chi tiết cho chồng... Do vậy mà chúng tôi có cơ hội ngồi chờ trong phòng hóa trang này.
Từ ngoài sân khấu, đội trưởng thông báo:
- "Ăn đậu" chuẩn bị diễn!
Tôi và Tiền Anh Hào rời khỏi phòng hóa trang ra đứng ở một bên cánh gà, ngay bên cạnh người đẹp Ngưu Lệ Phương. Tiết mục "huynh muội khai hoang" - một vở Ương ca Thiểm Bắc đang diễn trên sân khấu. Diễn viên nam khí thế ngất trời, diễn viên nữ lời ca nhỏ nhẹ, bước chân diễn viên nam mạnh mẽ khiến sàn sân khấu bằng gỗ kêu lên ken két. Ngưu Lệ Phương liếc mắt nhìn chúng tôi, tôi có cảm giác ánh mắt cô ta có chút khinh miệt kèm theo một chút thù hận.
Tiết mục "Huynh muội khai hoang" đã kết thúc, hai diễn viên thở hổn hển lui vào trong sân khấu, chụm đầu vào nhau nói gì đó. Trên sân khấu khai hoang, dưới sân khấu la ó. Ngưu Lệ Phương thoắt cái đã ra đứng giữa sân khấu với nụ cười mê hồn và lời giới thiệu:
- Tiết mục tiếp theo: Tiểu phẩm hài "Ăn đậu", người biểu diễn: Tiền Anh Hào, Triệu Kim.
Tiếng vỗ tay rào rào, Ngưu Lệ Phương bước vào. Tôi đang phát run thì Tiền Anh Hào đã dẩy tôi thật mạnh, nói:
- Ra sân khấu, nhanh lên!
Sau khi chúng tôi đến đội kịch chiến sĩ, những biên đạo kỹ thuật ở đây đã giúp chúng tôi nâng cao kỹ thuật của tiết mục rất nhiều. Khi biểu diễn ở tiểu đoàn hoặc sư đoàn, nói chung là chúng tôi biểu diễn một cách tùy hứng, ném bao nhiêu hạt dậu cũng được. Có một lần, Tiền Anh Hào ném vào miệng tôi đến nửa ký đậu, nhanh đến nỗi tôi chẳng kịp nhai. Đậu từ tay cậu ta như đạn liên thanh bắn tới tấp vào miệng tôi, để tiết mục thành công, tôi đành phải nuốt trọn. Đêm ấy, bụng tôi phát trướng, đánh rắm liên tục.
Chỉ đạo nghệ thuật của đội văn nghệ chỉ cho phép tôi tiếp nhận bốn mươi chín hạt đậu, lấy bảy hạt làm một đơn vị, mỗi đơn vị như vậy phải kèm theo một động tác cố định, vừa rõ ràng vừa đơn giản. Hạt đậu từ góc độ nào bay tới đều đã nằm trong dự liệu của tôi, cho nên đảm bảo rằng vạn hạt cũng không sai một hạt. Đạo diễn còn bảo chúng tôi thay đổi trang phục biểu diễn, tôi được hóa trang thành một lão nông đầu thắt khăn trắng, nửa trên mặc áo chẽn, dưới mặc quần cộc, chân mang giày vải. Tiền Anh Hào thì hóa trang thành một trẻ chăn trâu, mặc áo sát nách màu đỏ, quần ngắn màu xanh lục, chân và đầu để trần, tóc túm lại thành một cái đuôi vểnh ngược lên trời, cảnh trên sân khấu được thiết trí thành một cánh đồng mênh mông.
Bốn mươi chín hạt đậu được bỏ trong một chiếc túi treo trước ngực Tiền Anh Hào, đề phòng đậu văng ra ngoài nên miệng túi được buộc chặt lại. Đạo diễn còn nói, tôi là ông của Tiền Anh Hào, còn cậu ta, tất nhiên sẽ là cháu tôi, quá trình biểu diễn mang ý nghĩa biểu thị sự thân ái chan hòa giữa ông và cháu.
Lúc ấy, tư tưởng con người vừa mới đươc giải phóng, công nông binh vẫn là hình tượng chủ yếu của văn học nghệ thuật. Tôi và Tiền Anh Hào vừa mới bước ra sân khấu đã nhận được những tràng cười chế nhạo quái ác từ dưới hội trường vẳng lên. Màn một, tôi ngồi trên ghế nhận bảy hạt đậu, mặt ngẩng cao, miệng há rộng, Tiền Anh Hào đứng cách năm mét lấy từng hạt đậu ném vào, viên nào cũng chính xác, viên nào cũng ngọt lịm, tiếng vỗ tay vang lên rào rào. Bảy viên tiếp theo thì tôi phải đứng, Tiền Anh Hào ngồi ném, hạt nào cũng trúng, tiếng vỗ tay lại vang lên rào rào. Cảm hứng nổi lên, chúng tôi quên phắt kịch bản. Đã có sắp đặt từ trước nên trong túi Tiền Anh Hào không chỉ bốn chúi hạt đậu mà là hàng trăm. Điêu luyện nhất là hạt đậu này: Chúng tôi đứng quay lưng với nhau, khoảng cách là năm mét rưỡi, mặt tôi ngước lên trời. Tiền Anh Hào ném hạt đậu qua đầu, văng về phía. sau. Tôi đang mong nó, đang chờ nó. Ánh đèn cực mạnh trên sân khấu làm tôi lóa mắt, khó chịu vô cùng, hạt đậu đã bay đến như một con côn trùng màu vàng. Nó được ném đi với độ chuẩn xác đến từng milimét, dựa vào cảm giác, tôi biết nó sẽ rơi đúng miệng mình nên không cần phải điều chỉnh miệng. Chớp mắt, nó đã rơi đúng vào đầu lưỡi tôi. Dưới hội trường, tiếng cười, tiếng hét, tiếng huýt sáo, tiếng vỗ tay ầm ĩ, náo động. Nhưng cổ tôi đã cứng rồi, mắt tôi đã hoa rồi, bụng tôi đã căng rồi, thằng cháu quỷ quái kia, hãy tha cho ông đi!
Tiền Anh Hào đưa tay vào túi quần lấy ra một bì đậu nữa. Ôi trời, chí ít là phải nghìn hạt. Ông chẳng xơi nữa được đâu, cháu ơi! Tôi chạy như bay xuống khỏi sân khấu, Tiền Anh Hào đuổi theo. Đây là một đoạn sáng tạo tùy hứng không có trong kịch bản nhưng sau này được đội trưởng khen là đoạn có ý nghĩa nhất. Người chỉ đạo buổi biểu diễn mặt mày tươi rói chạy đến lôi chúng tôi lên sân khấu, còn ở dưới hội trường thì tiếng xuýt xoa rối rít vang lên như tiếng rang dậu trong chảo. Tôi vội vàng nói:
- Không ăn nữa! Ăn không nổi nữa đâu!
Chỉ đạo viên hô:
- Kéo màn! Kéo màn!
Chúng tôi cúi chào khán giả. Lui vào trong, tôi cự nự Tiền Anh Hào: Cậu làm trò quỷ gì thế, muốn giết chết tớ à? Cậu ta bảo: Ông nhỏ ơi! Tưởng làm được ông của tớ là dễ lắm sao? Tôi nói không dễ, không dễ tí nào, mẹ kiếp, không dễ tí nào.
Khi chúng tôi đang hạ giọng nói qua nói lại với nhau thì Ngưu Lệ Phương đã giới thiệu xong tiết mục mới, bước vào hâu trường. Khi chưa trông thấy chúng tôi, nét mặt cô ta trông khó đăm đăm, nhưng khi đã trông thấy chúng tôi, nét mặt ấy tư nhiên biến đổi, và như không kềm chế được, cô ta cười lên một tiếng nhỏ, nhưng ngay lập tức, cô ta đã lấy tay bụm miệng lai. Tiếng cười này biểu thị một cách rõ ràng: Cô ta đã thích chúng tôi. Lòng tôi vui như mở cờ, định tìm một câu gì đó đưa đẩy, nhưng mẹ kiếp, lại là Tiền Anh Hào ra tay trước. Anh ta móc trong túi ra một nắm đậu, hô to:
- Cô Ngưu! Há miệng ra!
Hình như Ngưu Lệ Phương đã đứng lặng trong giây lát, buông tay xuống khỏi miệng. Không những không há miệng ra, cô ta còn mím môi thật chặt, gương mặt đang cười bỗng nhiên rắn lại. Không nhìn chúng tôi nữa, không nói câu nào, cô ta quay mặt đi chỗ khác. Câu nói đùa của Tiền Anh Hào đã khép lại con đường để chúng tôi tiếp cận với cô ta...
