Từng Niên Thiếu
Q.1 - Chương 4 - Ra Nhụy (4)
Khi chơi đá nồi, tôi và Tần Xuyên ở một đội.
Ở cùng đội với cậu ta chẳng được lợi lộc gì, cậu ta không bao giờ truyền bóng cho tôi, chỉ cần những việc có liên quan tới tôi, cậu ta sẽ tìm cách làm ngược lại, hoàn toàn không phân biệt địch ta. Vì vậy, bắt đầu từ lúc kẻ vạch, cậu ta đã bắt lỗi tôi, đỡ không trúng cú phát bóng lại của chị Tần Thiến, cậu ta cũng đổ tại tôi.
“Còn đá không trúng không cho cậu chơi nữa!”
Khi tôi một lần nữa đứng ở vạch trắng của “Nồi”, Tần Xuyên đứng bên cạnh tức tối hét lên như vậy.
Chị Tần Thiến cười hi hi tung hứng quả bóng trong tay, tôi dán mắt vào đó hòng phán đoán xem chị ấy sẽ ném sang phải hay ném sang trái, mồ hôi sắp túa ra tới nơi.
“Kiều Kiều, nhìn cho kỹ đấy!”
Đúng lúc Tần Xuyên khoa tay múa chân nhắc tôi, chị Tần Thiến bèn ném quả bóng sang bên trái. Do bị ảnh hưởng từ Tần Xuyên, cơ thể tôi nhao sang phải nhưng lại vội vàng vung chân đá trái, kết quả chẳng đá được quả bóng đi bao xa, ngược lại chiếc giày bay tít lên tận nóc nhà.
Thời ấy, con gái thường đi kiểu giày vải màu trắng buộc dây, vừa rẻ vừa bền, chính vì đi không chắc chân nên thường xuyên bị tuột khi chơi. Giày bay mất, tôi đành phải đứng cho một chân tại chỗ, Tần Xuyên chẳng buồn thông cảm mà phá lên cười ha hả, bị chị Tần Thiến đập cho một cái vào gáy, “Cười gì hả, mau sang nhà ông Tướng quân mượn thang đi.”
Trẻ con sống trong các ngõ nhỏ phải trèo lên nóc nhà khều bóng, khều cầu là chuyện xảy ra như cơm bữa. Nhà ông Tướng quân trồng hoa, có thang gỗ, mỗi lần phải khều thứ gì đó chúng tôi đều chạy sang đó để mượn. Không lau sau, một đám trẻ con ồn ào nhốn nháo khênh thang tới, chiếc giày ở trên nóc nhà anh Tân Nguyên, Tần Xuyên nhanh nhẹn trèo lên đó như một con khỉ. Nếu là bình thường, sau khi nhặt giày cho tôi xong cậu ta nhất định đứng múa may quay cuồng trên đó một lúc rồi mới chịu xuống, vờ ném trả tôi rồi lại không ném, thấy tôi cuống lên sắp khóc cậu ta mới thỏa mãn. Nhưng hôm đó, sau khi trèo lên nóc nhà xong liền không động tĩnh, cũng không hiểu đã nhìn thấy gì mà cậu ta cầm chiếc giày của tôi rồi thò đầu thò cổ xuống vườn nhìn nhanh quẩn.
“Tần Xuyên, làm gì đấy? Mau xuống đi!” Tôi co một chân lên đứng, bực bội hét gọi.
Tần Xuyên quay đầu lại, nhìn tôi “Suỵt” một tiếng ý bảo tôi im lặng. sau đó ra sức vẫy tay gọi tôi trèo lên.
Tính tò mò chiến thắng tất cả, tôi cũng chẳng bận tâm bẩn sạch, một chân giày một chân trần trèo lên tháng, Tần Xuyên kéo tôi chỉ xuống dưới, thì ra là anh Tân Nguyên đang buộc một mẫu giấy vào chân bồ câu đưa thư mà anh nuôi.
Anh Tân Nguyên không thích trò chuyện, gặp gỡ người khác, nhưng anh ấy lại đặc biệt thích bồ câu , từ mấy năm trước đã làm chuồng trong vườn, nuôi một đàn bồ câu đưa thư rồi. Bồ câu do anh Tân Nguyên nuôi là loại bồ câu thông minh nhất trong khu chúng tôi, bảo bay là bay, bảo đậu là đậu, nếu lúc thả đàn bồ câu gặp đàn bồ câu khác bay ngang, anh ấy chỉ cần cầm cây sào buộc vải đỏ chỉ huy một lúc, đàn bồ câu tự khắc bay tách ra, mà mỗi lần đều mang theo về một, hai con của đàn khác.
Ngay cả những cao thủ nuôi bồ câu trong khu chúng tôi cũng phải khen anh Tân Nguyên dạy chim hay. Trong đám bồ câu đưa thư ấy, Tiểu Bạch là con chim anh ấy thích nhất, lông trắng mỏ ngắn, nhìn rất đẹp. Trước kia tôi thường thấy anh Tân Nguyên ôm Tiểu Bạch vuốt ve nhưng lần đầu tiên thấy anh ấy buộc đồ vào chân chim.
Tôi và Tần Xuyên đang nhìn, bỗng nhiên cửa căn phòng phía Bắc mở toang, bà Tần đi ra, thoạt nhìn thấy chúng tôi đứng trên nóc nhà, bèn cầm chổi rơm chỉ về phía chúng tôi hét: “Xuyên Tử! Mày lại rủ Kiều Kiều trèo lên nóc nhà! Xuống ngay cho bà!”
Tiếng hét của bà Tần khiến Tần Xuyên giật mình giẫm vỡ một góc viên ngói, tôi hoang mang với chiếc giày đeo vào chân, lúc này anh Tân Nguyên ngẩng đầu lên thấy chúng tôi, không nói không rằng, vung tay để Tiểu Bạch bay lên. Tiểu Bạch dẫn đầu đàn bồ câu, loạt xoạt bay qua người tôi và Tần Xuyên, chúng tôi vẫn ngẩn ngơ đứng trên nóc nhà, còn anh Tân Nguyên đã quay người đi vào nhà.
Tối hôm đó, khi người người nhà nhà tập trung xem Bao Thanh Thiên, tôi và Tần Xuyên không hẹn mà cùng lến lút đến chuồng bồ câu của anh Tân Nguyên.
“Cậu….cậu đến đây làm gì?” Tần Xuyên lắp ba lắp bắp hỏi tôi.
“Tôi cũng đang muốn hỏi cậu đây!” Tôi chẳng chịu lép vế.
Hai chúng tôi trừng mắt đứng nhìn nhau, không ai chịu hành động trước. Tivi trong nhà đã vang lên bản nhạc Ngày hôm qua như nước chảy về Đông, mãi xa ta không sao giữ đươc…, tôi vừa buồn bực muốn biết rốt cuộc trên chân Tiểu Bạch buộc thứ gì, vừa muốn nhanh nhanh chóng chóng quay về để xem Triển hộ vệ. Có điều, Tần Xuyên chả có vẻ gì là muốn đi cả, còn ngân nga hát chọc tức tôi: “Tối hôm qua nhà cậu ngập đầy nước, bố cậu biến thành con rùa già.”
Tôi thật không chịu nổi nữa, vỗ vỗ Tần Xuyên, “Này cậu cũng đến để tìm Tiểu Bạch phải không? Hai chúng ta nghéo tay, không được cho anh Tân Nguyên biết!”
“Một trăm năm cũng không được phép lừa dối!” Có lẽ Tần Xuyên cũng xắp không chịu nổi nữa, nên cậu ta vui vẻ ngoắc tay với tôi, rồi nhanh chóng mở nắp cửa chuồng chim bồ câu, ôm Tiểu Bạch ra.
Tiểu Bạch rất ngoan, không kêu cũng không giãy giụa, nhờ ánh trăng soi rõ nên tôi đã rút được cuộn giấy nhỏ xíu buộc ở chân phải của nó ra, bên trong có một tờ giấy.
“Viết gì?” Tần Xuyên hỏi tôi.
“Anh, em…”
“Đọc mau lên!”
“Từ này tôi không biết!...Em cái gì mà mua đủ đồ rồi, bao giờ anh về, tất cả đều là của anh cả.”
Tôi hạ giọng thật thấp, thì thầm đọc.
Giờ nghĩ lại, cái từ mà khi ấy tôi không biết đó là từ “tích cóp”. Từ ngày anh trai bị bắt đi, cuộc đời anh Tân Nguyên đã rẽ sang một hướng hoàn toàn khác. Nhưng khi đó tôi và Tần Xuyên có hiểu gì đâu, chỉ ngẩng ngơ đứng im, gió đêm thổi qua, bọn tôi rùng mình sau đó vội vội vàng vàng về nhà. Nhưng cả hai đều ngầm hiểu rằng, anh Tân Vĩ, người chưa từng xuất hiện trong khu từ khi chúng tôi ra đời cho tới nay, thực ra ở cách đây không xa. Tôi đoán Tiểu Bạch chắc hẳn là cầu nối giữa hai anh em họ, anh Tân Nguyên vẫn giữ liên lạc với anh trai mình, hi vọng một ngày nào đó, anh Tân Vĩ sẽ quay về.
Còn việc vì sao Tiểu Bạch tìm thấy anh Tân Vĩ, tôi không biết. Tôi muốn lén đi tìm gặp anh Tiểu Thuyền, anh nhất định biết rõ mọi chuyện. Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, thấy không ổn, tôi và Tần Xuyên đã ngoắc tay rồi, nói lời mà không giữ lời, nếu cậu ta phát hiện ra chắc chắn sẽ cho tôi một trận. Trong khi tôi còn đang do dự không biết có nên nói với anh Tiểu Thuyền hay không, thì anh đã biết chuyện này.
Bởi vì Tiểu Bạch chết.
Chiều muộn hôm ấy, anh Tân Nguyên đứng trên nóc nhà gọi bồ câu, bình thường anh ấy chỉ cần vẫy vẫy gậy trúc một lúc, đàn bồ câu sẽ quay về hết, nhưng hôm đó anh ấy đứng trên nóc nhà rất lâu, nghe bà nội anh ấy kể, cả đàn bồ câu quay về hết thậm chí còn mang theo bồ câu của nhà người ta, nhưng không thấy Tiểu Bạch đâu cả.
Trong ký ức của tôi, ấn tượng sâu sắc nhất về anh Tân Nguyên chính là hình ảnh được lưu lại trong ngày hôm ấy. Bầu trời đêm của Bắc Kinh mờ mịt, anh Tân Nguyên yếu ớt không ngừng vẫy gậy trúc trên không, cố chấp một cách đau đớn và hoang mang. Dần dần, ánh mắt anh ấy đờ đẫn, toàn thân rệu rã, nhìn còn không có sức sống bằng màu đỏ rực của mảnh vải cột trên đầu cây gậy trúc.
Sáng sớm hôm sau khi nhìn thấy Tiểu Bạch, do chú Hà đi đổ rác và phát hiện. Người trong khu đổ dồn ra xem, chị Tần Thiến và tôi còn khóc. Tiểu Bạch bị ai đó cố tình đánh chết, cánh bị bẽ gãy, ném trong thúng rác tôi tăm, bộ lông màu trắng lem luốt, bẩn thỉu. Mảnh giấy anh Tân Nguyên viết cho anh Tân Vĩ bị rút ra, và được cắm trên người Tiểu Bạch bằng một cây đinh.
Anh Tân Nguyên thận trọng lôi Tiểu Bạch từ trong thùng rác ra, cứ như nó vẫn còn sống, sẽ nghiêng đầu nhìn chúng tôi và gù gù mấy tiếng. Anh Tân Nguyên ôm Tiểu Bạch trong lòng, không nói không rằng quay người đi về, lúc ngang qua tôi và Tần Xuyên, anh ấy thoáng đi chậm lại, tôi còn tưởng anh ấy sẽ mắng chúng tôi bởi vì chỉ có chúng tôi biết bí mật của Tiểu Bạch, nhưng không, anh ấy cứ thế lặng lẽ đi.
Chuyện không phải do chúng tôi làm, tôi và Tần Xuyên hai mắt đỏ ngầu vì khóc, chạy khắp nơi tìm hung thủ như những kẻ điên. Thậm chí, Tần Xuyên còn đánh nhau với lũ trẻ ở ngõ bên cạnh, tôi cũng giúp cậu ta một tay, vốc nắm cát ném vào mặt bọn chúng. Nhưng chẳng ích gì, hai đứa trẻ con thò lò mũi xanh chúng tôi chẳng tìm thấy bóng dáng hung thủ, ngược lại còn bị ăn đòn vì dám đi đánh nhau.
Mấy ngày hôm ấy tôi mới biết rằng, anh Tân Nguyên lúc nào cũng bị người khác bắt nạt, ức hiếp. Anh ấy không giống tôi, chỉ bị một mình Tần Xuyên bắt nạt thôi. Còn anh Tân Nguyên bị rất nhiều người bắt nạt, người lớn có, trẻ con có, thầy cô giáo cũng có luôn.
Mặc dù người phạm lỗi là anh Tân Vĩ, nhưng người chịu tội lại là em trai anh ta – Tân Nguyên.
Tôi buồn cho anh Tân Nguyên, cũng buồn cho Tiểu Bạch, thế là khóc nức nở một trận đã đời. Về sau, tôi và Tần Xuyên cùng gấp một con hạt giấy màu trắng, lén lút đặt vào chuồng cũ của Tiểu Bạch. Nhưng con hạt giấy cũng mất, bởi anh Tân Nguyên đem cả đàn bồ câu tặng hết cho người khác, anh ấy không bao giờ nuôi bồ câu nữa.
Không có tiếng gù của bồ câu, khu dân cư yên tĩnh lạ thường, tiếng bước chân sáng đi tối về của anh Tiểu Thuyền cũng trở nên rõ ràng hơn.
Tôi từng hỏi anh Tiểu Thuyền, rốt cuộc là anh đi đâu, nhưng anh chỉ cười cười, không trả lời tôi. Buổi tối, lúc đi ngủ tôi nghĩ, không chừng anh Tiểu Thuyền là người có sức mạnh thần bí, không giống với tên quỷ Tần Xuyên, anh có thể biến thân, biết dùng kiếm, mặc khôi giáp màu vàng, là một chiến sĩ anh dũng có thể thu phục yêu quái. Anh cần phải bảo vệ công chúa, mà công chúa đó không chừng lại là tôi. Mơ một giấc mơ đẹp đẽ như thế, tôi thật sự đã bật cười thành tiếng. Con mèo vàng to đùng trong khu thấy không vừa mắt, nó cứ ngồi lì trên mái nhà tôi mà cào vuốt, nhất định phải đánh thức tôi bằng được mới thôi.
Ngày hôm ấy, sau khi tan học, thấy anh Tiểu Thuyền rẽ về đầu kia của con ngõ, trong đầu tôi lại xuất hiện cảnh tượng đẹp đẽ trong giấc mơ. Đúng lúc tôi đang chuẩn bị để hình ảnh anh Tiểu Thuyền thay thế Virgo Shaka1 thì Tần Xuyên dùng cán cờ gõ vào đầu tôi, đây là chiêu cậu ta thường làm. Tôi sẽ quay đầu cầm tấm bảng có chữ “nhường” để phản công, cậu ta nhảy lên tránh, thần bí bảo: “Tôi biết anh Tiểu Thuyền đi đâu! Cậu có đi xem cùng không?”
1 Nhân vật trong bộ truyện tranh Áo giáp vàng.
Tôi đứng im, vội vàng ngoan ngoãn gật mạnh đầu, nếu tôi có đuôi, hẳn lúc này sẽ vẫy điên cuồng.
“Một gói kẹo que, hai cái kẹo sô-cô-la đồng tiền!” Tần Xuyên hoàn toàn chẳng bị tôi “mê hoặc”, lập tức ra giá.
“Được!” Tôi nghiến răng nghiến lợi đồng ý.
Tôi đứng chờ Tần Xuyên, chỉ biết trơ mắt nhìn cậu ta cậu ta ăn hết gói kẹp que và hai đồng tiền sô-cô-la. Cậu ta thật vô cùng đáng ghét, ăn rất chậm rãi, cười tươi rói nhìn tôi đang đứng nhấp nhổm bên cạnh, biểu diễn chán rồi mới hạ giọng thì thầm bên tai tôi: “Anh Tiểu Thuyền sang nhà Ngô đại tiểu thư rồi.”
“Không thể nào!” Tôi hét lên, túm chặt Tần Xuyên, “Lừa đảo! Trả kẹo cho tôi! Trả sô-cô-la cho tôi!”
Tần Xuyên ngẩng đầu, “Không tin thì giờ đến mà xem!”
“Đi thì đi! Không gặp anh Tiểu Thuyền đâu, cứ chờ mà xem.”
Bảo Tần Xuyên nói dối bởi vì ai cũng biết, bọn trẻ con ở khu chúng tôi sẽ không bao giờ đến nhà Ngô đại tiểu thư.
Theo lý thì, chúng tôi phải gọi Ngô đại tiểu thư là bà, tuổi của bà ấy với ông Tướng quân tương đương nhau, là một bà cụ già nua. Nhưng, người trong khu đều lén lút gọi bà là Ngô đại tiểu thư, đã qua mấy đời đều gọi thế quen rồi.
Nhà Ngô đại tiểu thư rất có thế lực, ông nội bà là thương nhân buôn muối nổi tiếng khắp Thiên Tân, năm xưa gia cảnh phú quý, danh tiếng hiển hách ở cả hai nơi Bắc Bình và Thiên Tân. Cha của bà là lão tứ trong nhà, thường lo liệu việc làm ăn của gia tộc ở Bắc Bình, căn biệt thự trong ngõ chúng tôi bây giờ, là phủ đệ của ông ta ngày xưa. Có điều, nghe nói bà lớn của ông ta ở Thiên Tân, nơi này chỉ là vòng nhì. Mẹ của Ngô đại tiểu thư vốn là Thanh Y hát kịch trong kịch viện Trường An, sau khi Tứ gia đón về chỉ sinh được một tiểu thư là bà, mặc dù không phú quý, cao sang như các tiểu thư ở nhà chính Thiên Tân, nhưng từ nhỏ bà cũng rất được thương yêu, nuông chiều.
Ngô đại tiểu thư năm xưa phong thái, tư chất trác việt, vừa có sự giáo dụ,c đoan trang, dịu dàng của một tiểu thư khuê các, lại vừa được đi học ở một trường kiểu mới, hiểu biết về văn hóa phương Tây, giống như một loại mỹ tửu trong chiếc ly dạ quang, cho dù bị giấu tít ở cuối con hẻm sâu nhưng vẫn tỏa hương thơm nức mũi.
Cùng khi ấy, ông Tướng quân là thiếu tướng tham mưu trưởng, làm việc dưới trướng Trần Trưởng Tiệp – tư lệnh ti cảnh sát Thiên Tân, có quan hệ qua lại với Ngô gia. Có người nói, ông Tướng quân gặp Ngô đại tiểu thư trong bữa tiệc của Ngô tứ gia. Cũng có người nói, xe của ông Tướng quân đã đã đâm vào chiếc xe thường chở Ngô đại tiểu thư đi học trong ngõ. Thậm chí tin tức mới mẻ hơn là, Ngô đại tiểu thư thích nghe kịch, ông Tướng Quân đã mời Trình Nghiễn Thu đến nhà hát, khiến Ngô đại tiểu thư cũng phải rời bước ra khỏi căn nhà sâu hun hút ấy đi nghe.
Bất luận là thế nào, thì hai người đó cũng đã gặp nhau. Một thiếu niên phong độ anh dũng ngời ngời, một giai nhân dịu dàng xinh đẹp, giống như câu chuyện trong vở kịch đang hát, mới gặp đã yêu, trái tim như nghiêng hẳn về người ấy, ngầm hứa hẹn một đời bên nhau.
Khi ấy là thời kỳ cuối của cuộc chiến tranh giải phóng, Thiên Tân trong tình thế nguy cấp, Ngô tứ gia nói phải về nhà xem thế nào, trước lúc đi còn dặn dò ái thê vạn sự thận trọng, sau khi sắp xếp xong bên đó sẽ lập tức đón hai mẹ con Ngô đại tiểu thư đi, nhưng chuyến ấy, ông một đi không trở lại.
Ông Tướng quân là tướng sĩ thủ thành nên đương nhiên chẳng thể đi đâu. Thành còn ông còn, Ngô đại tiểu thư còn ông còn. Ngô đại tiểu thư đã hạ quyết tâm, không đi đâu hết, chỉ đi theo ông Tướng quân, chỉ ở nơi có ông Tướng quân.
Về sau quân đội của Quốc dân đảng liên tiếp thất bại, Thiên Tân, Bắc Bình lần lượt được giải phóng. Ông Tướng quân là tội phạm chiến tranh nên bị giam trong nhà tù Tần Thành. Một xã hội mới bắt đầu, tất cả đều thay đổi, có người khuyên Ngô đại tiểu thư chi bằng nhân cơ hội này tìm một anh lính hoặc anh công nhân nào đó mà lấy phắt đi, nhưng bà thà chết cũng không chịu. Đã lập lời thề dưới trăng rằng sẽ đợi người đó, vậy thì năm năm cũng là đợi, mười năm cũng là đợ; trẻ cũng đợi mà già cũng sẽ đợi. Phụ nữ có lẽ sinh ra đã giỏi chờ đợi nhưng thời gian lại dễ dàng bỏ quên người ta, chớp mắt mười mấy năm trôi qua. Công tư hợp danh rồi 1 , cửa hàng trước kia vốn là của nhà nay đã biến thành những tờ cổ phiếu xanh xanh đỏ đỏ; “Đại nhảy vọt”2 rồi, đồ đạc trong nhà mang đi quyên góp cả; ban năm thảm họa, đói khát dìu người mẹ già ra ngoài Triêu Dương Môn tìm rau dại ăn qua ngày.
1 Công tư hợp doanh là tài sản trước của tư nhân nay do nhà nước và người chủ cũ cùng nhau quản lý.
2 Đại nhảy vọt là một chiến dịch được phát động trong giai đoạn 1958-1961 bởi các nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Ngô đại tiểu thư đếm từng ngày, qua xuân hạ thu đông, cuối cùng trên sanh sách tù nhân được thả của nhà ngục Tần Thành cũng có tên ông Tướng quân.
Ngày được thả, ông Tướng quân đến đợi ở cửa nhà Ngô đại tiểu thư từ sớm. Bà khi ấy, đã không còn là nữ sinh áo trắng váy xanh, cũng không còn là đại tiểu thư sườn xám yêu kiều nữa, bà mặc một bồ đồ dành cho công nhân màu xanh nhạt, nhưng khi ông Tướng quân nhìn thấy bà thì kích động tới mức mất kiểm soát, người đàn ông cao lớn đó đột nhiên òa lên khóc trước mặt bao người.
Về sau tôi nghĩ, quãng thời gian ấy là quãng thời gian vui vẻ nhất trong cuộc đời của Ngô đại tiểu thư, bà đã đợi được người thương quay về, bà thêu một chiếc chăn màu đỏ rất lớn, đợi người đó dắt tay bà đi chụp ảnh, đóng con dấu Hỉ và cùng nhau sống nốt phần đời còn lại bình an, vui vẻ trong con ngõ nhỏ này.
Nhưng, chỉ có một chút xíu thôi vậy mà vẫn không kịp, Cách mạng Văn Hóa xảy ra, hôn sự của bà tan biến như bong bóng xà phòng.
Người xảy ra chuyện đầu tiên là ông Tướng quân, ông nhanh chóng bị “đánh gục”, trước ngực bị treo một tấm biển “quân phản động”.
Bị người ta đưa ra sân vận động của trường tiểu học Đăng Hoa đấu tố không ngừng nghỉ. Khi ấy, Ngô đại tiểu thư căn bản không gặp được ông Tướng quân. Đầu tiên, bà còn chạy vạy khắp nơi, nghe ngóng xem bao giờ ông được thả, nhưng không biết rằng bẳn thân bà cũng sắp bị rơi vào vũng lầy tăm tối.
Thời đó luôn có kẻ tìm cách bới móc vạch tội, nói rằng bà chủ Ngô gia ngày xưa từng là con hát thanh lâu, là dư nghiệt của xã hội cũ, phải bắt đại địa chủ Ngô gia, thân thế của gia đình đại tư bản đều đồng loạt bị “đánh” tới cùng. Tứ đại hợp Viện của Ngô đại tiểu thư nhanh chóng bị người ta chiếm lấy, còn người trong tứ hợp viện bị đuổi sang một căn phòng nhỏ phía Tây. Đám hồng vệ binh kia hễ nhớ ra, là lại sang đó bắt người, bà cụ Ngô tuổi đã cao, bị đấu tố ba ngày, không chịu nổi nên đã buông tay ra đi. Ngô đại tiểu thư vừa đau đớn vừa căm hận. Nhưng thế vẫn chưa thôi, vừa vội vội vàng vàng lo hậu sự cho mẹ xong, chuyện tình của bà và ông Tướng quân cũng bị người ta lôi ra “xét xử”.
Hai nhà đã bị lục soát từ lâu, mấy lá thư chưa kịp đốt đã bị họ lấy được, ép hai người phải đọc to trước hộ đồng. Nội dung liên quan tới nước nhà thì bị bóp méo thánh “Một lòng chờ đợi Tưởng Giới Thạch đến phản công Đại lục”; nội dung liên quan đến tình cảm cá nhân thì bị nói thành “nam trộm nữ điếm vô liêm sĩ”.
Trong không khí ngày hè oi bức, ông Tướng quân bị cạo trọc đầu, Ngô đại tiểu thư trên cổ còn tròng thêm đôi giày rách, hai người họ cúi gằm mặt đứng đó, lẳng lặng đếm “tội lỗi” của đối phương.
Ban đầu hai người còn trả lời rất hờ hững, nhưng đám kia đâu chịu tha cho họ, ép họ phải khẳng định, phải thừa nhận, để vạch rõ giới hạn.
“Anh ấy nói rằng, cho dù trận chiến này không thắng, thì bọn chúng cũng chẳng trụ vững được bao lâu!”
“Cô ấy bảo, không thể tiếp tục ở lại Bắc Bình nữa, muốn cùng tôi trốn sang lại Đài Loan!”
“Anh ấy từng nổ súng, đả thương quần chúng cách mạng!”
“Bố cô ấy ôm tiền của nhân dân, chạy sang Đài Loan tập trung với Tưởng Giới Thạch!”
“Anh ấy một lòng trung thành với bọn phản động quốc dân, chết cũng không từ bỏ!”
“Không phải là cô ấy đang đợi tôi, không phải là muốn lấy tôi, cô ấy chỉ đang hoài niệm quá khứ, vẫn còn muốn làm tiểu thư kiêu ngạo ức hiếp dân chúng!”
Càng nói càng dồn nhau vào bước đường cùng, trên trời bỗng dưng nổ một tiếng sấm nghe như lời nguyền rủa. Cuối ngày mưa lớn, đám quân sĩ vui sướng, hài lòng, tha cho họ. Trong làn mưa mù mịt chỉ còn lại Ngô đại tiểu thư và ông Tướng quân lúc này đã chẳng còn cả hồn lẫn phách, mưa mỗi lúc mỗi lớn, tình càng lúc càng nhạt, hai người đều tâm nguội ý lạnh.
Về sau, ông Tướng quân bị đưa đi cải tạo, Ngô đại tiểu thư bị điều làm công việc khổ sở nhất, vất vả nhất trong công xưởng. Cho tới khi cả hai bình an quay về, đã mười năm nữa trôi qua. Ban công tác mặt trận tổ quốc muốn bố trí nơi ở cho ông tướng quân, và ông Tướng quân đã chọn về con ngõ chỗ chúng tôi. Có người nói, nửa đêm thấy ông Tướng quân đứng dưới cửa sổ nhà Ngô đại tiểu thư. Nhưng Ngô đại tiểu thư không bao giờ nói chuyện với ông nữa, mặc dù ở cách nhau chỉ mấy trăm mét nhưng hai người già cố chấp không còn qua lại với nhau.
Ở cùng đội với cậu ta chẳng được lợi lộc gì, cậu ta không bao giờ truyền bóng cho tôi, chỉ cần những việc có liên quan tới tôi, cậu ta sẽ tìm cách làm ngược lại, hoàn toàn không phân biệt địch ta. Vì vậy, bắt đầu từ lúc kẻ vạch, cậu ta đã bắt lỗi tôi, đỡ không trúng cú phát bóng lại của chị Tần Thiến, cậu ta cũng đổ tại tôi.
“Còn đá không trúng không cho cậu chơi nữa!”
Khi tôi một lần nữa đứng ở vạch trắng của “Nồi”, Tần Xuyên đứng bên cạnh tức tối hét lên như vậy.
Chị Tần Thiến cười hi hi tung hứng quả bóng trong tay, tôi dán mắt vào đó hòng phán đoán xem chị ấy sẽ ném sang phải hay ném sang trái, mồ hôi sắp túa ra tới nơi.
“Kiều Kiều, nhìn cho kỹ đấy!”
Đúng lúc Tần Xuyên khoa tay múa chân nhắc tôi, chị Tần Thiến bèn ném quả bóng sang bên trái. Do bị ảnh hưởng từ Tần Xuyên, cơ thể tôi nhao sang phải nhưng lại vội vàng vung chân đá trái, kết quả chẳng đá được quả bóng đi bao xa, ngược lại chiếc giày bay tít lên tận nóc nhà.
Thời ấy, con gái thường đi kiểu giày vải màu trắng buộc dây, vừa rẻ vừa bền, chính vì đi không chắc chân nên thường xuyên bị tuột khi chơi. Giày bay mất, tôi đành phải đứng cho một chân tại chỗ, Tần Xuyên chẳng buồn thông cảm mà phá lên cười ha hả, bị chị Tần Thiến đập cho một cái vào gáy, “Cười gì hả, mau sang nhà ông Tướng quân mượn thang đi.”
Trẻ con sống trong các ngõ nhỏ phải trèo lên nóc nhà khều bóng, khều cầu là chuyện xảy ra như cơm bữa. Nhà ông Tướng quân trồng hoa, có thang gỗ, mỗi lần phải khều thứ gì đó chúng tôi đều chạy sang đó để mượn. Không lau sau, một đám trẻ con ồn ào nhốn nháo khênh thang tới, chiếc giày ở trên nóc nhà anh Tân Nguyên, Tần Xuyên nhanh nhẹn trèo lên đó như một con khỉ. Nếu là bình thường, sau khi nhặt giày cho tôi xong cậu ta nhất định đứng múa may quay cuồng trên đó một lúc rồi mới chịu xuống, vờ ném trả tôi rồi lại không ném, thấy tôi cuống lên sắp khóc cậu ta mới thỏa mãn. Nhưng hôm đó, sau khi trèo lên nóc nhà xong liền không động tĩnh, cũng không hiểu đã nhìn thấy gì mà cậu ta cầm chiếc giày của tôi rồi thò đầu thò cổ xuống vườn nhìn nhanh quẩn.
“Tần Xuyên, làm gì đấy? Mau xuống đi!” Tôi co một chân lên đứng, bực bội hét gọi.
Tần Xuyên quay đầu lại, nhìn tôi “Suỵt” một tiếng ý bảo tôi im lặng. sau đó ra sức vẫy tay gọi tôi trèo lên.
Tính tò mò chiến thắng tất cả, tôi cũng chẳng bận tâm bẩn sạch, một chân giày một chân trần trèo lên tháng, Tần Xuyên kéo tôi chỉ xuống dưới, thì ra là anh Tân Nguyên đang buộc một mẫu giấy vào chân bồ câu đưa thư mà anh nuôi.
Anh Tân Nguyên không thích trò chuyện, gặp gỡ người khác, nhưng anh ấy lại đặc biệt thích bồ câu , từ mấy năm trước đã làm chuồng trong vườn, nuôi một đàn bồ câu đưa thư rồi. Bồ câu do anh Tân Nguyên nuôi là loại bồ câu thông minh nhất trong khu chúng tôi, bảo bay là bay, bảo đậu là đậu, nếu lúc thả đàn bồ câu gặp đàn bồ câu khác bay ngang, anh ấy chỉ cần cầm cây sào buộc vải đỏ chỉ huy một lúc, đàn bồ câu tự khắc bay tách ra, mà mỗi lần đều mang theo về một, hai con của đàn khác.
Ngay cả những cao thủ nuôi bồ câu trong khu chúng tôi cũng phải khen anh Tân Nguyên dạy chim hay. Trong đám bồ câu đưa thư ấy, Tiểu Bạch là con chim anh ấy thích nhất, lông trắng mỏ ngắn, nhìn rất đẹp. Trước kia tôi thường thấy anh Tân Nguyên ôm Tiểu Bạch vuốt ve nhưng lần đầu tiên thấy anh ấy buộc đồ vào chân chim.
Tôi và Tần Xuyên đang nhìn, bỗng nhiên cửa căn phòng phía Bắc mở toang, bà Tần đi ra, thoạt nhìn thấy chúng tôi đứng trên nóc nhà, bèn cầm chổi rơm chỉ về phía chúng tôi hét: “Xuyên Tử! Mày lại rủ Kiều Kiều trèo lên nóc nhà! Xuống ngay cho bà!”
Tiếng hét của bà Tần khiến Tần Xuyên giật mình giẫm vỡ một góc viên ngói, tôi hoang mang với chiếc giày đeo vào chân, lúc này anh Tân Nguyên ngẩng đầu lên thấy chúng tôi, không nói không rằng, vung tay để Tiểu Bạch bay lên. Tiểu Bạch dẫn đầu đàn bồ câu, loạt xoạt bay qua người tôi và Tần Xuyên, chúng tôi vẫn ngẩn ngơ đứng trên nóc nhà, còn anh Tân Nguyên đã quay người đi vào nhà.
Tối hôm đó, khi người người nhà nhà tập trung xem Bao Thanh Thiên, tôi và Tần Xuyên không hẹn mà cùng lến lút đến chuồng bồ câu của anh Tân Nguyên.
“Cậu….cậu đến đây làm gì?” Tần Xuyên lắp ba lắp bắp hỏi tôi.
“Tôi cũng đang muốn hỏi cậu đây!” Tôi chẳng chịu lép vế.
Hai chúng tôi trừng mắt đứng nhìn nhau, không ai chịu hành động trước. Tivi trong nhà đã vang lên bản nhạc Ngày hôm qua như nước chảy về Đông, mãi xa ta không sao giữ đươc…, tôi vừa buồn bực muốn biết rốt cuộc trên chân Tiểu Bạch buộc thứ gì, vừa muốn nhanh nhanh chóng chóng quay về để xem Triển hộ vệ. Có điều, Tần Xuyên chả có vẻ gì là muốn đi cả, còn ngân nga hát chọc tức tôi: “Tối hôm qua nhà cậu ngập đầy nước, bố cậu biến thành con rùa già.”
Tôi thật không chịu nổi nữa, vỗ vỗ Tần Xuyên, “Này cậu cũng đến để tìm Tiểu Bạch phải không? Hai chúng ta nghéo tay, không được cho anh Tân Nguyên biết!”
“Một trăm năm cũng không được phép lừa dối!” Có lẽ Tần Xuyên cũng xắp không chịu nổi nữa, nên cậu ta vui vẻ ngoắc tay với tôi, rồi nhanh chóng mở nắp cửa chuồng chim bồ câu, ôm Tiểu Bạch ra.
Tiểu Bạch rất ngoan, không kêu cũng không giãy giụa, nhờ ánh trăng soi rõ nên tôi đã rút được cuộn giấy nhỏ xíu buộc ở chân phải của nó ra, bên trong có một tờ giấy.
“Viết gì?” Tần Xuyên hỏi tôi.
“Anh, em…”
“Đọc mau lên!”
“Từ này tôi không biết!...Em cái gì mà mua đủ đồ rồi, bao giờ anh về, tất cả đều là của anh cả.”
Tôi hạ giọng thật thấp, thì thầm đọc.
Giờ nghĩ lại, cái từ mà khi ấy tôi không biết đó là từ “tích cóp”. Từ ngày anh trai bị bắt đi, cuộc đời anh Tân Nguyên đã rẽ sang một hướng hoàn toàn khác. Nhưng khi đó tôi và Tần Xuyên có hiểu gì đâu, chỉ ngẩng ngơ đứng im, gió đêm thổi qua, bọn tôi rùng mình sau đó vội vội vàng vàng về nhà. Nhưng cả hai đều ngầm hiểu rằng, anh Tân Vĩ, người chưa từng xuất hiện trong khu từ khi chúng tôi ra đời cho tới nay, thực ra ở cách đây không xa. Tôi đoán Tiểu Bạch chắc hẳn là cầu nối giữa hai anh em họ, anh Tân Nguyên vẫn giữ liên lạc với anh trai mình, hi vọng một ngày nào đó, anh Tân Vĩ sẽ quay về.
Còn việc vì sao Tiểu Bạch tìm thấy anh Tân Vĩ, tôi không biết. Tôi muốn lén đi tìm gặp anh Tiểu Thuyền, anh nhất định biết rõ mọi chuyện. Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, thấy không ổn, tôi và Tần Xuyên đã ngoắc tay rồi, nói lời mà không giữ lời, nếu cậu ta phát hiện ra chắc chắn sẽ cho tôi một trận. Trong khi tôi còn đang do dự không biết có nên nói với anh Tiểu Thuyền hay không, thì anh đã biết chuyện này.
Bởi vì Tiểu Bạch chết.
Chiều muộn hôm ấy, anh Tân Nguyên đứng trên nóc nhà gọi bồ câu, bình thường anh ấy chỉ cần vẫy vẫy gậy trúc một lúc, đàn bồ câu sẽ quay về hết, nhưng hôm đó anh ấy đứng trên nóc nhà rất lâu, nghe bà nội anh ấy kể, cả đàn bồ câu quay về hết thậm chí còn mang theo bồ câu của nhà người ta, nhưng không thấy Tiểu Bạch đâu cả.
Trong ký ức của tôi, ấn tượng sâu sắc nhất về anh Tân Nguyên chính là hình ảnh được lưu lại trong ngày hôm ấy. Bầu trời đêm của Bắc Kinh mờ mịt, anh Tân Nguyên yếu ớt không ngừng vẫy gậy trúc trên không, cố chấp một cách đau đớn và hoang mang. Dần dần, ánh mắt anh ấy đờ đẫn, toàn thân rệu rã, nhìn còn không có sức sống bằng màu đỏ rực của mảnh vải cột trên đầu cây gậy trúc.
Sáng sớm hôm sau khi nhìn thấy Tiểu Bạch, do chú Hà đi đổ rác và phát hiện. Người trong khu đổ dồn ra xem, chị Tần Thiến và tôi còn khóc. Tiểu Bạch bị ai đó cố tình đánh chết, cánh bị bẽ gãy, ném trong thúng rác tôi tăm, bộ lông màu trắng lem luốt, bẩn thỉu. Mảnh giấy anh Tân Nguyên viết cho anh Tân Vĩ bị rút ra, và được cắm trên người Tiểu Bạch bằng một cây đinh.
Anh Tân Nguyên thận trọng lôi Tiểu Bạch từ trong thùng rác ra, cứ như nó vẫn còn sống, sẽ nghiêng đầu nhìn chúng tôi và gù gù mấy tiếng. Anh Tân Nguyên ôm Tiểu Bạch trong lòng, không nói không rằng quay người đi về, lúc ngang qua tôi và Tần Xuyên, anh ấy thoáng đi chậm lại, tôi còn tưởng anh ấy sẽ mắng chúng tôi bởi vì chỉ có chúng tôi biết bí mật của Tiểu Bạch, nhưng không, anh ấy cứ thế lặng lẽ đi.
Chuyện không phải do chúng tôi làm, tôi và Tần Xuyên hai mắt đỏ ngầu vì khóc, chạy khắp nơi tìm hung thủ như những kẻ điên. Thậm chí, Tần Xuyên còn đánh nhau với lũ trẻ ở ngõ bên cạnh, tôi cũng giúp cậu ta một tay, vốc nắm cát ném vào mặt bọn chúng. Nhưng chẳng ích gì, hai đứa trẻ con thò lò mũi xanh chúng tôi chẳng tìm thấy bóng dáng hung thủ, ngược lại còn bị ăn đòn vì dám đi đánh nhau.
Mấy ngày hôm ấy tôi mới biết rằng, anh Tân Nguyên lúc nào cũng bị người khác bắt nạt, ức hiếp. Anh ấy không giống tôi, chỉ bị một mình Tần Xuyên bắt nạt thôi. Còn anh Tân Nguyên bị rất nhiều người bắt nạt, người lớn có, trẻ con có, thầy cô giáo cũng có luôn.
Mặc dù người phạm lỗi là anh Tân Vĩ, nhưng người chịu tội lại là em trai anh ta – Tân Nguyên.
Tôi buồn cho anh Tân Nguyên, cũng buồn cho Tiểu Bạch, thế là khóc nức nở một trận đã đời. Về sau, tôi và Tần Xuyên cùng gấp một con hạt giấy màu trắng, lén lút đặt vào chuồng cũ của Tiểu Bạch. Nhưng con hạt giấy cũng mất, bởi anh Tân Nguyên đem cả đàn bồ câu tặng hết cho người khác, anh ấy không bao giờ nuôi bồ câu nữa.
Không có tiếng gù của bồ câu, khu dân cư yên tĩnh lạ thường, tiếng bước chân sáng đi tối về của anh Tiểu Thuyền cũng trở nên rõ ràng hơn.
Tôi từng hỏi anh Tiểu Thuyền, rốt cuộc là anh đi đâu, nhưng anh chỉ cười cười, không trả lời tôi. Buổi tối, lúc đi ngủ tôi nghĩ, không chừng anh Tiểu Thuyền là người có sức mạnh thần bí, không giống với tên quỷ Tần Xuyên, anh có thể biến thân, biết dùng kiếm, mặc khôi giáp màu vàng, là một chiến sĩ anh dũng có thể thu phục yêu quái. Anh cần phải bảo vệ công chúa, mà công chúa đó không chừng lại là tôi. Mơ một giấc mơ đẹp đẽ như thế, tôi thật sự đã bật cười thành tiếng. Con mèo vàng to đùng trong khu thấy không vừa mắt, nó cứ ngồi lì trên mái nhà tôi mà cào vuốt, nhất định phải đánh thức tôi bằng được mới thôi.
Ngày hôm ấy, sau khi tan học, thấy anh Tiểu Thuyền rẽ về đầu kia của con ngõ, trong đầu tôi lại xuất hiện cảnh tượng đẹp đẽ trong giấc mơ. Đúng lúc tôi đang chuẩn bị để hình ảnh anh Tiểu Thuyền thay thế Virgo Shaka1 thì Tần Xuyên dùng cán cờ gõ vào đầu tôi, đây là chiêu cậu ta thường làm. Tôi sẽ quay đầu cầm tấm bảng có chữ “nhường” để phản công, cậu ta nhảy lên tránh, thần bí bảo: “Tôi biết anh Tiểu Thuyền đi đâu! Cậu có đi xem cùng không?”
1 Nhân vật trong bộ truyện tranh Áo giáp vàng.
Tôi đứng im, vội vàng ngoan ngoãn gật mạnh đầu, nếu tôi có đuôi, hẳn lúc này sẽ vẫy điên cuồng.
“Một gói kẹo que, hai cái kẹo sô-cô-la đồng tiền!” Tần Xuyên hoàn toàn chẳng bị tôi “mê hoặc”, lập tức ra giá.
“Được!” Tôi nghiến răng nghiến lợi đồng ý.
Tôi đứng chờ Tần Xuyên, chỉ biết trơ mắt nhìn cậu ta cậu ta ăn hết gói kẹp que và hai đồng tiền sô-cô-la. Cậu ta thật vô cùng đáng ghét, ăn rất chậm rãi, cười tươi rói nhìn tôi đang đứng nhấp nhổm bên cạnh, biểu diễn chán rồi mới hạ giọng thì thầm bên tai tôi: “Anh Tiểu Thuyền sang nhà Ngô đại tiểu thư rồi.”
“Không thể nào!” Tôi hét lên, túm chặt Tần Xuyên, “Lừa đảo! Trả kẹo cho tôi! Trả sô-cô-la cho tôi!”
Tần Xuyên ngẩng đầu, “Không tin thì giờ đến mà xem!”
“Đi thì đi! Không gặp anh Tiểu Thuyền đâu, cứ chờ mà xem.”
Bảo Tần Xuyên nói dối bởi vì ai cũng biết, bọn trẻ con ở khu chúng tôi sẽ không bao giờ đến nhà Ngô đại tiểu thư.
Theo lý thì, chúng tôi phải gọi Ngô đại tiểu thư là bà, tuổi của bà ấy với ông Tướng quân tương đương nhau, là một bà cụ già nua. Nhưng, người trong khu đều lén lút gọi bà là Ngô đại tiểu thư, đã qua mấy đời đều gọi thế quen rồi.
Nhà Ngô đại tiểu thư rất có thế lực, ông nội bà là thương nhân buôn muối nổi tiếng khắp Thiên Tân, năm xưa gia cảnh phú quý, danh tiếng hiển hách ở cả hai nơi Bắc Bình và Thiên Tân. Cha của bà là lão tứ trong nhà, thường lo liệu việc làm ăn của gia tộc ở Bắc Bình, căn biệt thự trong ngõ chúng tôi bây giờ, là phủ đệ của ông ta ngày xưa. Có điều, nghe nói bà lớn của ông ta ở Thiên Tân, nơi này chỉ là vòng nhì. Mẹ của Ngô đại tiểu thư vốn là Thanh Y hát kịch trong kịch viện Trường An, sau khi Tứ gia đón về chỉ sinh được một tiểu thư là bà, mặc dù không phú quý, cao sang như các tiểu thư ở nhà chính Thiên Tân, nhưng từ nhỏ bà cũng rất được thương yêu, nuông chiều.
Ngô đại tiểu thư năm xưa phong thái, tư chất trác việt, vừa có sự giáo dụ,c đoan trang, dịu dàng của một tiểu thư khuê các, lại vừa được đi học ở một trường kiểu mới, hiểu biết về văn hóa phương Tây, giống như một loại mỹ tửu trong chiếc ly dạ quang, cho dù bị giấu tít ở cuối con hẻm sâu nhưng vẫn tỏa hương thơm nức mũi.
Cùng khi ấy, ông Tướng quân là thiếu tướng tham mưu trưởng, làm việc dưới trướng Trần Trưởng Tiệp – tư lệnh ti cảnh sát Thiên Tân, có quan hệ qua lại với Ngô gia. Có người nói, ông Tướng quân gặp Ngô đại tiểu thư trong bữa tiệc của Ngô tứ gia. Cũng có người nói, xe của ông Tướng quân đã đã đâm vào chiếc xe thường chở Ngô đại tiểu thư đi học trong ngõ. Thậm chí tin tức mới mẻ hơn là, Ngô đại tiểu thư thích nghe kịch, ông Tướng Quân đã mời Trình Nghiễn Thu đến nhà hát, khiến Ngô đại tiểu thư cũng phải rời bước ra khỏi căn nhà sâu hun hút ấy đi nghe.
Bất luận là thế nào, thì hai người đó cũng đã gặp nhau. Một thiếu niên phong độ anh dũng ngời ngời, một giai nhân dịu dàng xinh đẹp, giống như câu chuyện trong vở kịch đang hát, mới gặp đã yêu, trái tim như nghiêng hẳn về người ấy, ngầm hứa hẹn một đời bên nhau.
Khi ấy là thời kỳ cuối của cuộc chiến tranh giải phóng, Thiên Tân trong tình thế nguy cấp, Ngô tứ gia nói phải về nhà xem thế nào, trước lúc đi còn dặn dò ái thê vạn sự thận trọng, sau khi sắp xếp xong bên đó sẽ lập tức đón hai mẹ con Ngô đại tiểu thư đi, nhưng chuyến ấy, ông một đi không trở lại.
Ông Tướng quân là tướng sĩ thủ thành nên đương nhiên chẳng thể đi đâu. Thành còn ông còn, Ngô đại tiểu thư còn ông còn. Ngô đại tiểu thư đã hạ quyết tâm, không đi đâu hết, chỉ đi theo ông Tướng quân, chỉ ở nơi có ông Tướng quân.
Về sau quân đội của Quốc dân đảng liên tiếp thất bại, Thiên Tân, Bắc Bình lần lượt được giải phóng. Ông Tướng quân là tội phạm chiến tranh nên bị giam trong nhà tù Tần Thành. Một xã hội mới bắt đầu, tất cả đều thay đổi, có người khuyên Ngô đại tiểu thư chi bằng nhân cơ hội này tìm một anh lính hoặc anh công nhân nào đó mà lấy phắt đi, nhưng bà thà chết cũng không chịu. Đã lập lời thề dưới trăng rằng sẽ đợi người đó, vậy thì năm năm cũng là đợi, mười năm cũng là đợ; trẻ cũng đợi mà già cũng sẽ đợi. Phụ nữ có lẽ sinh ra đã giỏi chờ đợi nhưng thời gian lại dễ dàng bỏ quên người ta, chớp mắt mười mấy năm trôi qua. Công tư hợp danh rồi 1 , cửa hàng trước kia vốn là của nhà nay đã biến thành những tờ cổ phiếu xanh xanh đỏ đỏ; “Đại nhảy vọt”2 rồi, đồ đạc trong nhà mang đi quyên góp cả; ban năm thảm họa, đói khát dìu người mẹ già ra ngoài Triêu Dương Môn tìm rau dại ăn qua ngày.
1 Công tư hợp doanh là tài sản trước của tư nhân nay do nhà nước và người chủ cũ cùng nhau quản lý.
2 Đại nhảy vọt là một chiến dịch được phát động trong giai đoạn 1958-1961 bởi các nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Ngô đại tiểu thư đếm từng ngày, qua xuân hạ thu đông, cuối cùng trên sanh sách tù nhân được thả của nhà ngục Tần Thành cũng có tên ông Tướng quân.
Ngày được thả, ông Tướng quân đến đợi ở cửa nhà Ngô đại tiểu thư từ sớm. Bà khi ấy, đã không còn là nữ sinh áo trắng váy xanh, cũng không còn là đại tiểu thư sườn xám yêu kiều nữa, bà mặc một bồ đồ dành cho công nhân màu xanh nhạt, nhưng khi ông Tướng quân nhìn thấy bà thì kích động tới mức mất kiểm soát, người đàn ông cao lớn đó đột nhiên òa lên khóc trước mặt bao người.
Về sau tôi nghĩ, quãng thời gian ấy là quãng thời gian vui vẻ nhất trong cuộc đời của Ngô đại tiểu thư, bà đã đợi được người thương quay về, bà thêu một chiếc chăn màu đỏ rất lớn, đợi người đó dắt tay bà đi chụp ảnh, đóng con dấu Hỉ và cùng nhau sống nốt phần đời còn lại bình an, vui vẻ trong con ngõ nhỏ này.
Nhưng, chỉ có một chút xíu thôi vậy mà vẫn không kịp, Cách mạng Văn Hóa xảy ra, hôn sự của bà tan biến như bong bóng xà phòng.
Người xảy ra chuyện đầu tiên là ông Tướng quân, ông nhanh chóng bị “đánh gục”, trước ngực bị treo một tấm biển “quân phản động”.
Bị người ta đưa ra sân vận động của trường tiểu học Đăng Hoa đấu tố không ngừng nghỉ. Khi ấy, Ngô đại tiểu thư căn bản không gặp được ông Tướng quân. Đầu tiên, bà còn chạy vạy khắp nơi, nghe ngóng xem bao giờ ông được thả, nhưng không biết rằng bẳn thân bà cũng sắp bị rơi vào vũng lầy tăm tối.
Thời đó luôn có kẻ tìm cách bới móc vạch tội, nói rằng bà chủ Ngô gia ngày xưa từng là con hát thanh lâu, là dư nghiệt của xã hội cũ, phải bắt đại địa chủ Ngô gia, thân thế của gia đình đại tư bản đều đồng loạt bị “đánh” tới cùng. Tứ đại hợp Viện của Ngô đại tiểu thư nhanh chóng bị người ta chiếm lấy, còn người trong tứ hợp viện bị đuổi sang một căn phòng nhỏ phía Tây. Đám hồng vệ binh kia hễ nhớ ra, là lại sang đó bắt người, bà cụ Ngô tuổi đã cao, bị đấu tố ba ngày, không chịu nổi nên đã buông tay ra đi. Ngô đại tiểu thư vừa đau đớn vừa căm hận. Nhưng thế vẫn chưa thôi, vừa vội vội vàng vàng lo hậu sự cho mẹ xong, chuyện tình của bà và ông Tướng quân cũng bị người ta lôi ra “xét xử”.
Hai nhà đã bị lục soát từ lâu, mấy lá thư chưa kịp đốt đã bị họ lấy được, ép hai người phải đọc to trước hộ đồng. Nội dung liên quan tới nước nhà thì bị bóp méo thánh “Một lòng chờ đợi Tưởng Giới Thạch đến phản công Đại lục”; nội dung liên quan đến tình cảm cá nhân thì bị nói thành “nam trộm nữ điếm vô liêm sĩ”.
Trong không khí ngày hè oi bức, ông Tướng quân bị cạo trọc đầu, Ngô đại tiểu thư trên cổ còn tròng thêm đôi giày rách, hai người họ cúi gằm mặt đứng đó, lẳng lặng đếm “tội lỗi” của đối phương.
Ban đầu hai người còn trả lời rất hờ hững, nhưng đám kia đâu chịu tha cho họ, ép họ phải khẳng định, phải thừa nhận, để vạch rõ giới hạn.
“Anh ấy nói rằng, cho dù trận chiến này không thắng, thì bọn chúng cũng chẳng trụ vững được bao lâu!”
“Cô ấy bảo, không thể tiếp tục ở lại Bắc Bình nữa, muốn cùng tôi trốn sang lại Đài Loan!”
“Anh ấy từng nổ súng, đả thương quần chúng cách mạng!”
“Bố cô ấy ôm tiền của nhân dân, chạy sang Đài Loan tập trung với Tưởng Giới Thạch!”
“Anh ấy một lòng trung thành với bọn phản động quốc dân, chết cũng không từ bỏ!”
“Không phải là cô ấy đang đợi tôi, không phải là muốn lấy tôi, cô ấy chỉ đang hoài niệm quá khứ, vẫn còn muốn làm tiểu thư kiêu ngạo ức hiếp dân chúng!”
Càng nói càng dồn nhau vào bước đường cùng, trên trời bỗng dưng nổ một tiếng sấm nghe như lời nguyền rủa. Cuối ngày mưa lớn, đám quân sĩ vui sướng, hài lòng, tha cho họ. Trong làn mưa mù mịt chỉ còn lại Ngô đại tiểu thư và ông Tướng quân lúc này đã chẳng còn cả hồn lẫn phách, mưa mỗi lúc mỗi lớn, tình càng lúc càng nhạt, hai người đều tâm nguội ý lạnh.
Về sau, ông Tướng quân bị đưa đi cải tạo, Ngô đại tiểu thư bị điều làm công việc khổ sở nhất, vất vả nhất trong công xưởng. Cho tới khi cả hai bình an quay về, đã mười năm nữa trôi qua. Ban công tác mặt trận tổ quốc muốn bố trí nơi ở cho ông tướng quân, và ông Tướng quân đã chọn về con ngõ chỗ chúng tôi. Có người nói, nửa đêm thấy ông Tướng quân đứng dưới cửa sổ nhà Ngô đại tiểu thư. Nhưng Ngô đại tiểu thư không bao giờ nói chuyện với ông nữa, mặc dù ở cách nhau chỉ mấy trăm mét nhưng hai người già cố chấp không còn qua lại với nhau.
