Tú Sắc Nông Gia
Chương 47: Họp thôn biến thành đại hội mồm mép
“Chuyện này thật đúng là chê cười…” Giọng một nữ nhân trầm thấp nghị luận vô cùng rõ ràng: “Lúc trước trong thôn bảo đi trồng không một ai dám đi, nhà chúng ta trồng cây ăn quả toàn bộ thua lỗ, về sau thật vất vả mới tìm được mảnh đất có thể trồng, sao bây giờ tất cả đều đỏ mắt mong mỏi muốn sáp đến trước rồi?” Một nữ nhân bốn mươi tuổi ngồi trong đám người rướn cổ lên lớn tiếng nói.
Vài nam nhân đều không ai nói chuyện, chỉ có mấy nữ nhân nhỏ giọng thì thầm, giọng rất nhỏ nhưng vẫn nghe ra, ví như “Sao lại có loại người như vậy chứ” vân…vân, sau một hồi người chung quanh đều nghe thấy.
Nữ nhân đứng lên trợn trừng mắt, một tay chống nạnh, hướng về phía mấy người thì thầm: “Thầm thì cái gì, đừng ở sau lưng làm ŧıểυ nhân.”
Có một phụ nhân hơn ba mươi tuổi cười nói: “Quế Hoa tẩu tử, chúng ta chưa nói gì cả.”
“Năm đó chúng ta theo yêu cầu của thôn trưởng đi khai hoang núi, về sau xác thực nơi đó không thể trồng được thứ gì, nhà chúng ta chịu thua lỗ không ít. Chọn miếng đất trồng ngô thì thế nào, trồng trên núi hoang chẳng phải vì suy nghĩ cho thôn sao.”
Có người âm thầm bĩu môi.
Ngô trồng được đâu, trong thôn không thấy một hạt ngô, suy nghĩ vì thôn cái rắm.
Có người lên tiếng phản bác: “Mẹ Tuấn Kỳ, hạt ngô nhà ngươi không phải giống trong thôn sao!”
Theo tiếng nói Loan Loan nhìn được người nói chuyện là một nữ nhân hơn năm mươi tuổi, lần trước nàng cùng Bách Thủ ra bờ sông rửa cỏ từng gặp, là mẹ Trường Thọ, bà nội Kim Đản.
“Đó là kết quả cố gắng của nhà chúng ta, thứ khác trồng không ra quả không trách được ta, đúng không, chỉ có thể oán chính mình không tìm được địa điểm tốt.” E ngại người nói chuyện lớn tuổi hơn mình, giọng điệu mẹ Tuấn Kỳ không cứng nhắc như vừa rồi.
Dường như nói cũng không sai, nhưng có người không thuận theo, mẹ Bảo Sơn đứng lên nói: “Mẹ Tuấn Kỳ, ngươi nói lời này chẳng lẽ cho rằng chúng ta trồng cây ăn quả không ra trái là đáng đời? Năm đó lúc thôn này đi khai hoang ngọn núi kia đã từng nói qua, nhà ai muốn thì cứ làm, thôn trưởng còn tự móc tiền túi giúp đỡ cho các ngươi kia mà, kết quả cây ăn trái không trồng được, nhà các ngươi bung tay ra, cái gì cũng mặc kệ, chiếm mảnh đất tốt duy nhất. Mấy năm này trong thôn chẳng ai nói các ngươi cái gì, đúng không? Bảo Sơn nhà ta cái gì cũng không nói, sao ngươi vừa mở miệng đã đâm chọt rủa người…”
Mẹ Bảo Sơn lấy thế sét đánh nói một tràng. Tóm lại một câu, do bà bất mãn vì mẹ Tuấn Kỳ nói con mình trồng cây không ra quả là đáng đời. Năm đó thôn trưởng thấy lần lượt mấy sơn thôn chung quanh đều khai hoang các ngọn núi, liền phát động Dương gia thôn cũng làm theo. Bởi vì thổ nhưỡng trên núi không tốt, trồng thứ gì cũng phải chọn kỹ. Nhiều nhà không biết đất tốt xấu thế nào, lỡ như chẳng trồng được thứ gì không phải thành công toi sao. Lại nói lỡ như có người trồng được thứ tốt, có người không trồng được thứ gì, sợ lúc đó sẽ có người oán hận. Mới đầu nhà Tuấn Kỳ nguyện ý đi trồng, liền tuyên bố trên núi là do một nhà Tuấn Kỳ trồng, hắn còn tự mình lấy bạc ra bù vào.
Về sau xác thực không có người tới tranh, bởi vì không chọn được chỗ tốt, chẳng trồng ra được thứ gì, sau đó trồng cây ăn quả cũng đốt bỏ. Vì vậy nhà Tuấn Kỳ chọn một miếng đất trồng ngô, kết quả thật đúng là làm được, những chỗ khác vẫn luôn bỏ hoang.
Hai năm trước Bảo Sơn phát hoang một mảnh đất trồng cây ăn quả, cây sinh trưởng rất tốt nhưng lại không chịu ra quả. Hiện lại không tiện bảo nhà Tuấn Kỳ nhường cây ngô lại cho, dù sao lúc trước nhà hắn là người đầu tiên đi khai hoang núi.
Thôn trưởng Dương Nghĩa Trí cau mày.
Nghe mẹ Bảo Sơn nói tất cả mọi người không ngừng gật đầu. Trong lòng mẹ Tuấn Kỳ đầy một bụng tức, nàng chỉ tùy tiện nói một hai câu sao thành rủa người rồi? Người chung quanh không một ai nghe ra mẹ Bảo Sơn vặn vẹo ý nàng sao?
“Mẹ Tuấn Kỳ người ta căn bản không hề nói như vậy, ta thấy có người cố ý xuyên tạc thì đúng hơn!” Nàng chỉ thầm tức giận trong lòng như vậy đã có người mở miệng nói giúp nàng. Mẹ Trường Thọ lườm mẹ Bảo Sơn rồi thản nhiên nói.
Nếu là người khác, mẹ Bảo Sơn có thể sẽ nhẹ nhàng giải thích hai câu, vừa thấy là mẹ Trường Thọ, kết quả thế nào ai cũng dễ dàng tưởng tượng ra được.
Mấy năm này nếu có cơ hội hai người sẽ cãi vã ầm ĩ, trước mặt thôn trưởng và tất cả mọi người cãi om sòm không phải chuyện hiếm lạ. Kết quả là, hai nữ nhân hơn năm mươi tuổi đứng trong từ đường bắt đầu rùm ben giữa đám người.
Họp thôn nghiêm túc đã biến thành đại hội mồm mép. Ngươi một câu lão thái bà chết tiệt, ta một câu lão thái bà chết bầm, mắng chửi nhốn nháo khiến cho mẹ Tuấn Kỳ rất xấu hổ. Loan Loan ngồi trên ghế nhỏ vô cùng thích thú xem hai người cấu véo ẩu đả.
Sau đó con cái hai bên giúp đỡ khuyên nhủ, hai người rốt cục mới ngừng lại. Nhưng vừa nhìn nhau lại thấy không vừa mắt.
Lúc rời khỏi từ đường Loan Loan vẫn còn suy nghĩ không thôi. Làm cho nàng ngoài ý muốn là Bách Thủ biết chiết cây thế nào. Lúc trước Vương Bảo Sơn cũng từng nghe vài lão nhân trồng cây ăn quả đề cập đến phương pháp chiết cây, nhưng cách làm cụ thể thế nào lại không biết.
Sau khi rời khỏi từ đường một mình Loan Loan trở về nhà. Bách Thủ cùng Vương Bảo Sơn và thôn trưởng lên núi xem cây ăn quả.
Lúc sau Loan Loan về đến nhà, Lai Sinh đang chễm chệ ngồi xổm bên cạnh hàng rào, trong tay cầm một cái bánh ăn ngon lành. Loan Loan lo lắng cho cho bầy gà con nhà mình, vội vàng đến gần, phát hiện bên trong có vài cọng rau ai đó ném vào.
Loan Loan hỏi hắn: “Ngươi ném hả?”
Lai Sinh nhếch miệng cười cười gật đầu với nàng, còn chỉ vào mấy chú gà con thản nhiên tranh công: “Chúng thích lá cây ta ném vào lắm đó!”
Loan Loan im lặng nhìn hắn hồi lâu, trong lòng âm thầm niệm chú tĩnh tâm hai lần. Vì đề phòng đồ ăn của mình đều bị hắn đem cho gà ăn hết, lần nữa nhấn mạnh cái gì cho gà ăn, cái gì để người ăn. Đi vào phòng bếp, trên bếp lò đặt một cái chén, lúc sáng nàng để lại ba cái bánh giờ đã không còn hai cái.
Lai Sinh bây giờ còn quen cửa quen nẻo nhà nàng hơn nhà hắn, mỗi lần đến trước nhất xông thẳng vào phòng bếp. Đáng lẽ nàng nên sớm biết mình đi họp thôn về sẽ thế này.
Trong lòng mặc niệm một tiếng A Di Đà Phật lần nữa, tự an ủi mình, coi như nuôi thêm một con heo nữa đi! Vác gùi lên lưng quay người ra khỏi phòng bếp, sau đó kéo theo cái người nàng coi là heo đi cắt cỏ cho mấy chú heo trong chuồng kia ăn.
Sau khi Bách Thủ trở về từ trên núi nụ cười trên mặt chưa từng tắt.
Cây ăn quả nhà Vương Bảo Sơn sinh trưởng rất tốt nhưng không hề ra quả là bởi vì cây sinh trưởng quá mạnh, tiêu hao lượng lớn chất dinh dưỡng, trường hợp này thường phải áp dụng phương pháp khoanh vỏ, khống chế chất dinh dưỡng nuôi cây sinh trưởng. Đúng như phương pháp cắt cành Loan Loan nói.
Trên thân và vài cành chính tiến hoành kỹ thuật khoanh vỏ, chủ yếu để chất dinh dưỡng được tập trung chạy tới chỗ cây ra hoa kết quả. Chỗ khoanh vỏ* còn phải chú ý chiều sâu, không thể gây thương tổn đến thân cây.
*Phương pháp khoanh vỏ: theo Viện Nghiên cứu Cây ăn quả Miền Nam, phương pháp thực hiện như sau: dùng dao khoanh vỏ vòng tròn quanh thân cành, vết khoanh rộng khoảng 1,5-2 mm (đối với cành nhỏ), 3-5 mm (đối với cành lớn), sau đó dùng dây nilon quấn chặt nhiều vòng vào vết khoanh. Chỉ khoanh vỏ trên những cành chính và nên để lại 1-2 cành được gọi là cành thở để có nhựa luyện nuôi cây. (Ta tìm cái phương pháp này từ tiếng Trung sang Tiếng Việt, thật chóng mặt, may là Việt Nam đã từng nghiên cứu)
Chính Vương Bảo Sơn trước kia cũng từng thử qua phương pháp cắt này, nhưng phương pháp không đúng.
Còn phương pháp chiết cây khác không chỉ xúc tiến ra quả mà còn có tác dụng khác.
Cành dùng chiết cây không phải nằm ở đỉnh ngọn, không được phát sinh đột biết, phải bảo trì nguyên đặc tính vốn có của giống. Phương pháp này có thể rút ngắn thời gian nở hoa kết quả, đồng thời có thể tăng cường tính chống hạn, chống úng, tính kháng muối kiềm, có thể làm cho giống cây trở nên trội hơn hẳn.
Sau khi Vương Bảo Sơn nghe xong vô cùng thích thú, cảm ơn Bách Thủ hồi lâu. Không nghĩ bình thường Bách Thủ không nói lời nào vậy mà hiểu biết rất nhiều.
Thôn trưởng Dương Nghĩa Trí không khỏi ngạc nhiên dụi mắt nhìn Bách Thủ. Không nghĩ tới mấy năm qua đứa nhỏ này không hề được người quan tâm, thế mà tự học được nhiều như vậy?
Thấy trong mắt thôn trưởng tràn đầy tán thưởng, Bách Thủ vui vẻ vỗ ngực nói với Vương Bảo Sơn: “Sau này nếu cần giúp đỡ cứ nói một tiếng, nếu có thể làm được ta nhất định sẽ giúp.”
Vương Bảo Sơn thấy vậy rất cảm động, không nhĩ tới thì ra Bách Thủ là người nhiệt tình tốt tính như vậy, lại thêm cảm tạ một hồi.
Thôn trưởng đứng bên cạnh nhìn không khỏi âm thầm gật đầu, cũng có chút ít cảm khái, bây giờ mới phát hiện ra đứa nhỏ này đã lớn rồi, còn hiểu biết hơn mấy người trong thôn nhiều lắm. Thân là thôn trưởng, lão lại càng tự trách mình mấy năm qua đã quá lạnh nhạt với Bách Thủ, nhưng lão thân là thôn trưởng, không thể chỉ quan tâm đến một người mà còn phải cân nhắc đến toàn bộ người trong thôn.
Vài nam nhân đều không ai nói chuyện, chỉ có mấy nữ nhân nhỏ giọng thì thầm, giọng rất nhỏ nhưng vẫn nghe ra, ví như “Sao lại có loại người như vậy chứ” vân…vân, sau một hồi người chung quanh đều nghe thấy.
Nữ nhân đứng lên trợn trừng mắt, một tay chống nạnh, hướng về phía mấy người thì thầm: “Thầm thì cái gì, đừng ở sau lưng làm ŧıểυ nhân.”
Có một phụ nhân hơn ba mươi tuổi cười nói: “Quế Hoa tẩu tử, chúng ta chưa nói gì cả.”
“Năm đó chúng ta theo yêu cầu của thôn trưởng đi khai hoang núi, về sau xác thực nơi đó không thể trồng được thứ gì, nhà chúng ta chịu thua lỗ không ít. Chọn miếng đất trồng ngô thì thế nào, trồng trên núi hoang chẳng phải vì suy nghĩ cho thôn sao.”
Có người âm thầm bĩu môi.
Ngô trồng được đâu, trong thôn không thấy một hạt ngô, suy nghĩ vì thôn cái rắm.
Có người lên tiếng phản bác: “Mẹ Tuấn Kỳ, hạt ngô nhà ngươi không phải giống trong thôn sao!”
Theo tiếng nói Loan Loan nhìn được người nói chuyện là một nữ nhân hơn năm mươi tuổi, lần trước nàng cùng Bách Thủ ra bờ sông rửa cỏ từng gặp, là mẹ Trường Thọ, bà nội Kim Đản.
“Đó là kết quả cố gắng của nhà chúng ta, thứ khác trồng không ra quả không trách được ta, đúng không, chỉ có thể oán chính mình không tìm được địa điểm tốt.” E ngại người nói chuyện lớn tuổi hơn mình, giọng điệu mẹ Tuấn Kỳ không cứng nhắc như vừa rồi.
Dường như nói cũng không sai, nhưng có người không thuận theo, mẹ Bảo Sơn đứng lên nói: “Mẹ Tuấn Kỳ, ngươi nói lời này chẳng lẽ cho rằng chúng ta trồng cây ăn quả không ra trái là đáng đời? Năm đó lúc thôn này đi khai hoang ngọn núi kia đã từng nói qua, nhà ai muốn thì cứ làm, thôn trưởng còn tự móc tiền túi giúp đỡ cho các ngươi kia mà, kết quả cây ăn trái không trồng được, nhà các ngươi bung tay ra, cái gì cũng mặc kệ, chiếm mảnh đất tốt duy nhất. Mấy năm này trong thôn chẳng ai nói các ngươi cái gì, đúng không? Bảo Sơn nhà ta cái gì cũng không nói, sao ngươi vừa mở miệng đã đâm chọt rủa người…”
Mẹ Bảo Sơn lấy thế sét đánh nói một tràng. Tóm lại một câu, do bà bất mãn vì mẹ Tuấn Kỳ nói con mình trồng cây không ra quả là đáng đời. Năm đó thôn trưởng thấy lần lượt mấy sơn thôn chung quanh đều khai hoang các ngọn núi, liền phát động Dương gia thôn cũng làm theo. Bởi vì thổ nhưỡng trên núi không tốt, trồng thứ gì cũng phải chọn kỹ. Nhiều nhà không biết đất tốt xấu thế nào, lỡ như chẳng trồng được thứ gì không phải thành công toi sao. Lại nói lỡ như có người trồng được thứ tốt, có người không trồng được thứ gì, sợ lúc đó sẽ có người oán hận. Mới đầu nhà Tuấn Kỳ nguyện ý đi trồng, liền tuyên bố trên núi là do một nhà Tuấn Kỳ trồng, hắn còn tự mình lấy bạc ra bù vào.
Về sau xác thực không có người tới tranh, bởi vì không chọn được chỗ tốt, chẳng trồng ra được thứ gì, sau đó trồng cây ăn quả cũng đốt bỏ. Vì vậy nhà Tuấn Kỳ chọn một miếng đất trồng ngô, kết quả thật đúng là làm được, những chỗ khác vẫn luôn bỏ hoang.
Hai năm trước Bảo Sơn phát hoang một mảnh đất trồng cây ăn quả, cây sinh trưởng rất tốt nhưng lại không chịu ra quả. Hiện lại không tiện bảo nhà Tuấn Kỳ nhường cây ngô lại cho, dù sao lúc trước nhà hắn là người đầu tiên đi khai hoang núi.
Thôn trưởng Dương Nghĩa Trí cau mày.
Nghe mẹ Bảo Sơn nói tất cả mọi người không ngừng gật đầu. Trong lòng mẹ Tuấn Kỳ đầy một bụng tức, nàng chỉ tùy tiện nói một hai câu sao thành rủa người rồi? Người chung quanh không một ai nghe ra mẹ Bảo Sơn vặn vẹo ý nàng sao?
“Mẹ Tuấn Kỳ người ta căn bản không hề nói như vậy, ta thấy có người cố ý xuyên tạc thì đúng hơn!” Nàng chỉ thầm tức giận trong lòng như vậy đã có người mở miệng nói giúp nàng. Mẹ Trường Thọ lườm mẹ Bảo Sơn rồi thản nhiên nói.
Nếu là người khác, mẹ Bảo Sơn có thể sẽ nhẹ nhàng giải thích hai câu, vừa thấy là mẹ Trường Thọ, kết quả thế nào ai cũng dễ dàng tưởng tượng ra được.
Mấy năm này nếu có cơ hội hai người sẽ cãi vã ầm ĩ, trước mặt thôn trưởng và tất cả mọi người cãi om sòm không phải chuyện hiếm lạ. Kết quả là, hai nữ nhân hơn năm mươi tuổi đứng trong từ đường bắt đầu rùm ben giữa đám người.
Họp thôn nghiêm túc đã biến thành đại hội mồm mép. Ngươi một câu lão thái bà chết tiệt, ta một câu lão thái bà chết bầm, mắng chửi nhốn nháo khiến cho mẹ Tuấn Kỳ rất xấu hổ. Loan Loan ngồi trên ghế nhỏ vô cùng thích thú xem hai người cấu véo ẩu đả.
Sau đó con cái hai bên giúp đỡ khuyên nhủ, hai người rốt cục mới ngừng lại. Nhưng vừa nhìn nhau lại thấy không vừa mắt.
Lúc rời khỏi từ đường Loan Loan vẫn còn suy nghĩ không thôi. Làm cho nàng ngoài ý muốn là Bách Thủ biết chiết cây thế nào. Lúc trước Vương Bảo Sơn cũng từng nghe vài lão nhân trồng cây ăn quả đề cập đến phương pháp chiết cây, nhưng cách làm cụ thể thế nào lại không biết.
Sau khi rời khỏi từ đường một mình Loan Loan trở về nhà. Bách Thủ cùng Vương Bảo Sơn và thôn trưởng lên núi xem cây ăn quả.
Lúc sau Loan Loan về đến nhà, Lai Sinh đang chễm chệ ngồi xổm bên cạnh hàng rào, trong tay cầm một cái bánh ăn ngon lành. Loan Loan lo lắng cho cho bầy gà con nhà mình, vội vàng đến gần, phát hiện bên trong có vài cọng rau ai đó ném vào.
Loan Loan hỏi hắn: “Ngươi ném hả?”
Lai Sinh nhếch miệng cười cười gật đầu với nàng, còn chỉ vào mấy chú gà con thản nhiên tranh công: “Chúng thích lá cây ta ném vào lắm đó!”
Loan Loan im lặng nhìn hắn hồi lâu, trong lòng âm thầm niệm chú tĩnh tâm hai lần. Vì đề phòng đồ ăn của mình đều bị hắn đem cho gà ăn hết, lần nữa nhấn mạnh cái gì cho gà ăn, cái gì để người ăn. Đi vào phòng bếp, trên bếp lò đặt một cái chén, lúc sáng nàng để lại ba cái bánh giờ đã không còn hai cái.
Lai Sinh bây giờ còn quen cửa quen nẻo nhà nàng hơn nhà hắn, mỗi lần đến trước nhất xông thẳng vào phòng bếp. Đáng lẽ nàng nên sớm biết mình đi họp thôn về sẽ thế này.
Trong lòng mặc niệm một tiếng A Di Đà Phật lần nữa, tự an ủi mình, coi như nuôi thêm một con heo nữa đi! Vác gùi lên lưng quay người ra khỏi phòng bếp, sau đó kéo theo cái người nàng coi là heo đi cắt cỏ cho mấy chú heo trong chuồng kia ăn.
Sau khi Bách Thủ trở về từ trên núi nụ cười trên mặt chưa từng tắt.
Cây ăn quả nhà Vương Bảo Sơn sinh trưởng rất tốt nhưng không hề ra quả là bởi vì cây sinh trưởng quá mạnh, tiêu hao lượng lớn chất dinh dưỡng, trường hợp này thường phải áp dụng phương pháp khoanh vỏ, khống chế chất dinh dưỡng nuôi cây sinh trưởng. Đúng như phương pháp cắt cành Loan Loan nói.
Trên thân và vài cành chính tiến hoành kỹ thuật khoanh vỏ, chủ yếu để chất dinh dưỡng được tập trung chạy tới chỗ cây ra hoa kết quả. Chỗ khoanh vỏ* còn phải chú ý chiều sâu, không thể gây thương tổn đến thân cây.
*Phương pháp khoanh vỏ: theo Viện Nghiên cứu Cây ăn quả Miền Nam, phương pháp thực hiện như sau: dùng dao khoanh vỏ vòng tròn quanh thân cành, vết khoanh rộng khoảng 1,5-2 mm (đối với cành nhỏ), 3-5 mm (đối với cành lớn), sau đó dùng dây nilon quấn chặt nhiều vòng vào vết khoanh. Chỉ khoanh vỏ trên những cành chính và nên để lại 1-2 cành được gọi là cành thở để có nhựa luyện nuôi cây. (Ta tìm cái phương pháp này từ tiếng Trung sang Tiếng Việt, thật chóng mặt, may là Việt Nam đã từng nghiên cứu)
Chính Vương Bảo Sơn trước kia cũng từng thử qua phương pháp cắt này, nhưng phương pháp không đúng.
Còn phương pháp chiết cây khác không chỉ xúc tiến ra quả mà còn có tác dụng khác.
Cành dùng chiết cây không phải nằm ở đỉnh ngọn, không được phát sinh đột biết, phải bảo trì nguyên đặc tính vốn có của giống. Phương pháp này có thể rút ngắn thời gian nở hoa kết quả, đồng thời có thể tăng cường tính chống hạn, chống úng, tính kháng muối kiềm, có thể làm cho giống cây trở nên trội hơn hẳn.
Sau khi Vương Bảo Sơn nghe xong vô cùng thích thú, cảm ơn Bách Thủ hồi lâu. Không nghĩ bình thường Bách Thủ không nói lời nào vậy mà hiểu biết rất nhiều.
Thôn trưởng Dương Nghĩa Trí không khỏi ngạc nhiên dụi mắt nhìn Bách Thủ. Không nghĩ tới mấy năm qua đứa nhỏ này không hề được người quan tâm, thế mà tự học được nhiều như vậy?
Thấy trong mắt thôn trưởng tràn đầy tán thưởng, Bách Thủ vui vẻ vỗ ngực nói với Vương Bảo Sơn: “Sau này nếu cần giúp đỡ cứ nói một tiếng, nếu có thể làm được ta nhất định sẽ giúp.”
Vương Bảo Sơn thấy vậy rất cảm động, không nhĩ tới thì ra Bách Thủ là người nhiệt tình tốt tính như vậy, lại thêm cảm tạ một hồi.
Thôn trưởng đứng bên cạnh nhìn không khỏi âm thầm gật đầu, cũng có chút ít cảm khái, bây giờ mới phát hiện ra đứa nhỏ này đã lớn rồi, còn hiểu biết hơn mấy người trong thôn nhiều lắm. Thân là thôn trưởng, lão lại càng tự trách mình mấy năm qua đã quá lạnh nhạt với Bách Thủ, nhưng lão thân là thôn trưởng, không thể chỉ quan tâm đến một người mà còn phải cân nhắc đến toàn bộ người trong thôn.
