Lách người qua đám đông Lâm Tuyết Quân nhìn thấy con bò mẹ đã gầy rộc sau một mùa đông khắc nghiệt, bốn chân gầy guộc run rẩy cố gắng trụ vững dường như không thể nào đỡ nổi cái bụng to kềnh.
“Ụm... Ụm...” Bò mẹ đau đớn rống lên, thỉnh thoảng lại lắc đầu, cặp sừng va vào cột gỗ buộc nó khiến cả mái chuồng rung lên, tuyết phủ trên mái rơi xuống lộp độp.
“Giờ phải làm sao đây? Tuyết rơi dày đặc đường sá tắc nghẽn, đêm hôm thế này mà đến trạm xá xin bác sĩ thú y e là chưa kịp tới nơi người đã chết rét trên đường mất.” Một người chăn nuôi lo lắng nói, thi thoảng lại liếc nhìn con bò rồi lại nhìn ra màn tuyết trắng xóa bên ngoài, như thể mong chờ tuyết đột ngột ngừng rơi.
Trạm xá là nơi đặt trụ sở của xã Hô Sắc Hách. Thảo nguyên rộng lớn người dân thưa thớt, từ đây đến trạm xá phải gần trăm cây số.
“Dù tuyết có ngừng ngay bây giờ đi nữa thì đường toàn là tuyết đọng, cưỡi ngựa nhanh nhất cũng không kịp đâu!” Một người phụ nữ Mông Cổ mặc áo choàng dài màu nâu lẩm bẩm bằng tiếng Mông Cổ: “Không kịp mất, không kịp mất...”
“Từ ngày cụ Ba Lạp mất đi, gia súc ở đây hễ con nào ốm đau là phải lặn lội đến trạm xá xin bác sĩ, làm gì mà kịp! Bao nhiêu con tốt đều toi mạng oan uổng.” Một người đàn ông người Hán đội mũ lông cừu hình tam giác, giọng nói pha trộn giữa tiếng địa phương và tiếng Mông Cổ, vừa cằn nhằn vừa lau mồ hôi trên trán.
Gia súc dù được chia cho các hộ chăn nuôi chăm sóc nhưng đều là tài sản của cả đội sản xuất, là của chung, con nào chết đi đều là thiệt hại của tập thể.
Mùa đông năm nay gia súc chết vì đói, vì rét, lại thêm việc nó bị chó sói tha đi mất, gần một phần tư đàn gia súc đã bị thiệt hại. Những con bò cái được phối giống sớm vào đầu tháng 8 như thế này chưa kịp sang xuân đã phải sinh con vào lúc rét đậm rét hại nhất cuối tháng 3. Khi này bê con vốn đã khó giữ, nhỡ đâu bò mẹ cũng khó sinh mà chết... Người chăn nuôi nuôi bò mẹ hơn một năm trời, vất vả lắm mới mong nó đẻ con cho sữa.
Hơn nữa, nuôi lâu ngày cũng có tình cảm chết đi thì thật là xót xa.
“Tiếc là cụ Ba Lạp không truyền lại nghề thú y cho ai.” Một người đàn ông đội mũ bông thở dài ngao ngán.