Nhà Có Chính Thê
Chương 10 - Đuổi ra đế đô
Hạ Khải Minh bị em trai giở trò xấu sau lưng, chuốc say rồi quan hệ với Đường Hồng Lan, nửa cưỡng bách cùng nàng kết hôn. Mười tháng mang thai, Mai Nguyệt phải ở nông thôn mà sinh ra Hạ Phạm Hành, nhưng bản thân thì lại vì sinh khó mà chết. Hạ Phạm Hành dù sao cũng là máu mủ Hạ gia, Hạ lão gia tử một mắt nhắm một mắt mở cho qua, Hạ Khải Minh mới đưa hắn vào Hạ gia, dùng mọi cách để yêu thương, đem lại cho hắn hạnh phúc. Đường Hồng Lan cũng sinh được một nam một nữ, con trai là Hạ Vân Long, con gái là Hạ Vân Tuyết. Hạ Khải Minh đối với Hạ Vân Long hết sức lãnh đạm, làm Đường Hồng Lan khóc lóc kêu than đủ đường trước mặt lão gia tử. Cuối cùng Hạ Vân Long được lão gia tử thu nhận, nuôi dưỡng ở bên người hơn mười năm. Lão gia tử dạy y không ít, y cũng học được không ít quy củ của Hạ gia. Lão gia tử không chỉ muốn y biết làm ăn mà còn phải tinh thông dược lý. Đường Hồng Lan lấy lí do Hạ Phạm Hành là con riêng, ngăn cản không cho hắn học dược lý. Hạ Khải Minh trong cơn tức giận đã mang hắn tới bổn gia ở. Đường Hồng Lan cũng từ phong hoa chính mậu (ý chỉ bà này có chồng có con đàng hoàng) thành thâm trạch oán phụ. Thẳng đến khi Hạ Khải Minh vì bệnh mà chết, không thể nào trở về được nữa, Hạ lão gia tử người đầu bạc tiễn kẻ đầu xanh, lại một lần nữa trông coi làm chủ Hạ gia, Đường Hồng Lan cũng tới công ty nhậm chức. Đảo mắt nhiều năm đã trôi qua, Hạ Phạm Hành tốt nghiệp rồi xin vào công ty, từ một nhân viên quèn trở thành Tổng giám đốc tiêu thụ, đầu óc kinh doanh của hắn khiến cho Đường Hồng Lan kinh hãi. Nàng cho rằng không còn ai có thể cản trở mình nữa, bất tri bất giác tài năng xuất hiện, Hạ lão gia tử đối với hắn dường như rất thưởng thức, nàng chứng kiến rất rõ ràng.
Từ đó, Đường Hồng Lan bề ngoài giống như một người mẹ hiền, bên trong lại ra sức cản trở Hạ Phạm Hành, bề ngoài nhìn vào thì thấy Đường Hồng Lan là người giành được chiến thắng, có điều trong công ty, chức vị, danh tiếng của Hạ Phạm Hành một chút cũng không bị ảnh hưởng. Đường Hồng Lan trong lòng như bị lửa đốt, lúc này con trai Hạ Vân Long hoàn thành chương trình học ở nước ngoài quay trở lại, Đường Hồng Lan lập tức nở mày nở mặt. Hạ lão gia tử đối với đứa cháu này yêu thương có thừa, Đường Hồng Lan nói để cho y tới công ty hỗ trợ, lão gia tử lập tức đồng ý. Hạ Vân Long cùng Hạ Phạm Hành bất đồng, vừa vào công ty đã ngồi ngang hàng với hắn. Thời điểm đó Đường Hồng Lan tìm ra được điểm yếu của Hạ Phạm Hành, chuẩn bị đem hắn đuổi thẳng cổ, trước đó tung ra hình Hạ Phạm Hành cùng đàn ông ở chung với nhau. Hạ lão gia tử cực kì tức giận, cái gọi là bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại (*), yêu cầu hắn đang làm việc trở về nhà. Ở trong thư phòng hỏi một chút, Hạ Phạm Hành nói mình là do nhất thời hồ đồ, lão gia tử tức giận không nhẹ, bắt hắn cùng tên kia lập tức chia tay, đồng thời nghiêm khắc đuổi hắn khỏi ghế Tổng giám đốc. Đường Hồng Lan nhân cơ hội này tìm một cái cớ đuổi hắn ra đế đô, để hắn tới nơi khác nàng không yên tâm, liền đưa hắn tới An Huy - chỗ em trai họ của nàng - Đường Đại Nghiệp - một tên vô học dốt nát. Thứ người như gã không có nghề nghiệp đàng hoàng lại thích ăn chơi nhảy múa, Đường Hồng Lan so với bất cứ người nào cũng không hi vọng thay đổi, nàng hiển nhiên không trông cậy Đường Đại Nghiệp có thể trị được Hạ Phạm Hành. Nàng để Đường Đại Nghiệp đối xử với hắn thật tốt, đặc biệt tốt, tốt vô cùng, tốt đến nỗi cùng nhau chửi mắng bà chị họ khốn khiếp là nàng đằng sau lưng cũng được, sau đó mang Hạ Phạm Hành đi ăn chơi đi, chơi cái gì cũng được, bất quá phải cho hắn chơi đàn ông, tốt nhất là chơi cả đời!
Bây giờ, Hạ Phạm Hành mới tới An Huy có mấy ngày, Đường Đại Nghiệp giở không ít công phu, nếu không phải Hạ Phạm Hành kiên trì mỗi ngày đều đi làm, gã hận không thể hai mươi tư giờ mang hắn đi chơi khắp nơi. Hôm nay thời cơ chín muồi, Đường Đại Nghiệp nghe lời chị họ, sau khi uống rượu thì đuổi tài xế đi, tự mình đưa Hạ Phạm Hành đi tìm thú vui. Buổi tối uống nhiều rượu, gã không còn đủ tỉnh táo để nghe lời ai cả, lái xe như gió bão đi tìm mục tiêu mới, kết quả giữa đường nhảy ra một Quách Tĩnh Tĩnh, dây dưa làm trì hoãn hết thảy mọi thứ.
Đường Đại Nghiệp lúc này đem Quách Tĩnh Tĩnh ra mắng đến cẩu huyết lâm đầu (mắng xối xả). Hạ Phạm Hành thấy gã "hứng thú" cao như vậy, cả ngày cùng gã lông bông hắn cũng thực chán ghét, nhân cơ hội nói: "Nếu cậu không thoải mái vậy chúng ta tối nay tạm thời dừng tại đây, ngày mai lại tiếp tục."
Đường Đại Nghiệp đảo đảo con ngươi trong mắt: "Vậy làm sao được, đã nói phải dẫn cháu đi tìm thú vui. Cháu chớ lừa cậu, liếc mắt một cái là biết chúng ta là người chung một đường, cùng thích đàn ông có phải không nào? Cháu yên tâm, cậu đưa cháu đi tới một nơi mà không ai biết cả, bên trong đó dạng gì cũng có, cháu tự xem tự chọn, chọn mấy người cũng không sao cả!"
Hạ Phạm Hành sửng sốt một chút, "kinh ngạc" nhìn Đường Đại Nghiệp một cái, cúi đầu che dấu lưu quang dưới đáy mắt: "Không nghĩ tới cậu cũng thích đàn ông, không giấu gì cậu, cháu quả thật đối với nam nhân tương đối có cảm giác. Chẳng qua lần này, cháu đã ở trước mặt ông nội mà thề rằng, sau này sẽ không làm bậy nữa. Cậu nói chuyện vui chỉ là cái này, cháu nhất định làm sao cũng sẽ không tới."
"Giả bộ, cháu tiếp tục giả bộ đi, hưởng qua tư vị đàn ông, ta không tin là cháu có thể bỏ được!"
Đường Hồng Lan không biết, em nàng cũng thích nam nhân, Đường Đại Nghiệp có thể tìm một cái cớ mà trấn an vợ mà trắng trợn chơi đùa, cho nên mới thuận lợi đưa Hạ Phạm Hành đi tìm thú vui. Vào lúc nghe Hạ Phạm Hành nói như vậy, gã không tin nói: "Phạm Hành, ta tuy chỉ là cậu của cháu, tuổi tác so ra cũng không lớn hơn bao nhiêu, cậu thật lòng xem cháu như anh em của mình. Nơi này nếu là người khác cậu đã đưa đến đâu, cháu đừng có mà có phúc lại không biết hưởng!"
Hạ Phạm Hành nghe xong, thở dài, mặt đầy bất đắc dĩ: "Làm sao đây, cháu biết cậu đối xử với cháu rất tốt, nói thật, từ nhỏ tới lớn, trừ cậu ra, cũng không có bao nhiêu người đối xử tốt với cháu...Chẳng qua ông nội bên kia...Tóm lại, nơi này cháu không thể đi, cháu cũng khuyên cậu một câu, nếu để ông nội biết cậu dẫn cháu tới loại địa phương này, cháu chịu phạt thì không sao, lỡ để liên lụy tới cậu, cháu thật sự rất áy náy."
Đường Đại Nghiệp nghe những lời này mới để ý, lúc gã ra mắt Hạ lão gia tử, lão gia tử chỉ ngồi im một chỗ, hai chân gã đã không đứng vững. Nếu để lão gia tử biết gã mang Hạ Phạm Hành chơi đàn ông, gã nhất định gặp xui xẻo. Nhưng mà chị gã đã ra yêu cầu, gã nếu không làm, vậy làm sao ăn nói với nàng đây. Xem ra chuyện này chỉ có thể trở về bàn bạc kĩ lại.
Đường Đại Nghiệp chép miệng một cái, "Được rồi, xem ra cháu cũng là vì muốn tốt cho cậu. Ai, ta là cậu của cháu, cũng không muốn cháu vì cậu mà bị chửi, vậy hôm nay về nhà đi, cậu vừa vặn cũng có chút chuyện. Cơ mà chuyện kia, cậu cũng không cứ để vậy đâu."
Vừa nói, trong mắt thoáng qua một tia âm ngoan. Hạ Phạm Hành mắt nhìn về phía trước, tựa hồ như không nhìn thấy.
________________
Giải thích nhỏ: Mối quan hệ giữa Đường Đại Nghiệp - Hạ Phạm Hành là biểu cữu tức cậu bên ngoại và cháu, vì mẹ kế Đường Hồng Lan là chị họ (biểu tỷ) của Đường Đại Nghiệp.
(*) bất hiếu hữu tam vô hậu vi đại: Đây là lời của Mạnh Tử chép trong thiên "Ly lâu thượng" của sách Mạnh Tử, nhưng sách này lại không ghi lời giải thich của Mạnh Tử về hai điều bất hiếu kia.
阿 意 曲 從，陷 親 不 義，一 不 孝 也 a ý khúc tòng，hãm thân bất nghĩa, nhất bất hiếu dã. 良 窮 親 老，不 為 祿 仕，二 不 孝 也 lương cùng thân lão，bất vi lộc sĩ，nhị bất hiếu dã. 不 娶 無 子，絕 祖 先 祀，三 不 孝 也 bất thú vô tử, tuyệt tổ tiên tự，tam bất hiếu dã. 不 孝 有 三，無 後 為 大 bất hiếu hữu tam，vô hậu vi đại.
Dịch nghĩa là: Nghe theo lời mù quáng, đẩy người thân vào việc làm không chánh nghĩa, là điều bất hiếu thứ nhất. Thương cha mẹ già, không ra làm việc giúp đời, là điều bất hiếu thứ hai. Không lấy vợ, sanh con, để dòng họ không người nối dõi, là điều bất hiếu thứ ba. Trong ba điều bất hiếu đó, không có con là tội nặng nhất.
Về hai điều bất hiếu thứ nhất và thứ nhì thì Triệu Kỳ đời nhà Hán, khi chú giải sách Mạnh Tử, đã cho rằng một là hùa theo cha mẹ mà đẩy cha mẹ vào chỗ bất nghĩa, hai là không chịu ra làm quan để lấy bỗng lộc mà nuôi cha mẹ lúc cha mẹ đã già. Còn cách hiểu thông thường hơn thì cho rằng một là không vâng lời cha mẹ, hai là không chăm lo học hành.
Cũng có người cho rằng ba câu đầu (trong bốn câu) không phải của Mạnh Tử, mà là thuộc Lễ Ký (hay Kinh Lễ), chỉ trong "Ly lâu thượng, khúc thứ 26" Mạnh Tử mới viết "不 孝 有 三，无 后 为 大。舜 不 告 而 娶, 为 无 后 也，君 子 以 为 犹 告 也 Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại. Thuấn bất cáo nhi thú, vi vô hậu dã, quân tử dĩ vi do cáo dã" dịch nghĩa là "Có ba tội bất hiếu, trong đó không có người nối dõi là tội lớn nhất. Thuấn (sợ mang tội này nên) cưới vợ mà không nói với cha mẹ, nhưng cũng không có người nối dõi, người quân tử cho rằng như vậy thì nói hay không nói cũng vậy mà thôi".
Sách Minh tâm bửu giám (), thiên Hiếu hạnh chép lời của Mạnh Tử thì có đến năm tội bất hiếu, trong đó không có tội bất hiếu nào giống ba tội bất hiếu kể trên, cụ thể năm tội là: "孟 曰:世 俗 所 謂 不 者 五: 惰 其 四 肢, 不 顧 父 母 養, 一 不 也; 愽 弈 好 飲 酒, 不 顧 父 母 養, 二 不 也; 好 貨 財 私 妻, 不 顧 父 母 養, 三 不 也. 從 耳 目 欲 以 為 父 母 戮, 四 不 也. 好 勇 鬥 很 以 危 父 母, 五 不 也. Phiên âm là: Thế tục sở vị bất hiếu giả ngũ: Nọa kỳ tứ chi, bất cố phụ mẫu chi dưỡng, nhất bất hiếu dã; Bác dịch hảo ẩm tửu, bất cố phụ mẫu chi dưỡng, nhị bất hiếu dã; Hảo hóa tài tư thê tử, bất cố phụ mẫu chi dưỡng, tam bất hiếu dã; Tùng nhĩ mục chi dục, dĩ vi phụ mẫu lục, tứ bất hiếu giả; Hảo dũng đấu ngận dĩ nguy phụ mẫu, ngũ bất hiếu dã". Dịch nghĩa là: Mạnh Tử nói rằng: "Theo thế tục có năm tội bất hiếu là: Tay chân lười biếng, không đoái hoài đến việc nuôi dưỡng cha mẹ, là một tội bất hiếu; Thích cờ bạc rượu chè, không đoái hoài đến việc nuôi dưỡng cha mẹ, là hai tội bất hiếu; Ham tiền tài của cải vợ con, không đoái hoài đến việc nuôi dưỡng cha mẹ, là ba tội bất hiếu; Theo ham muốn của tai mắt làm cho cha mẹ mang nhục, là bốn tội bất hiếu; Thích hung hăng tranh hơn thua làm liên lụy đến cha mẹ, là năm tội bất hiếu".
Nguồn chú thích: Phan Bá Lương ( phanbaluong wordpress)
Từ đó, Đường Hồng Lan bề ngoài giống như một người mẹ hiền, bên trong lại ra sức cản trở Hạ Phạm Hành, bề ngoài nhìn vào thì thấy Đường Hồng Lan là người giành được chiến thắng, có điều trong công ty, chức vị, danh tiếng của Hạ Phạm Hành một chút cũng không bị ảnh hưởng. Đường Hồng Lan trong lòng như bị lửa đốt, lúc này con trai Hạ Vân Long hoàn thành chương trình học ở nước ngoài quay trở lại, Đường Hồng Lan lập tức nở mày nở mặt. Hạ lão gia tử đối với đứa cháu này yêu thương có thừa, Đường Hồng Lan nói để cho y tới công ty hỗ trợ, lão gia tử lập tức đồng ý. Hạ Vân Long cùng Hạ Phạm Hành bất đồng, vừa vào công ty đã ngồi ngang hàng với hắn. Thời điểm đó Đường Hồng Lan tìm ra được điểm yếu của Hạ Phạm Hành, chuẩn bị đem hắn đuổi thẳng cổ, trước đó tung ra hình Hạ Phạm Hành cùng đàn ông ở chung với nhau. Hạ lão gia tử cực kì tức giận, cái gọi là bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại (*), yêu cầu hắn đang làm việc trở về nhà. Ở trong thư phòng hỏi một chút, Hạ Phạm Hành nói mình là do nhất thời hồ đồ, lão gia tử tức giận không nhẹ, bắt hắn cùng tên kia lập tức chia tay, đồng thời nghiêm khắc đuổi hắn khỏi ghế Tổng giám đốc. Đường Hồng Lan nhân cơ hội này tìm một cái cớ đuổi hắn ra đế đô, để hắn tới nơi khác nàng không yên tâm, liền đưa hắn tới An Huy - chỗ em trai họ của nàng - Đường Đại Nghiệp - một tên vô học dốt nát. Thứ người như gã không có nghề nghiệp đàng hoàng lại thích ăn chơi nhảy múa, Đường Hồng Lan so với bất cứ người nào cũng không hi vọng thay đổi, nàng hiển nhiên không trông cậy Đường Đại Nghiệp có thể trị được Hạ Phạm Hành. Nàng để Đường Đại Nghiệp đối xử với hắn thật tốt, đặc biệt tốt, tốt vô cùng, tốt đến nỗi cùng nhau chửi mắng bà chị họ khốn khiếp là nàng đằng sau lưng cũng được, sau đó mang Hạ Phạm Hành đi ăn chơi đi, chơi cái gì cũng được, bất quá phải cho hắn chơi đàn ông, tốt nhất là chơi cả đời!
Bây giờ, Hạ Phạm Hành mới tới An Huy có mấy ngày, Đường Đại Nghiệp giở không ít công phu, nếu không phải Hạ Phạm Hành kiên trì mỗi ngày đều đi làm, gã hận không thể hai mươi tư giờ mang hắn đi chơi khắp nơi. Hôm nay thời cơ chín muồi, Đường Đại Nghiệp nghe lời chị họ, sau khi uống rượu thì đuổi tài xế đi, tự mình đưa Hạ Phạm Hành đi tìm thú vui. Buổi tối uống nhiều rượu, gã không còn đủ tỉnh táo để nghe lời ai cả, lái xe như gió bão đi tìm mục tiêu mới, kết quả giữa đường nhảy ra một Quách Tĩnh Tĩnh, dây dưa làm trì hoãn hết thảy mọi thứ.
Đường Đại Nghiệp lúc này đem Quách Tĩnh Tĩnh ra mắng đến cẩu huyết lâm đầu (mắng xối xả). Hạ Phạm Hành thấy gã "hứng thú" cao như vậy, cả ngày cùng gã lông bông hắn cũng thực chán ghét, nhân cơ hội nói: "Nếu cậu không thoải mái vậy chúng ta tối nay tạm thời dừng tại đây, ngày mai lại tiếp tục."
Đường Đại Nghiệp đảo đảo con ngươi trong mắt: "Vậy làm sao được, đã nói phải dẫn cháu đi tìm thú vui. Cháu chớ lừa cậu, liếc mắt một cái là biết chúng ta là người chung một đường, cùng thích đàn ông có phải không nào? Cháu yên tâm, cậu đưa cháu đi tới một nơi mà không ai biết cả, bên trong đó dạng gì cũng có, cháu tự xem tự chọn, chọn mấy người cũng không sao cả!"
Hạ Phạm Hành sửng sốt một chút, "kinh ngạc" nhìn Đường Đại Nghiệp một cái, cúi đầu che dấu lưu quang dưới đáy mắt: "Không nghĩ tới cậu cũng thích đàn ông, không giấu gì cậu, cháu quả thật đối với nam nhân tương đối có cảm giác. Chẳng qua lần này, cháu đã ở trước mặt ông nội mà thề rằng, sau này sẽ không làm bậy nữa. Cậu nói chuyện vui chỉ là cái này, cháu nhất định làm sao cũng sẽ không tới."
"Giả bộ, cháu tiếp tục giả bộ đi, hưởng qua tư vị đàn ông, ta không tin là cháu có thể bỏ được!"
Đường Hồng Lan không biết, em nàng cũng thích nam nhân, Đường Đại Nghiệp có thể tìm một cái cớ mà trấn an vợ mà trắng trợn chơi đùa, cho nên mới thuận lợi đưa Hạ Phạm Hành đi tìm thú vui. Vào lúc nghe Hạ Phạm Hành nói như vậy, gã không tin nói: "Phạm Hành, ta tuy chỉ là cậu của cháu, tuổi tác so ra cũng không lớn hơn bao nhiêu, cậu thật lòng xem cháu như anh em của mình. Nơi này nếu là người khác cậu đã đưa đến đâu, cháu đừng có mà có phúc lại không biết hưởng!"
Hạ Phạm Hành nghe xong, thở dài, mặt đầy bất đắc dĩ: "Làm sao đây, cháu biết cậu đối xử với cháu rất tốt, nói thật, từ nhỏ tới lớn, trừ cậu ra, cũng không có bao nhiêu người đối xử tốt với cháu...Chẳng qua ông nội bên kia...Tóm lại, nơi này cháu không thể đi, cháu cũng khuyên cậu một câu, nếu để ông nội biết cậu dẫn cháu tới loại địa phương này, cháu chịu phạt thì không sao, lỡ để liên lụy tới cậu, cháu thật sự rất áy náy."
Đường Đại Nghiệp nghe những lời này mới để ý, lúc gã ra mắt Hạ lão gia tử, lão gia tử chỉ ngồi im một chỗ, hai chân gã đã không đứng vững. Nếu để lão gia tử biết gã mang Hạ Phạm Hành chơi đàn ông, gã nhất định gặp xui xẻo. Nhưng mà chị gã đã ra yêu cầu, gã nếu không làm, vậy làm sao ăn nói với nàng đây. Xem ra chuyện này chỉ có thể trở về bàn bạc kĩ lại.
Đường Đại Nghiệp chép miệng một cái, "Được rồi, xem ra cháu cũng là vì muốn tốt cho cậu. Ai, ta là cậu của cháu, cũng không muốn cháu vì cậu mà bị chửi, vậy hôm nay về nhà đi, cậu vừa vặn cũng có chút chuyện. Cơ mà chuyện kia, cậu cũng không cứ để vậy đâu."
Vừa nói, trong mắt thoáng qua một tia âm ngoan. Hạ Phạm Hành mắt nhìn về phía trước, tựa hồ như không nhìn thấy.
________________
Giải thích nhỏ: Mối quan hệ giữa Đường Đại Nghiệp - Hạ Phạm Hành là biểu cữu tức cậu bên ngoại và cháu, vì mẹ kế Đường Hồng Lan là chị họ (biểu tỷ) của Đường Đại Nghiệp.
(*) bất hiếu hữu tam vô hậu vi đại: Đây là lời của Mạnh Tử chép trong thiên "Ly lâu thượng" của sách Mạnh Tử, nhưng sách này lại không ghi lời giải thich của Mạnh Tử về hai điều bất hiếu kia.
阿 意 曲 從，陷 親 不 義，一 不 孝 也 a ý khúc tòng，hãm thân bất nghĩa, nhất bất hiếu dã. 良 窮 親 老，不 為 祿 仕，二 不 孝 也 lương cùng thân lão，bất vi lộc sĩ，nhị bất hiếu dã. 不 娶 無 子，絕 祖 先 祀，三 不 孝 也 bất thú vô tử, tuyệt tổ tiên tự，tam bất hiếu dã. 不 孝 有 三，無 後 為 大 bất hiếu hữu tam，vô hậu vi đại.
Dịch nghĩa là: Nghe theo lời mù quáng, đẩy người thân vào việc làm không chánh nghĩa, là điều bất hiếu thứ nhất. Thương cha mẹ già, không ra làm việc giúp đời, là điều bất hiếu thứ hai. Không lấy vợ, sanh con, để dòng họ không người nối dõi, là điều bất hiếu thứ ba. Trong ba điều bất hiếu đó, không có con là tội nặng nhất.
Về hai điều bất hiếu thứ nhất và thứ nhì thì Triệu Kỳ đời nhà Hán, khi chú giải sách Mạnh Tử, đã cho rằng một là hùa theo cha mẹ mà đẩy cha mẹ vào chỗ bất nghĩa, hai là không chịu ra làm quan để lấy bỗng lộc mà nuôi cha mẹ lúc cha mẹ đã già. Còn cách hiểu thông thường hơn thì cho rằng một là không vâng lời cha mẹ, hai là không chăm lo học hành.
Cũng có người cho rằng ba câu đầu (trong bốn câu) không phải của Mạnh Tử, mà là thuộc Lễ Ký (hay Kinh Lễ), chỉ trong "Ly lâu thượng, khúc thứ 26" Mạnh Tử mới viết "不 孝 有 三，无 后 为 大。舜 不 告 而 娶, 为 无 后 也，君 子 以 为 犹 告 也 Bất hiếu hữu tam, vô hậu vi đại. Thuấn bất cáo nhi thú, vi vô hậu dã, quân tử dĩ vi do cáo dã" dịch nghĩa là "Có ba tội bất hiếu, trong đó không có người nối dõi là tội lớn nhất. Thuấn (sợ mang tội này nên) cưới vợ mà không nói với cha mẹ, nhưng cũng không có người nối dõi, người quân tử cho rằng như vậy thì nói hay không nói cũng vậy mà thôi".
Sách Minh tâm bửu giám (), thiên Hiếu hạnh chép lời của Mạnh Tử thì có đến năm tội bất hiếu, trong đó không có tội bất hiếu nào giống ba tội bất hiếu kể trên, cụ thể năm tội là: "孟 曰:世 俗 所 謂 不 者 五: 惰 其 四 肢, 不 顧 父 母 養, 一 不 也; 愽 弈 好 飲 酒, 不 顧 父 母 養, 二 不 也; 好 貨 財 私 妻, 不 顧 父 母 養, 三 不 也. 從 耳 目 欲 以 為 父 母 戮, 四 不 也. 好 勇 鬥 很 以 危 父 母, 五 不 也. Phiên âm là: Thế tục sở vị bất hiếu giả ngũ: Nọa kỳ tứ chi, bất cố phụ mẫu chi dưỡng, nhất bất hiếu dã; Bác dịch hảo ẩm tửu, bất cố phụ mẫu chi dưỡng, nhị bất hiếu dã; Hảo hóa tài tư thê tử, bất cố phụ mẫu chi dưỡng, tam bất hiếu dã; Tùng nhĩ mục chi dục, dĩ vi phụ mẫu lục, tứ bất hiếu giả; Hảo dũng đấu ngận dĩ nguy phụ mẫu, ngũ bất hiếu dã". Dịch nghĩa là: Mạnh Tử nói rằng: "Theo thế tục có năm tội bất hiếu là: Tay chân lười biếng, không đoái hoài đến việc nuôi dưỡng cha mẹ, là một tội bất hiếu; Thích cờ bạc rượu chè, không đoái hoài đến việc nuôi dưỡng cha mẹ, là hai tội bất hiếu; Ham tiền tài của cải vợ con, không đoái hoài đến việc nuôi dưỡng cha mẹ, là ba tội bất hiếu; Theo ham muốn của tai mắt làm cho cha mẹ mang nhục, là bốn tội bất hiếu; Thích hung hăng tranh hơn thua làm liên lụy đến cha mẹ, là năm tội bất hiếu".
Nguồn chú thích: Phan Bá Lương ( phanbaluong wordpress)
