Loạn Thế Phong Vân
Chương 92: Tiến cử người mới
Trước khi ta tới Giang Đông, Tào Tháo vừa đồng ý thỉnh cầu phong Tôn Sách làm Đại Tư Mã, còn đính hôn Tào Chương cho con gái Tôn Bí, hơn nữa lệnh cho Thứ sử Dương Châu Nghiêm Tượng cử Tôn Quyền làm mậu tài*, tận lực bày tỏ thành ý hòa hảo, bắt quan hệ thân thích. Tôn Sách hiểu rõ mục đích hành động của Tào Tháo, có điều, giữa quan hệ thân tình (dù không đáng tin) cùng sự nghiệp, Tôn Sách vẫn có khuynh hướng coi trọng sự nghiệp hơn. Lúc ta tới Giang Đông, Tôn Sách đang thương thảo chuyện tấn công Quảng Lăng phạt Tào, hay xuất binh đi Giang Hạ, một lần nữa tấn công Hoàng Tổ. Phải nói là, Tôn Sách nảy ra ý tưởng tấn công Quảng Lăng, có một phần trách nhiệm của Trần Đăng. Trần Đăng là cháu của Trần Vũ, chú hắn từng bại dưới tay Tôn Sách, thân là cháu đương nhiên có oán hận. Vấn đề ở chỗ, hắn không nên nói bậy trước mặt Tôn Sách, phải biết địa vị Quảng Lăng trong lòng Tôn Sách có sức hấp dẫn rất lớn, hắn lại nói vài lời không cung kính, tính tình Tôn Sách nóng nảy như vậy có thể bỏ qua mới lạ. Vì vậy lúc ta đến nơi, Tôn Sách đang muốn xuất binh đánh Quảng Lăng.
Ta không tới Đan Đồ mà trực tiếp đi Khúc A. Nếu đến thẳng Đan Đồ, lại đặc biệt đi cứu người, quá lộ liễu. Kỳ thực, ta còn đang nghĩ có để Tôn Sách đi Đan Đồ không, nếu có thể thuyết phục hắn từ bỏ việc tấn công Quảng Lăng, Tôn Sách cũng không cần tới Đan Đồ, một trường ám sát kia sẽ không xảy ra. Lúc ta đến Khúc A, Tôn Sách vừa giết Cao Đại. Nguyên nhân Tôn Sách giết Cao Đại rất đơn giản, vì Cao Đại quá được lòng người. (Cao Đại ẩn ở Dư Diêu, Sách lệnh cho Thừa Lục Chiêu ở Hội Kê làm sứ giả chiêu dụ, Sách rất mong chờ. Nghe nói Đại thuộc Tả Truyện, liền đọc theo, muốn cùng luận giảng. Có người nói vào: “Cao Đại làm tướng quân cũng chỉ oai vũ thôi, không có văn tài, lúc luận bàn có chỗ không biết lập tức sẽ nói theo đối phương.” Lại có người nói với Đại: “Tôn tướng quân là người không thích ai hơn mình, nếu được hỏi, cứ nói không biết ông ấy mới vừa ý. Nếu tranh cãi sẽ nguy tới thân.” Đại nghe lời, khi cùng bàn luận, có lúc nói không biết. Sách quả nhiên tức giận, cho rằng Đại khinh mình, liền bỏ tù. Bạn bè đều tới xin hộ. Sách ở trên lầu, thấy người tập trung dài tới mấy dặm. Sách ghét Đại thu được nhân tâm, liền giết luôn. Đại tên chữ Khổng Văn, người Ngô Quận. Thiên tính thông minh, khinh tài trọng nghĩa. Là kẻ kỳ sĩ xuất chúng, không thích nổi tiếng, bạn bè có tám người đều là anh tài đương thế. Thái thú Thịnh Hiến dùng thượng kế cho ông làm hiếu liêm. Hứa Cống đến lĩnh chức, Đại đem Hiến tránh nạn tới nhà Hứa Chiêu, cầu cứu Đào Khiêm. Khiêm không đến cứu, Đại tiều tụy khóc tới chảy ra lệ máu, không ăn uống được gì. Khiêm cảm kích Đại có lòng trung, có đại nghĩa của Thân Bao Tư, hứa sẽ xuất quân, gửi thư cho Cống. Đại nhận được thư của Khiêm, nhưng Cống đã bắt được mẫu thân của ông ta. Người Ngô lớn bé đều sợ hãi, cho là Cống đang tức giận, đến tất bị hại. Đại nói theo chủ thì vì chủ, mà mẫu thân còn trong lao ngục, ông ta vẫn phải đi, nếu gặp được, chuyện tự nhiên sẽ được cởi bỏ. Nhận được thư tự bạch, Cống liền cho gặp. Lời lẽ mẫn tiệp, nhận lỗi chân thành, Cống liền thả mẫu thân ra. Đại trước khi gặp Cống, bảo bạn là Trương Sung, Thẩm Mẫn chuẩn bị thuyền, Cống chắc chắn sẽ hối hận mà truy đuổi. Ra được bên ngoài liền đem mẫu thân lên thuyền một đường chạy nhanh. Quả nhiên lát sau Cống cho người đuổi theo, lệnh rằng nếu gặp được trên sông thì giết ngay, còn đã qua sông thì thôi. Đại đi sai đường, nhờ vậy mà thoát. Lúc bị giết, mới hơn ba mươi tuổi.) Từ chuyện này có thể thấy Sách rất không ưa giới sĩ tộc, ai cũng có nhược điểm cả!
Lúc Tôn Sách nhìn thấy ta, thần tình có chút không tự nhiên, khiến ta không hiểu lắm: “Bá Phù huynh hôm nay có chuyện quan trọng cần làm sao? Tử Vân đến không đúng lúc phải không?” Tôn Sách cười: “Không có chuyện gì. Có điều, Sách nghe người ta nói, Tử Vân với Tào Tháo quan hệ không tồi…” Ta phì cười: “Bá Phù huynh là người sảng khoái, hôm nay sao lại ngập ngừng ấp úng như vậy? Ta giúp huynh nói vậy. Huynh nghe được chắc là thế này, Triệu Như là tiểu nhân bên người Tào Công, dựa vào sủng ái của Tào công làm một gian thương kiếm tiền, đúng không?” Tôn Sách xấu hổ cười: “Ngươi cũng biết mình thanh danh không tốt. Chuyện này…””
Ta hiểu chứ: “Xem ra, đối với chuyện ta và ngài kết giao, người của ngài cũng nói không ít! Có điều, chuyện Tử Vân làm đều không thẹn với lương tâm. Ta ở chỗ Tào công được chiếu cố không ít, thứ nhất huynh cũng biết rồi, các ca ca của ta đều ở chỗ ông ấy; thứ hai, y thuật của ta huynh cũng biết, chứng bệnh nhức đầu của Tào công đều do ta khám chữa, được sủng ái cũng không lạ. Không nói dối gì huynh, ta ở chỗ Viên Thiệu cũng được sủng ái như vậy, người ở nơi đó không có nhiều miệng lưỡi, coi ta là tâm phúc của Viên tướng quân, được rất nhiều kẻ nịnh bợ.”
Tôn Sách a một tiếng: “Ngươi ở chỗ Viên Thiệu cũng…” Ta thẳng vai cười nói: “Không sai, Viên đại tướng quân rất thích người nịnh nọt, Tử Vân ở mặt này rất giỏi. Ta là thương nhân mà, đương nhiên cái gì có lợi ta sẽ làm. Chẳng hạn như ở chỗ huynh nơi này, ta là người đứng đắn, tuyệt đối không làm tiểu nhân. Nếu ta là loại tiểu nhân thích nịnh hót, huynh sớm đã giết ra rồi! Có điều, ta thật lòng coi huynh là bằng hữu, nếu như huynh nghĩ việc gặp gỡ ta làm hỏng hình tượng của huynh, ta lập tức ra đi, tuyệt đối không khiến huynh bị liên lụy, thế nào?” Tôn Sách lắc đầu: “Miệng lưỡi ngươi vẫn thật lợi hại.” Ta cười lớn: “Vốn là lợi hại mà. Được rồi, không nói nhiều nữa, ta tới gặp huynh là có chuyện quan trọng. Ta…”
Tôn Sách ngắt lời ta: “Tử Vân, ngươi đừng nói chuyện khác, tình thế Trung nguyên lúc này thế nào? Chiến tranh Viên Tào ngươi nghĩ sẽ ra sao? Đừng nói ngươi không biết, ngươi ăn cơm thịt ở chỗ Tào Tháo cùng Viên Thiệu, với bản lĩnh của ngươi, không thể không biết tình thế của bọn họ.” Ta thở dài: “Đương nhiên là biết, huynh không hỏi ta cũng sẽ nói, ai bảo ta đã đồng ý ra chủ ý cho huynh.” Tôn Sách cười: “Nói thật nhé Tử Vân, ta thấy ngươi thế nào cũng không giống một tiểu gian thương. Dứt khoát ở lại đây đi!” Ta cười: “Huynh giữ ta lại không sợ bị người ta mắng sao? Thôi đi, ta hiểu rõ tâm ý của huynh. Có điều, dưỡng mẫu sẽ không cho ta ở lại bên ngoài. Còn nữa, chuyện làm ăn của ta trong nhất thời không thể bỏ được. Ta ở lại đây cái gì cũng không ổn.” Tôn Sách thở dài một tiếng không nói gì nữa.
Ta nhìn hắn cười: “Được rồi, ta không ở lại, không phải cũng để làm việc cho huynh sao? Về phương diện tin tức, chỉ cần ta biết, huynh cứ việc hỏi.” Tôn Sách cười cười: “Được rồi, ta cũng không miễn cưỡng ngươi. Thế này đi, ngươi nói cách nhìn về trận chiến này trước đã.” Ta trầm ngâm một chút mới nói: “Trận chiến này không thể né tránh được nữa. Hai thế lực lớn ở nam bắc Hoàng Hà sớm muộn gì cũng phải sống mái với nhau, nhưng ta không nghĩ chuyện này lại bắt đầu nhanh đến vậy. Ta cứ nghĩ phải hai năm nữa mới đúng.” Tôn Sách một chút biểu cảm cũng không có, im lặng nghe ta nói.
Ta âm thầm từ từ lựa chọn từ ngữ, phải không để lộ rằng ta cái gì cũng biết, cũng không thể chuyện gì cũng không nói: “Viên tướng quân mất bốn năm mới tiêu diệt được Công Tôn Toản, kinh nội** của ông ta không tốt lắm, chủ yếu sống bằng của nả dành dụm, nhưng mà, thực lực của ông ta ban đầu thật sự hùng hậu, so với Tào công lớn hơn nhiều. Chỉ nhìn bên ngoài, ông ta hoàn toàn chiếm ưu thế trong trận chiến này: lính nhiều hơn, đất rộng hơn đương nhiên nhiều tài nguyên, lương thảo hơn; từ U châu, Tịnh châu ra quan ngoại rất gần, Viên gia cùng các thế lực phía bắc Trường thành quan hệ không tồi, chiến mã của ông ta chính là từ đó mà có, thực lực kỵ binh rõ ràng hơn hẳn Tào quân. Những điểm này đều là ưu điểm của ông ta. Về phía Tào công, ông ta lấy được Dự châu, Từ châu chưa lâu, các thế lực bên trong hai châu này rất nhiều, chưa thống nhất thành một khối, thực lực dĩ nhiên có thiếu sót. Dự châu, Từ châu mấy năm nay chiến tranh không ngừng, dân cư thưa thớt, nguồn mộ lính kém xa Viên tướng quân. Về người Viên Thiệu đông hơn, trận chiến này Tào công lấy ít địch nhiều, bất lợi rõ ràng. Lại nói về tiền vốn: trong thời gian dài, Tào công lấy tài lực một châu nuôi dưỡng cả một triều đình, nhu cầu của binh lính ở tiền phương không nói, hậu phương cũng rất lớn, bởi vậy, nói về tiền vốn ông ta cũng không bằng Viên tướng quân; Ưu thế duy nhất của Tào công là bộ binh vô cùng toàn vẹn, kỵ binh nhân số không nhiều nhưng lực công kích cực mạnh, điểm ấy ta hiểu rất rõ, vì Nhị ca và Tứ ca của ta nằm trong số đó. Luận năng lực tác chiến của một người, lính Tào công mạnh hơn Viên quân, nhưng mà nhân số kém hơn rõ ràng nên hai quân giao chiến, khó nói kết quả.”
Tôn Sách vừa nghe, nhãn cầu vừa không ngừng lưu chuyển, hiển nhiên đang so sánh thực lực Viên Tào, tự mình phân tích. Ta nhẹ nhàng uống một ngụm trà, đợi hắn nói chuyện. Tôn Sách còn chưa mở miệng, một âm thanh đã từ phía sau chúng ta vang lên: “Vậy theo Triệu Như ngươi thấy, giữa bọn họ ai có cơ hội thắng nhiều hơn?” Ta cùng Tôn Sách quay đầu lại nhìn, thì ra đó là Trương Chiêu. Tôn Sách cười đứng dậy: “Tử Bố tiên sinh tới thật đúng lúc, Từ Vân từ phía bắc tới, ta đang bảo hắn nói qua tình hình chiến sự ở Trung nguyên.” Ta cũng bận rộn chào hỏi Trương Chiêu. Ông ta không khách khí, ngồi luôn xuống: “Ngô hầu, thần đã nghe Triệu Như nói, muốn biết hắn nghĩ kết quả sẽ thế nào.” Tôn Sách cũng nhìn ta gật đầu: “Tử Vân, tiếp tục nói đi.”
Ta cũng không khách khí: “Vâng, Tử Vân không giấu diếm gì. Bá Phù, Tử Bố tiên sinh, các người đều là hào kiệt, chinh chiến nhiều năm ở Giang Đông, cần phải hiểu nhân tố quyết định thắng bại không phải ở chỗ quân số nhiều hay ít, tiền vốn nhiều hay ít, địa bàn lớn hay nhỏ, mà còn nhiều nhân tố khác. Tử Vân ở Hứa Đô, Nghiệp thành buôn bán nhiều năm, đối với con người ở cả hai bên cũng ít nhiều hiểu rõ tính cách, cho nên trong mắt ta, trận chiến này Tào thắng Viên bại.”
Hai người đều nhìn ta, Trương Chiêu hỏi: “Ngươi vừa nói Tào quân rõ ràng ở thế hạ phong, sao lại xem trọng Tào Tháo như vậy?” Ta cười: Tử Bố tiên sinh, chỉ cần nhìn ta ở chỗ Tào Tháo bị thủ hạ của ông ta mắng mỏ, sang chỗ Viên Thiệu lại được người ta bợ đỡ thì biết. Viên tướng quân cho dù là gia tộc Tứ thế tam công, nhưng làm chuyện gì cũng chỉ mang tính bề mặt. Dưới trướng cho dù văn võ song toàn, nhưng tranh đấu cũng vô cùng kịch liệt, một khi cần ra quyết sách, luôn tranh luận không ngớt, cho dù một bên rõ ràng có lý, bên kia cũng tìm đủ loại lý do phản đối, trên dưới không có thể thống, đây là đại kỵ của việc làm tướng, đặc biệt trong lúc đại chiến. Tào Tháo ở mặt này vô cùng giỏi, mưu sĩ dưới tay ông ta đều biết nghe ý kiến người khác, sau đó tổng hợp phân tích, có thể sửa sang lại đúng chỗ, trên dưới đồng lòng, đây là một nguyên nhân ông ta thắng. Thứ hai, Viên Thiệu là người với bên ngoài rộng rãi bên trong nghi kỵ, dùng người lúc nào cũng lo lắng, không chấp nhận buông tay; Tào Tháo lại là kẻ đã dùng người thì không nghi ngờ, sẵn sàng buông tay để thuộc hạ tự do hành động. Bởi vậy, trận chiến này một khi nổ ra, trong tình huống quân không nhìn thấy tướng, tướng không nhìn thấy vua, từng tướng lĩnh của Tào quân đều có thể kêu gọi binh lính, tổ chức chiến đấu, binh lính đều là người có chủ kiến; còn Viên quân chắc chắn sẽ tan thành năm bè bảy mảng, không có sức mạnh đoàn kết. Thứ ba, Viên Thiệu không biết binh pháp Tôn Tử, không biết dùng mưu kế để dành chiến thắng, chỉ trông cậy vào số đông, chuyện này… chỉ sợ không phải đối thủ của Tào Tháo. Tổng hợp những nguyên nhân ấy, ta thấy Tào Tháo tốt hơn, nên nói Tào thắng Viên bại.”
Tôn Sách cùng Trương Chiêu nghe xong nhìn nhau, Tôn Sách có suy nghĩ gì đó, còn Trương Chiêu nói: “Triệu Như, ngươi biết Tào Tháo đã giết hai viên đại tướng của Viên Thiệu, Nhan Lương, Văn Sú chưa.” Ta cố ý há to miệng: “Tào Tháo giết Nhan Lương, Văn Sú? Thật sao? Hai kẻ đó rất lợi hại, sao lại chết nhanh thế? Đúng rồi, nhất định là Lữ Bố giết. Hai người bọn họ lợi hại cũng không phải đối thủ của Lữ Bố.” Tôn Sách nhìn ta cười, Trương Chiêu nhíu mày. Tôn Sách liền ngắn gọn đem tình huống xảy ra ở Bạch Mã Diên Tân kể lại: “Hai người kia đều chết vô cùng bất ngờ. Quan Vũ, Cam Ninh cũng không phải đại tướng gì.” Ta rất cao hứng, Ngũ ca đúng là không tồi, lập được công lớn như vậy, Văn Sú thật là xui xẻo.
Trương Chiêu nhìn ta nói: “Xem ra, Trình lão tướng quân nói đích thực không sai, Triệu Như ngươi không nên làm thương nhân. Ngươi nhìn nhận vấn đề rất giỏi.” Ta cười: “Đúng vậy. Về điểm này, tôi không khách khí. Tôi đã nói rồi, làm một thương nhân thành công không đơn giản như làm một tướng quân thành đạt. Nếu không thể nhìn rõ những chuyện đó, tôi làm sao có thể làm ăn ở các nơi, làm sao có thể buôn bán phát đạt?” Trương Chiêu không nói gì, Tôn Sách lại thở dài.
Thấy bọn họ như vậy, ta nghĩ một chút, rồi nói ra chủ đề chính: “Bá Phù, Tử Bố tiên sinh, hai người không nên trách Tử Vân lắm mồm. Nhắc tới cuộc chiến này, được lợi nhất chính là các người đó.” Hai người sửng sốt đều nhìn ta. Ta cười: “Các người xem, mặc kệ trận này hai bên ai thắng, đều sẽ bị hao tổn nguyên khí, dù sao hai bên lúc này phân nửa đều chưa bị tổn thương. Nếu một bên muốn tiêu diệt hoàn toàn bên kia trong thời gian ngắn là không có khả năng. Tới nhiều năm sau, hai bên chưa thể khai chiến, phải tiếp tục phục hồi thực lực, chờ trận chiến tiếp theo. Cục diện hỗn loạn của Trung nguyên sẽ còn tiếp tục, chuyện này đối với sự phát triển ở Giang Đông rất có lợi!”
Tôn Sách cười: “Tử Vân, ngươi nói rất đúng, có điều, lúc này ta đã cơ bản thu phục được Giang Đông, phát triển vô cùng thuận lợi. Trận chiến này có thể mang tới cho chúng ta không ít cơ hội.” Ta cũng cười: “Thì ra Bá Phù huynh muốn mượn gió bẻ măng!” Tôn Sách cười cười không nói gì. Ta cũng hiểu rõ lúc này hắn tuyệt đối không để lộ với ta, thôi bỏ đi, có điều, ta vẫn phải nói: “Bá Phù huynh muốn thế nào, ta không xen vào, cũng không quản được. Nhưng mà ta nhắc nhở huynh, hai người này đều không dễ chọc. Huynh ở Giang Đông phát triển, bọn họ không tới làm phiền huynh, nhưng mà, một khi huynh vượt qua Trường Giang, hai bên có thể sẽ cùng liên thủ đối phó huynh.” Tôn Sách nghe ta nói liền cười: “Tử Vân, ngươi làm ăn giỏi thật, nhưng đánh trận không phải chuyện làm ăn. Hai bên Viên Tào đại chiến, ai cũng không thể thoát khỏi đối phương, chỉ muốn dìm đối phương vào chỗ chết, làm sao có thể liên thủ đối phó ta?” Ta nhìn hắn trước tiên lắc đầu, sau đó nói với Trương Chiêu: “Tiên sinh hiểu rõ ý Tử Vân không?” Trương Chiêu cũng lắc đầu. Ôi, mấy người này, thật sự kém hơn thủ hạ của Tào Tháo.
Nhìn bọn họ, ta bất mãn nói: “Các người đều không hiểu rõ ý ta. Nếu Công Cẩn huynh ở đây khẳng định có thể hiểu. Nếu liên thủ chắc chắn không phải giữa Tào Tháo và Viên Thiệu, chuyện này đến trẻ con cũng biết. Bá Phù huynh, Tử Bố tiên sinh, các người phải tìm thêm nhân tài!” Trương Chiêu khẽ trừng mắt, mặt Tôn Sách hơi đỏ lên. Ta thấy buồn cười, cũng không vòng vo nữa: “Ta nói hai bên liên thủ là người thắng giữa hai bên Viên – Tào và Kinh châu Lưu Biểu. Đặc biệt là Viên Thiệu cùng Lưu Biểu. Không biết các người có biết quan hệ giữa họ không, ta ở chỗ Viên Thiệu biết rất rõ. Viên Thiệu từng nói với ta, nếu ta tới Kinh châu làm ăn, ông ta có thể nói vài câu với Lưu Biểu. Chuyện này cho thấy hai người họ quan hệ vô cùng tốt! Ta thấy, Lưu Bị sở dĩ không đâm sau lưng Tào Tháo, chính vì hai nguyên nhân: thứ nhất, Lưu Biểu không muốn can dự sớm vào trận chiến Viên Tào, còn muốn xem chừng; thứ hai, ông ta giữ Kinh châu phòng bị các người đó!” Ta hoàn toàn nói bậy, vậy mà rất có đạo lý!
Quả nhiên, ta nói xong, Trương Chiêu lập tức a một tiếng: “Không sai, rất có thể. Ngô hầu, chúng ta không thể không đề phòng Kinh châu.” Ta không biết rằng Tôn Sách muốn xuất quân đánh Quảng Lăng, Trương Chiêu kiên trì phản đối, vừa rồi ta nói bậy, lại vừa đẹp giúp ông ta có lý do. Tôn Sách cúi đầu không nói gì, trên mặt tâm tình bất định, cũng hiểu được lời ta nói. Một lát sau, hắn ngẩng đầu nhìn ta: “Như ngươi phân tích, Tào Tháo thắng, Lưu Biểu sẽ xuất quân sao?” Ta lắc đầu: “Không biết. Chuyện làm ăn của ta ở Kinh Châu đều thông qua Tô Phi tướng quân, chưa từng giao tiếp với Lưu Biểu, không rõ ông ta là người thế nào. Đúng rồi, Bá Phù, các người đã đánh với ông ta, ông ta là người thế nào?”
Tôn Sách nhìn ta cười khổ: “Tử Vân, ngươi đang tính chuyện làm ăn ở chỗ đó thì có!” Ta muốn ngã, lại coi ta như vậy. Có điều cũng tốt: “Ai, ta nghĩ gì huynh đều biết hết, Bá Phù, đừng nói ra hết như vậy! Nhưng mà, ta nếu hiểu rõ con người Lưu Biểu, đối với các người cũng có ích mà! Ta là người có thể đi bất cứ nơi nào. Huynh xem, ta hiểu rõ Tào Tháo cùng Viên Thiệu, không phải giúp huynh rất nhiều sao!” Sự thẳng thắn của ta khiến bọn họ bật cười.
Trương Chiêu nghĩ một chút rồi nói: “Lưu Biểu này cũng không phải người có thể thành đại sự. Triệu Như, ta thấy ông ta không xuất binh bắc thượng, có thể vì đang cân nhắc lợi hại. Người này không có lợi sẽ không động tâm.” Đúng rồi, Lưu Biểu chính là loại người này. Ta cố ý trầm ngâm một chút: “Ta có thể nói không đúng. Phải rồi, Bá Phù huynh, ta muốn tiến cử với huynh một người tài, người này có thể nhìn thấu được việc thiên hạ, huynh có muốn hay không?” Tôn Sách sửng sốt: “Ngươi tiến cử người cho ta?” Ta buồn bực: “Sao vậy? Ta vì sao không thể tiến cử người cho huynh? Ta đã nói sẽ giúp huynh rồi! Đừng nghĩ ta là gian thương thật chứ!” Trương Chiêu ở một bên cười trộm.
Tôn Sách ngượng ngùng giải thích: “Ta cho rằng ngươi chỉ chú ý tới người có quyền, vì bọn họ có lợi cho việc làm ăn của ngươi, còn với nhân tài thì không có hứng thú.” Ta than một tiếng: “Đối với những người khác, ta không thèm để ý, nhưng ngươi ở bên trong không có người dùng được, ta đương nhiên phải nhắc nhở! Đây là làm tròn đạo nghĩa bạn bè.” Tôn Sách cười: “Nói đi.” Ta hỏi Trương Chiêu: “Tiên sinh có quen biết Gia Cát Cẩn không?” Trương Chiêu nghĩ rồi lắc đầu. Ta chuyển hướng sang Tôn Sách: “Chắc huynh quen Hoằng Tư chứ.” Tôn Sách gật đầu, ta nói: “Ông ta biết Gia Cát Cẩn, huynh tìm ông ta mời người là được. Ta không quen biết Gia Cát Cẩn, nhưng biết người này rất giỏi, là một nhân tài!” Ta cũng không nói nhiều.
Tôn Sách gật đầu, nhìn Trương Chiêu. Trương Chiêu cười: “Triệu Như, ngươi đúng là có lòng. Được, ta sẽ đi mời người này.” Ta nhún vai: “Ta chỉ nghe nói thôi, tự các người xem.” Hai người gật đầu. Tôn Sách nói: “Bất kể thế nào ta cũng muốn cảm ơn ngươi, Tử Vân.” Ta cười khổ: “Khách khí, trong lòng ta rất khó chịu. Nếu chúng ta thật sự là bằng hữu, huynh sẽ không khách khí như vậy.” Tôn Sách sửng sốt quả nhiên không nói nên lời.
Chú thích:
* Mậu tài: tức tú tài, vì kỵ húy Quang Võ đế Lưu Tú thời Đông Hán nên gọi là mậu tài.
** Kinh nội: nền kinh tế trong nội bộ một nước
Ta không tới Đan Đồ mà trực tiếp đi Khúc A. Nếu đến thẳng Đan Đồ, lại đặc biệt đi cứu người, quá lộ liễu. Kỳ thực, ta còn đang nghĩ có để Tôn Sách đi Đan Đồ không, nếu có thể thuyết phục hắn từ bỏ việc tấn công Quảng Lăng, Tôn Sách cũng không cần tới Đan Đồ, một trường ám sát kia sẽ không xảy ra. Lúc ta đến Khúc A, Tôn Sách vừa giết Cao Đại. Nguyên nhân Tôn Sách giết Cao Đại rất đơn giản, vì Cao Đại quá được lòng người. (Cao Đại ẩn ở Dư Diêu, Sách lệnh cho Thừa Lục Chiêu ở Hội Kê làm sứ giả chiêu dụ, Sách rất mong chờ. Nghe nói Đại thuộc Tả Truyện, liền đọc theo, muốn cùng luận giảng. Có người nói vào: “Cao Đại làm tướng quân cũng chỉ oai vũ thôi, không có văn tài, lúc luận bàn có chỗ không biết lập tức sẽ nói theo đối phương.” Lại có người nói với Đại: “Tôn tướng quân là người không thích ai hơn mình, nếu được hỏi, cứ nói không biết ông ấy mới vừa ý. Nếu tranh cãi sẽ nguy tới thân.” Đại nghe lời, khi cùng bàn luận, có lúc nói không biết. Sách quả nhiên tức giận, cho rằng Đại khinh mình, liền bỏ tù. Bạn bè đều tới xin hộ. Sách ở trên lầu, thấy người tập trung dài tới mấy dặm. Sách ghét Đại thu được nhân tâm, liền giết luôn. Đại tên chữ Khổng Văn, người Ngô Quận. Thiên tính thông minh, khinh tài trọng nghĩa. Là kẻ kỳ sĩ xuất chúng, không thích nổi tiếng, bạn bè có tám người đều là anh tài đương thế. Thái thú Thịnh Hiến dùng thượng kế cho ông làm hiếu liêm. Hứa Cống đến lĩnh chức, Đại đem Hiến tránh nạn tới nhà Hứa Chiêu, cầu cứu Đào Khiêm. Khiêm không đến cứu, Đại tiều tụy khóc tới chảy ra lệ máu, không ăn uống được gì. Khiêm cảm kích Đại có lòng trung, có đại nghĩa của Thân Bao Tư, hứa sẽ xuất quân, gửi thư cho Cống. Đại nhận được thư của Khiêm, nhưng Cống đã bắt được mẫu thân của ông ta. Người Ngô lớn bé đều sợ hãi, cho là Cống đang tức giận, đến tất bị hại. Đại nói theo chủ thì vì chủ, mà mẫu thân còn trong lao ngục, ông ta vẫn phải đi, nếu gặp được, chuyện tự nhiên sẽ được cởi bỏ. Nhận được thư tự bạch, Cống liền cho gặp. Lời lẽ mẫn tiệp, nhận lỗi chân thành, Cống liền thả mẫu thân ra. Đại trước khi gặp Cống, bảo bạn là Trương Sung, Thẩm Mẫn chuẩn bị thuyền, Cống chắc chắn sẽ hối hận mà truy đuổi. Ra được bên ngoài liền đem mẫu thân lên thuyền một đường chạy nhanh. Quả nhiên lát sau Cống cho người đuổi theo, lệnh rằng nếu gặp được trên sông thì giết ngay, còn đã qua sông thì thôi. Đại đi sai đường, nhờ vậy mà thoát. Lúc bị giết, mới hơn ba mươi tuổi.) Từ chuyện này có thể thấy Sách rất không ưa giới sĩ tộc, ai cũng có nhược điểm cả!
Lúc Tôn Sách nhìn thấy ta, thần tình có chút không tự nhiên, khiến ta không hiểu lắm: “Bá Phù huynh hôm nay có chuyện quan trọng cần làm sao? Tử Vân đến không đúng lúc phải không?” Tôn Sách cười: “Không có chuyện gì. Có điều, Sách nghe người ta nói, Tử Vân với Tào Tháo quan hệ không tồi…” Ta phì cười: “Bá Phù huynh là người sảng khoái, hôm nay sao lại ngập ngừng ấp úng như vậy? Ta giúp huynh nói vậy. Huynh nghe được chắc là thế này, Triệu Như là tiểu nhân bên người Tào Công, dựa vào sủng ái của Tào công làm một gian thương kiếm tiền, đúng không?” Tôn Sách xấu hổ cười: “Ngươi cũng biết mình thanh danh không tốt. Chuyện này…””
Ta hiểu chứ: “Xem ra, đối với chuyện ta và ngài kết giao, người của ngài cũng nói không ít! Có điều, chuyện Tử Vân làm đều không thẹn với lương tâm. Ta ở chỗ Tào công được chiếu cố không ít, thứ nhất huynh cũng biết rồi, các ca ca của ta đều ở chỗ ông ấy; thứ hai, y thuật của ta huynh cũng biết, chứng bệnh nhức đầu của Tào công đều do ta khám chữa, được sủng ái cũng không lạ. Không nói dối gì huynh, ta ở chỗ Viên Thiệu cũng được sủng ái như vậy, người ở nơi đó không có nhiều miệng lưỡi, coi ta là tâm phúc của Viên tướng quân, được rất nhiều kẻ nịnh bợ.”
Tôn Sách a một tiếng: “Ngươi ở chỗ Viên Thiệu cũng…” Ta thẳng vai cười nói: “Không sai, Viên đại tướng quân rất thích người nịnh nọt, Tử Vân ở mặt này rất giỏi. Ta là thương nhân mà, đương nhiên cái gì có lợi ta sẽ làm. Chẳng hạn như ở chỗ huynh nơi này, ta là người đứng đắn, tuyệt đối không làm tiểu nhân. Nếu ta là loại tiểu nhân thích nịnh hót, huynh sớm đã giết ra rồi! Có điều, ta thật lòng coi huynh là bằng hữu, nếu như huynh nghĩ việc gặp gỡ ta làm hỏng hình tượng của huynh, ta lập tức ra đi, tuyệt đối không khiến huynh bị liên lụy, thế nào?” Tôn Sách lắc đầu: “Miệng lưỡi ngươi vẫn thật lợi hại.” Ta cười lớn: “Vốn là lợi hại mà. Được rồi, không nói nhiều nữa, ta tới gặp huynh là có chuyện quan trọng. Ta…”
Tôn Sách ngắt lời ta: “Tử Vân, ngươi đừng nói chuyện khác, tình thế Trung nguyên lúc này thế nào? Chiến tranh Viên Tào ngươi nghĩ sẽ ra sao? Đừng nói ngươi không biết, ngươi ăn cơm thịt ở chỗ Tào Tháo cùng Viên Thiệu, với bản lĩnh của ngươi, không thể không biết tình thế của bọn họ.” Ta thở dài: “Đương nhiên là biết, huynh không hỏi ta cũng sẽ nói, ai bảo ta đã đồng ý ra chủ ý cho huynh.” Tôn Sách cười: “Nói thật nhé Tử Vân, ta thấy ngươi thế nào cũng không giống một tiểu gian thương. Dứt khoát ở lại đây đi!” Ta cười: “Huynh giữ ta lại không sợ bị người ta mắng sao? Thôi đi, ta hiểu rõ tâm ý của huynh. Có điều, dưỡng mẫu sẽ không cho ta ở lại bên ngoài. Còn nữa, chuyện làm ăn của ta trong nhất thời không thể bỏ được. Ta ở lại đây cái gì cũng không ổn.” Tôn Sách thở dài một tiếng không nói gì nữa.
Ta nhìn hắn cười: “Được rồi, ta không ở lại, không phải cũng để làm việc cho huynh sao? Về phương diện tin tức, chỉ cần ta biết, huynh cứ việc hỏi.” Tôn Sách cười cười: “Được rồi, ta cũng không miễn cưỡng ngươi. Thế này đi, ngươi nói cách nhìn về trận chiến này trước đã.” Ta trầm ngâm một chút mới nói: “Trận chiến này không thể né tránh được nữa. Hai thế lực lớn ở nam bắc Hoàng Hà sớm muộn gì cũng phải sống mái với nhau, nhưng ta không nghĩ chuyện này lại bắt đầu nhanh đến vậy. Ta cứ nghĩ phải hai năm nữa mới đúng.” Tôn Sách một chút biểu cảm cũng không có, im lặng nghe ta nói.
Ta âm thầm từ từ lựa chọn từ ngữ, phải không để lộ rằng ta cái gì cũng biết, cũng không thể chuyện gì cũng không nói: “Viên tướng quân mất bốn năm mới tiêu diệt được Công Tôn Toản, kinh nội** của ông ta không tốt lắm, chủ yếu sống bằng của nả dành dụm, nhưng mà, thực lực của ông ta ban đầu thật sự hùng hậu, so với Tào công lớn hơn nhiều. Chỉ nhìn bên ngoài, ông ta hoàn toàn chiếm ưu thế trong trận chiến này: lính nhiều hơn, đất rộng hơn đương nhiên nhiều tài nguyên, lương thảo hơn; từ U châu, Tịnh châu ra quan ngoại rất gần, Viên gia cùng các thế lực phía bắc Trường thành quan hệ không tồi, chiến mã của ông ta chính là từ đó mà có, thực lực kỵ binh rõ ràng hơn hẳn Tào quân. Những điểm này đều là ưu điểm của ông ta. Về phía Tào công, ông ta lấy được Dự châu, Từ châu chưa lâu, các thế lực bên trong hai châu này rất nhiều, chưa thống nhất thành một khối, thực lực dĩ nhiên có thiếu sót. Dự châu, Từ châu mấy năm nay chiến tranh không ngừng, dân cư thưa thớt, nguồn mộ lính kém xa Viên tướng quân. Về người Viên Thiệu đông hơn, trận chiến này Tào công lấy ít địch nhiều, bất lợi rõ ràng. Lại nói về tiền vốn: trong thời gian dài, Tào công lấy tài lực một châu nuôi dưỡng cả một triều đình, nhu cầu của binh lính ở tiền phương không nói, hậu phương cũng rất lớn, bởi vậy, nói về tiền vốn ông ta cũng không bằng Viên tướng quân; Ưu thế duy nhất của Tào công là bộ binh vô cùng toàn vẹn, kỵ binh nhân số không nhiều nhưng lực công kích cực mạnh, điểm ấy ta hiểu rất rõ, vì Nhị ca và Tứ ca của ta nằm trong số đó. Luận năng lực tác chiến của một người, lính Tào công mạnh hơn Viên quân, nhưng mà nhân số kém hơn rõ ràng nên hai quân giao chiến, khó nói kết quả.”
Tôn Sách vừa nghe, nhãn cầu vừa không ngừng lưu chuyển, hiển nhiên đang so sánh thực lực Viên Tào, tự mình phân tích. Ta nhẹ nhàng uống một ngụm trà, đợi hắn nói chuyện. Tôn Sách còn chưa mở miệng, một âm thanh đã từ phía sau chúng ta vang lên: “Vậy theo Triệu Như ngươi thấy, giữa bọn họ ai có cơ hội thắng nhiều hơn?” Ta cùng Tôn Sách quay đầu lại nhìn, thì ra đó là Trương Chiêu. Tôn Sách cười đứng dậy: “Tử Bố tiên sinh tới thật đúng lúc, Từ Vân từ phía bắc tới, ta đang bảo hắn nói qua tình hình chiến sự ở Trung nguyên.” Ta cũng bận rộn chào hỏi Trương Chiêu. Ông ta không khách khí, ngồi luôn xuống: “Ngô hầu, thần đã nghe Triệu Như nói, muốn biết hắn nghĩ kết quả sẽ thế nào.” Tôn Sách cũng nhìn ta gật đầu: “Tử Vân, tiếp tục nói đi.”
Ta cũng không khách khí: “Vâng, Tử Vân không giấu diếm gì. Bá Phù, Tử Bố tiên sinh, các người đều là hào kiệt, chinh chiến nhiều năm ở Giang Đông, cần phải hiểu nhân tố quyết định thắng bại không phải ở chỗ quân số nhiều hay ít, tiền vốn nhiều hay ít, địa bàn lớn hay nhỏ, mà còn nhiều nhân tố khác. Tử Vân ở Hứa Đô, Nghiệp thành buôn bán nhiều năm, đối với con người ở cả hai bên cũng ít nhiều hiểu rõ tính cách, cho nên trong mắt ta, trận chiến này Tào thắng Viên bại.”
Hai người đều nhìn ta, Trương Chiêu hỏi: “Ngươi vừa nói Tào quân rõ ràng ở thế hạ phong, sao lại xem trọng Tào Tháo như vậy?” Ta cười: Tử Bố tiên sinh, chỉ cần nhìn ta ở chỗ Tào Tháo bị thủ hạ của ông ta mắng mỏ, sang chỗ Viên Thiệu lại được người ta bợ đỡ thì biết. Viên tướng quân cho dù là gia tộc Tứ thế tam công, nhưng làm chuyện gì cũng chỉ mang tính bề mặt. Dưới trướng cho dù văn võ song toàn, nhưng tranh đấu cũng vô cùng kịch liệt, một khi cần ra quyết sách, luôn tranh luận không ngớt, cho dù một bên rõ ràng có lý, bên kia cũng tìm đủ loại lý do phản đối, trên dưới không có thể thống, đây là đại kỵ của việc làm tướng, đặc biệt trong lúc đại chiến. Tào Tháo ở mặt này vô cùng giỏi, mưu sĩ dưới tay ông ta đều biết nghe ý kiến người khác, sau đó tổng hợp phân tích, có thể sửa sang lại đúng chỗ, trên dưới đồng lòng, đây là một nguyên nhân ông ta thắng. Thứ hai, Viên Thiệu là người với bên ngoài rộng rãi bên trong nghi kỵ, dùng người lúc nào cũng lo lắng, không chấp nhận buông tay; Tào Tháo lại là kẻ đã dùng người thì không nghi ngờ, sẵn sàng buông tay để thuộc hạ tự do hành động. Bởi vậy, trận chiến này một khi nổ ra, trong tình huống quân không nhìn thấy tướng, tướng không nhìn thấy vua, từng tướng lĩnh của Tào quân đều có thể kêu gọi binh lính, tổ chức chiến đấu, binh lính đều là người có chủ kiến; còn Viên quân chắc chắn sẽ tan thành năm bè bảy mảng, không có sức mạnh đoàn kết. Thứ ba, Viên Thiệu không biết binh pháp Tôn Tử, không biết dùng mưu kế để dành chiến thắng, chỉ trông cậy vào số đông, chuyện này… chỉ sợ không phải đối thủ của Tào Tháo. Tổng hợp những nguyên nhân ấy, ta thấy Tào Tháo tốt hơn, nên nói Tào thắng Viên bại.”
Tôn Sách cùng Trương Chiêu nghe xong nhìn nhau, Tôn Sách có suy nghĩ gì đó, còn Trương Chiêu nói: “Triệu Như, ngươi biết Tào Tháo đã giết hai viên đại tướng của Viên Thiệu, Nhan Lương, Văn Sú chưa.” Ta cố ý há to miệng: “Tào Tháo giết Nhan Lương, Văn Sú? Thật sao? Hai kẻ đó rất lợi hại, sao lại chết nhanh thế? Đúng rồi, nhất định là Lữ Bố giết. Hai người bọn họ lợi hại cũng không phải đối thủ của Lữ Bố.” Tôn Sách nhìn ta cười, Trương Chiêu nhíu mày. Tôn Sách liền ngắn gọn đem tình huống xảy ra ở Bạch Mã Diên Tân kể lại: “Hai người kia đều chết vô cùng bất ngờ. Quan Vũ, Cam Ninh cũng không phải đại tướng gì.” Ta rất cao hứng, Ngũ ca đúng là không tồi, lập được công lớn như vậy, Văn Sú thật là xui xẻo.
Trương Chiêu nhìn ta nói: “Xem ra, Trình lão tướng quân nói đích thực không sai, Triệu Như ngươi không nên làm thương nhân. Ngươi nhìn nhận vấn đề rất giỏi.” Ta cười: “Đúng vậy. Về điểm này, tôi không khách khí. Tôi đã nói rồi, làm một thương nhân thành công không đơn giản như làm một tướng quân thành đạt. Nếu không thể nhìn rõ những chuyện đó, tôi làm sao có thể làm ăn ở các nơi, làm sao có thể buôn bán phát đạt?” Trương Chiêu không nói gì, Tôn Sách lại thở dài.
Thấy bọn họ như vậy, ta nghĩ một chút, rồi nói ra chủ đề chính: “Bá Phù, Tử Bố tiên sinh, hai người không nên trách Tử Vân lắm mồm. Nhắc tới cuộc chiến này, được lợi nhất chính là các người đó.” Hai người sửng sốt đều nhìn ta. Ta cười: “Các người xem, mặc kệ trận này hai bên ai thắng, đều sẽ bị hao tổn nguyên khí, dù sao hai bên lúc này phân nửa đều chưa bị tổn thương. Nếu một bên muốn tiêu diệt hoàn toàn bên kia trong thời gian ngắn là không có khả năng. Tới nhiều năm sau, hai bên chưa thể khai chiến, phải tiếp tục phục hồi thực lực, chờ trận chiến tiếp theo. Cục diện hỗn loạn của Trung nguyên sẽ còn tiếp tục, chuyện này đối với sự phát triển ở Giang Đông rất có lợi!”
Tôn Sách cười: “Tử Vân, ngươi nói rất đúng, có điều, lúc này ta đã cơ bản thu phục được Giang Đông, phát triển vô cùng thuận lợi. Trận chiến này có thể mang tới cho chúng ta không ít cơ hội.” Ta cũng cười: “Thì ra Bá Phù huynh muốn mượn gió bẻ măng!” Tôn Sách cười cười không nói gì. Ta cũng hiểu rõ lúc này hắn tuyệt đối không để lộ với ta, thôi bỏ đi, có điều, ta vẫn phải nói: “Bá Phù huynh muốn thế nào, ta không xen vào, cũng không quản được. Nhưng mà ta nhắc nhở huynh, hai người này đều không dễ chọc. Huynh ở Giang Đông phát triển, bọn họ không tới làm phiền huynh, nhưng mà, một khi huynh vượt qua Trường Giang, hai bên có thể sẽ cùng liên thủ đối phó huynh.” Tôn Sách nghe ta nói liền cười: “Tử Vân, ngươi làm ăn giỏi thật, nhưng đánh trận không phải chuyện làm ăn. Hai bên Viên Tào đại chiến, ai cũng không thể thoát khỏi đối phương, chỉ muốn dìm đối phương vào chỗ chết, làm sao có thể liên thủ đối phó ta?” Ta nhìn hắn trước tiên lắc đầu, sau đó nói với Trương Chiêu: “Tiên sinh hiểu rõ ý Tử Vân không?” Trương Chiêu cũng lắc đầu. Ôi, mấy người này, thật sự kém hơn thủ hạ của Tào Tháo.
Nhìn bọn họ, ta bất mãn nói: “Các người đều không hiểu rõ ý ta. Nếu Công Cẩn huynh ở đây khẳng định có thể hiểu. Nếu liên thủ chắc chắn không phải giữa Tào Tháo và Viên Thiệu, chuyện này đến trẻ con cũng biết. Bá Phù huynh, Tử Bố tiên sinh, các người phải tìm thêm nhân tài!” Trương Chiêu khẽ trừng mắt, mặt Tôn Sách hơi đỏ lên. Ta thấy buồn cười, cũng không vòng vo nữa: “Ta nói hai bên liên thủ là người thắng giữa hai bên Viên – Tào và Kinh châu Lưu Biểu. Đặc biệt là Viên Thiệu cùng Lưu Biểu. Không biết các người có biết quan hệ giữa họ không, ta ở chỗ Viên Thiệu biết rất rõ. Viên Thiệu từng nói với ta, nếu ta tới Kinh châu làm ăn, ông ta có thể nói vài câu với Lưu Biểu. Chuyện này cho thấy hai người họ quan hệ vô cùng tốt! Ta thấy, Lưu Bị sở dĩ không đâm sau lưng Tào Tháo, chính vì hai nguyên nhân: thứ nhất, Lưu Biểu không muốn can dự sớm vào trận chiến Viên Tào, còn muốn xem chừng; thứ hai, ông ta giữ Kinh châu phòng bị các người đó!” Ta hoàn toàn nói bậy, vậy mà rất có đạo lý!
Quả nhiên, ta nói xong, Trương Chiêu lập tức a một tiếng: “Không sai, rất có thể. Ngô hầu, chúng ta không thể không đề phòng Kinh châu.” Ta không biết rằng Tôn Sách muốn xuất quân đánh Quảng Lăng, Trương Chiêu kiên trì phản đối, vừa rồi ta nói bậy, lại vừa đẹp giúp ông ta có lý do. Tôn Sách cúi đầu không nói gì, trên mặt tâm tình bất định, cũng hiểu được lời ta nói. Một lát sau, hắn ngẩng đầu nhìn ta: “Như ngươi phân tích, Tào Tháo thắng, Lưu Biểu sẽ xuất quân sao?” Ta lắc đầu: “Không biết. Chuyện làm ăn của ta ở Kinh Châu đều thông qua Tô Phi tướng quân, chưa từng giao tiếp với Lưu Biểu, không rõ ông ta là người thế nào. Đúng rồi, Bá Phù, các người đã đánh với ông ta, ông ta là người thế nào?”
Tôn Sách nhìn ta cười khổ: “Tử Vân, ngươi đang tính chuyện làm ăn ở chỗ đó thì có!” Ta muốn ngã, lại coi ta như vậy. Có điều cũng tốt: “Ai, ta nghĩ gì huynh đều biết hết, Bá Phù, đừng nói ra hết như vậy! Nhưng mà, ta nếu hiểu rõ con người Lưu Biểu, đối với các người cũng có ích mà! Ta là người có thể đi bất cứ nơi nào. Huynh xem, ta hiểu rõ Tào Tháo cùng Viên Thiệu, không phải giúp huynh rất nhiều sao!” Sự thẳng thắn của ta khiến bọn họ bật cười.
Trương Chiêu nghĩ một chút rồi nói: “Lưu Biểu này cũng không phải người có thể thành đại sự. Triệu Như, ta thấy ông ta không xuất binh bắc thượng, có thể vì đang cân nhắc lợi hại. Người này không có lợi sẽ không động tâm.” Đúng rồi, Lưu Biểu chính là loại người này. Ta cố ý trầm ngâm một chút: “Ta có thể nói không đúng. Phải rồi, Bá Phù huynh, ta muốn tiến cử với huynh một người tài, người này có thể nhìn thấu được việc thiên hạ, huynh có muốn hay không?” Tôn Sách sửng sốt: “Ngươi tiến cử người cho ta?” Ta buồn bực: “Sao vậy? Ta vì sao không thể tiến cử người cho huynh? Ta đã nói sẽ giúp huynh rồi! Đừng nghĩ ta là gian thương thật chứ!” Trương Chiêu ở một bên cười trộm.
Tôn Sách ngượng ngùng giải thích: “Ta cho rằng ngươi chỉ chú ý tới người có quyền, vì bọn họ có lợi cho việc làm ăn của ngươi, còn với nhân tài thì không có hứng thú.” Ta than một tiếng: “Đối với những người khác, ta không thèm để ý, nhưng ngươi ở bên trong không có người dùng được, ta đương nhiên phải nhắc nhở! Đây là làm tròn đạo nghĩa bạn bè.” Tôn Sách cười: “Nói đi.” Ta hỏi Trương Chiêu: “Tiên sinh có quen biết Gia Cát Cẩn không?” Trương Chiêu nghĩ rồi lắc đầu. Ta chuyển hướng sang Tôn Sách: “Chắc huynh quen Hoằng Tư chứ.” Tôn Sách gật đầu, ta nói: “Ông ta biết Gia Cát Cẩn, huynh tìm ông ta mời người là được. Ta không quen biết Gia Cát Cẩn, nhưng biết người này rất giỏi, là một nhân tài!” Ta cũng không nói nhiều.
Tôn Sách gật đầu, nhìn Trương Chiêu. Trương Chiêu cười: “Triệu Như, ngươi đúng là có lòng. Được, ta sẽ đi mời người này.” Ta nhún vai: “Ta chỉ nghe nói thôi, tự các người xem.” Hai người gật đầu. Tôn Sách nói: “Bất kể thế nào ta cũng muốn cảm ơn ngươi, Tử Vân.” Ta cười khổ: “Khách khí, trong lòng ta rất khó chịu. Nếu chúng ta thật sự là bằng hữu, huynh sẽ không khách khí như vậy.” Tôn Sách sửng sốt quả nhiên không nói nên lời.
Chú thích:
* Mậu tài: tức tú tài, vì kỵ húy Quang Võ đế Lưu Tú thời Đông Hán nên gọi là mậu tài.
** Kinh nội: nền kinh tế trong nội bộ một nước
