Bảy Năm Vẫn Ngoảnh Về Phương Bắc
Q.1 - Chương 14 - Thi Thể Sẽ Nói Lên Chân Tướng
Lục Bắc Thần đeo lại găng tay, đi tới trước một dãy máy móc. La Trì không biết anh đang nghĩ gì. Trong phòng thực nghiệm này không có quá nhiều các loại máy móc kiểm tra. Nếu gặp phải một vụ trọng án, rất nhiều báo cáo khám nghiệm tử thi đều phải đợi lấy kết quả từ bên ngoài mới có thể thống kê toàn bộ. Ban đầu, khi vừa cùng Lục Bắc Thần bước chân vào phòng thực nghiệm này, La Trì đã sợ Lục Bắc Thần sẽ nổi trận lôi đình, sau đó phẩy áo bỏ đi. Nhưng Lục Bắc Thần lại chẳng hề có phản ứng gì khiến anh ấy hoàn toàn bất ngờ. Anh chỉ mặc áo blouse trắng vào, đeo khẩu trang lên rồi tập trung vào công việc.
Về sau, La Trì mới phát hiện ra thói quen làm việc của anh. Thời gian dành để suy nghĩ của anh vượt xa thời gian dành cho việc tiến hành các loại thí nghiệm kiểm tra. Cuối cùng La Trì không nén nổi tò mò, phải hỏi anh. Anh nói: Thi thể sẽ nói cho tôi biết chân tướng. Còn các việc khác dành cho trợ lý.
La Trì đang mang mải nghĩ thì Lục Bắc Thần đưa tới một chiếc bình thủy tinh có dán một ký hiệu màu vàng, đựng trong một chiếc túi được phong kín. La Trì đón lấy, xác nhận một cách tỉ mỉ, phát hiện trong bình đựng một loại côn trùng cực nhỏ, có hoa văn sẫm màu, ngoại hình rất giống bọ rùa, nhưng phần đầu lại không giống.
“Đây là?”
Lục Bắc Thần chống hai tay lên bàn thao tác, ánh sáng màu lam lạnh hơi ánh lên, phản chiếu lên gò má anh. Ánh mắt anh sâu tựa trời, nhìn chăm chăm vào La Trì: “Tôi cũng rất muốn biết đây là loại côn trùng gì.”
“Là bọ cánh cứng ăn xác thối*?”
*Bọ cánh cứng ăn xác thối (tên khoa học là: Nicrophorus americanus) là những “công nhân quét đường”, làm sạch sẽ môi trường khi ăn hết những xác chết động vật. Đây là loài côn trùng đang bị đe dọa tuyệt chủng, hiện chỉ còn sống ở tiểu bang Oklahoma và đảo Rhode, Hoa Kỳ.
“Cậu đọc quá nhiều tiểu thuyết suy luận rồi.” Lục Bắc Thần không động đậy. Phía dưới khuôn mặt anh là một bộ xương sạch sẽ, sáng loáng. Cảnh này cực kỳ nguy hiểm và mê hoặc: “Loại côn trùng này sống ký sinh ở vị trí bắp thịt phần xương cánh tay của nạn nhân.”
Nghe xong, La Trì cũng lơ mơ: “Cho dù có phát hiện ra côn trùng cũng đâu có nghĩa địa điểm phát hiện xác không phải hiện trường đầu tiên? Trong rừng thường thấy côn trùng mà.”
Lục Bắc Thần giơ tay lên, lật một miếng xương trên bàn thao tác. La Trì nhận ra đó là một đoạn xương cột sống. Dưới ánh đèn, đoạn xương cột sống đó toát lên thứ ánh sáng lạnh lẽo. Lục Bắc Thần điềm đạm nói: “Thời gian từ thời điểm một người tử vong thực tế tới thời điểm cái xác được phát hiện nếu vượt quá 60 tiếng đồng hồ thì thân nhiệt, độ cứng của xác và các vết hoen tử thi đã không còn giúp gì được cho giám định pháp y. Thông thường, cứ mỗi một tiếng đồng hồ nhiệt độ của xác lại giảm 0.8 độ C, cuối cùng ngang bằng với nhiệt độ môi trường xung quanh. Thông qua khám nghiệm, cùng với điều kiện tại hiện trường, độ ẩm thì thời gian tử vong đã hơn 20 ngày. Côn trùng đương nhiên không thể hoàn toàn trở thành chứng cứ lật đổ suy luận Tiêu Tuyết tự sát, nhưng có một điểm có thể khẳng định. Côn trùng thường ký sinh dài kỳ trong thịt thối rữa, nguyên nhân là vì nó thích ứng với môi trường ẩm ướt. Vậy thì vị trí nào ở Nam Sơn là ẩm thấp nhất? Theo đo đạc tại hiện trường, nơi phát hiện xác chết là nơi mặt trời chiếu thẳng, không phải vị trí ẩm thấp nhất.”
Nói tới đây, Lục Bắc Thần chỉ vào vết hoen tối màu, mờ nhạt nhất trên xương cột sống: “Vết hoen trên thi thể duy trì kỳ xâm lấn trong một khoảng thời gian khá dài tới tận khi thi thể thối rữa. Nếu trong khoảng thời gian này, tổ chức mô cơ vẫn còn thì sẽ phát hiện ra những manh mối quan trọng. Nhưng ngay cả trong trường hợp mô cơ đã thối rữa nghiêm trọng, ta vẫn có thể phán đoán ra vị trí tập trung vết hoen tử thi thông qua dấu tích của những vết hoen không rõ nét trên hài cốt. Phía trên xương sống là phần lưng của người. Thông qua hướng đi của đường vân có thể phán đoán ra sự phân bố vết hoen tử thi. Khi cảnh sát phát hiện ra nạn nhân, trên tài liệu đã chú thích rõ tư thế chết của cô ấy.”
“Là nằm sấp xuống mặt đất.”
“Một người luôn duy trì tư thế nằm sấp thì vết hoen tử thi sẽ không tập trung vào sống lưng. Đây vốn dĩ là kiến thức thông thường nhất, chỉ có điều vì thời gian tử vong và việc thịt thối rữa ở nhiệt độ cao đã mang tới khó khăn cho tổ chuyên án.”
“Nhưng mà…”
“Nhưng ngay cả phần bụng của nạn nhân cũng có hiện tượng bị chèn ép.” Lục Bắc Thần biết La Trì định hỏi gì, anh thẳng thừng đưa ra câu trả lời: “Một người chết nếu trước mặt và sau lưng đều xuất hiện vết hoen cục bộ chỉ có thể chứng tỏ một điều.”
La Trì chợt hồi hộp.
Lục Bắc Thần chậm rãi nói: “Bản thân người chết không thể cử động. Cô ấy từng bị người khác dịch chuyển, đã từng nằm ở hai tư thế khác nhau. Từ vết tích trên xương cột sống có thể thấy, từ sáu tới tám tiếng sau khi nạn nhân tắt thở, thậm chí còn lâu hơn, hung thủ đã di chuyển xác nạn nhân.”
La Trì nhíu mày. Đúng như Lục Bắc Thần nói. Đây quả thực là một kết luận quá dễ dàng suy đoán nhưng chính vì thi thể bị thối rữa ở nhiệt độ cao mới khiến cho phán đoán sai lệch. Mà cũng rất hiếm có pháp y nào lại phát hiện ra được vấn đề từ dấu vết của xương một cách nhẫn nại, tỉ mỉ và đầy chuyên nghiệp như thế.
“Tôi sẽ lập tức đi đánh báo cáo, liên hệ với chuyên gia về côn trùng. Nếu tìm được hiện trường đầu tiên của vụ án có thể sẽ có nhiều manh mối hơn.”
Lục Bắc Thần không nói thêm nhiều. Anh sắp xếp lại xương cột sống. Ngón tay gầy men xuống dưới xương chậu. Đập vào mắt anh là xương ngón chân bên trái có một vết cực nhỏ. Đây là một vết thương cũ rất khó bị phát hiện. Ngón tay anh chợt khựng lại, sau đó lại kiểm tra bên phải, thò đầu, nhìn kỹ vào xương bánh chè, khẽ thở dài: “Trước khi chết, cô ấy từng bị thương do vũ lực. Hơn nữa kẻ dùng vũ lực này thuận tay trái.”
La Trì ngỡ ngàng…
* Vết hoen tử thi (tại một số tài liệu còn gọi là hố máu tử thi) (tên tiếng Anh là livor mortis) là những điểm hoặc mảng sắc tố xuất hiện sau khi chết, do sau chết máu không đông và dần dần đọng lại ở những vùng thấp của tử thi. Huyết sắc tố (Hemoglobin) ngấm vào trong các tổ chức ở những nơi ấy, lúc đầu thì chỉ tạo thành những điểm có màu hồng, sau đó tạo thành những mảng có màu tím nhạt rồi tím sẫm. Ở những nơi bị tỳ, đè ép thì không xuất hiện hoen (thắt lưng, nịt vú…). Hoen xuất hiện 2 giờ sau khi chết, trong thời gian đầu nếu thay đổi tư thế của tử thi thì vết hoen cũng thay đổi. Trên 10 – 12 giờ sau chết, các vết hoen cố định, mặc dù tử thi thay đổi, nhưng vết hoen không thay đổi theo. Ví dụ: Khi chết tử thi nằm ngửa, hoen tử thi sẽ xuất hiện mặt sau cơ thể, nếu sau 10 giờ lật úp xác xuống một thời gian, thì hoen vẫn ở phía sau lưng chứ không xuất hiện ở mặt trước cơ thể. Như vậy, vị trí của hoen phản ánh tư thế lúc chết, đây là dấu hiệu rất quan trọng để ta biết có sự thay đổi tư thế của tử thi không.
Về sau, La Trì mới phát hiện ra thói quen làm việc của anh. Thời gian dành để suy nghĩ của anh vượt xa thời gian dành cho việc tiến hành các loại thí nghiệm kiểm tra. Cuối cùng La Trì không nén nổi tò mò, phải hỏi anh. Anh nói: Thi thể sẽ nói cho tôi biết chân tướng. Còn các việc khác dành cho trợ lý.
La Trì đang mang mải nghĩ thì Lục Bắc Thần đưa tới một chiếc bình thủy tinh có dán một ký hiệu màu vàng, đựng trong một chiếc túi được phong kín. La Trì đón lấy, xác nhận một cách tỉ mỉ, phát hiện trong bình đựng một loại côn trùng cực nhỏ, có hoa văn sẫm màu, ngoại hình rất giống bọ rùa, nhưng phần đầu lại không giống.
“Đây là?”
Lục Bắc Thần chống hai tay lên bàn thao tác, ánh sáng màu lam lạnh hơi ánh lên, phản chiếu lên gò má anh. Ánh mắt anh sâu tựa trời, nhìn chăm chăm vào La Trì: “Tôi cũng rất muốn biết đây là loại côn trùng gì.”
“Là bọ cánh cứng ăn xác thối*?”
*Bọ cánh cứng ăn xác thối (tên khoa học là: Nicrophorus americanus) là những “công nhân quét đường”, làm sạch sẽ môi trường khi ăn hết những xác chết động vật. Đây là loài côn trùng đang bị đe dọa tuyệt chủng, hiện chỉ còn sống ở tiểu bang Oklahoma và đảo Rhode, Hoa Kỳ.
“Cậu đọc quá nhiều tiểu thuyết suy luận rồi.” Lục Bắc Thần không động đậy. Phía dưới khuôn mặt anh là một bộ xương sạch sẽ, sáng loáng. Cảnh này cực kỳ nguy hiểm và mê hoặc: “Loại côn trùng này sống ký sinh ở vị trí bắp thịt phần xương cánh tay của nạn nhân.”
Nghe xong, La Trì cũng lơ mơ: “Cho dù có phát hiện ra côn trùng cũng đâu có nghĩa địa điểm phát hiện xác không phải hiện trường đầu tiên? Trong rừng thường thấy côn trùng mà.”
Lục Bắc Thần giơ tay lên, lật một miếng xương trên bàn thao tác. La Trì nhận ra đó là một đoạn xương cột sống. Dưới ánh đèn, đoạn xương cột sống đó toát lên thứ ánh sáng lạnh lẽo. Lục Bắc Thần điềm đạm nói: “Thời gian từ thời điểm một người tử vong thực tế tới thời điểm cái xác được phát hiện nếu vượt quá 60 tiếng đồng hồ thì thân nhiệt, độ cứng của xác và các vết hoen tử thi đã không còn giúp gì được cho giám định pháp y. Thông thường, cứ mỗi một tiếng đồng hồ nhiệt độ của xác lại giảm 0.8 độ C, cuối cùng ngang bằng với nhiệt độ môi trường xung quanh. Thông qua khám nghiệm, cùng với điều kiện tại hiện trường, độ ẩm thì thời gian tử vong đã hơn 20 ngày. Côn trùng đương nhiên không thể hoàn toàn trở thành chứng cứ lật đổ suy luận Tiêu Tuyết tự sát, nhưng có một điểm có thể khẳng định. Côn trùng thường ký sinh dài kỳ trong thịt thối rữa, nguyên nhân là vì nó thích ứng với môi trường ẩm ướt. Vậy thì vị trí nào ở Nam Sơn là ẩm thấp nhất? Theo đo đạc tại hiện trường, nơi phát hiện xác chết là nơi mặt trời chiếu thẳng, không phải vị trí ẩm thấp nhất.”
Nói tới đây, Lục Bắc Thần chỉ vào vết hoen tối màu, mờ nhạt nhất trên xương cột sống: “Vết hoen trên thi thể duy trì kỳ xâm lấn trong một khoảng thời gian khá dài tới tận khi thi thể thối rữa. Nếu trong khoảng thời gian này, tổ chức mô cơ vẫn còn thì sẽ phát hiện ra những manh mối quan trọng. Nhưng ngay cả trong trường hợp mô cơ đã thối rữa nghiêm trọng, ta vẫn có thể phán đoán ra vị trí tập trung vết hoen tử thi thông qua dấu tích của những vết hoen không rõ nét trên hài cốt. Phía trên xương sống là phần lưng của người. Thông qua hướng đi của đường vân có thể phán đoán ra sự phân bố vết hoen tử thi. Khi cảnh sát phát hiện ra nạn nhân, trên tài liệu đã chú thích rõ tư thế chết của cô ấy.”
“Là nằm sấp xuống mặt đất.”
“Một người luôn duy trì tư thế nằm sấp thì vết hoen tử thi sẽ không tập trung vào sống lưng. Đây vốn dĩ là kiến thức thông thường nhất, chỉ có điều vì thời gian tử vong và việc thịt thối rữa ở nhiệt độ cao đã mang tới khó khăn cho tổ chuyên án.”
“Nhưng mà…”
“Nhưng ngay cả phần bụng của nạn nhân cũng có hiện tượng bị chèn ép.” Lục Bắc Thần biết La Trì định hỏi gì, anh thẳng thừng đưa ra câu trả lời: “Một người chết nếu trước mặt và sau lưng đều xuất hiện vết hoen cục bộ chỉ có thể chứng tỏ một điều.”
La Trì chợt hồi hộp.
Lục Bắc Thần chậm rãi nói: “Bản thân người chết không thể cử động. Cô ấy từng bị người khác dịch chuyển, đã từng nằm ở hai tư thế khác nhau. Từ vết tích trên xương cột sống có thể thấy, từ sáu tới tám tiếng sau khi nạn nhân tắt thở, thậm chí còn lâu hơn, hung thủ đã di chuyển xác nạn nhân.”
La Trì nhíu mày. Đúng như Lục Bắc Thần nói. Đây quả thực là một kết luận quá dễ dàng suy đoán nhưng chính vì thi thể bị thối rữa ở nhiệt độ cao mới khiến cho phán đoán sai lệch. Mà cũng rất hiếm có pháp y nào lại phát hiện ra được vấn đề từ dấu vết của xương một cách nhẫn nại, tỉ mỉ và đầy chuyên nghiệp như thế.
“Tôi sẽ lập tức đi đánh báo cáo, liên hệ với chuyên gia về côn trùng. Nếu tìm được hiện trường đầu tiên của vụ án có thể sẽ có nhiều manh mối hơn.”
Lục Bắc Thần không nói thêm nhiều. Anh sắp xếp lại xương cột sống. Ngón tay gầy men xuống dưới xương chậu. Đập vào mắt anh là xương ngón chân bên trái có một vết cực nhỏ. Đây là một vết thương cũ rất khó bị phát hiện. Ngón tay anh chợt khựng lại, sau đó lại kiểm tra bên phải, thò đầu, nhìn kỹ vào xương bánh chè, khẽ thở dài: “Trước khi chết, cô ấy từng bị thương do vũ lực. Hơn nữa kẻ dùng vũ lực này thuận tay trái.”
La Trì ngỡ ngàng…
* Vết hoen tử thi (tại một số tài liệu còn gọi là hố máu tử thi) (tên tiếng Anh là livor mortis) là những điểm hoặc mảng sắc tố xuất hiện sau khi chết, do sau chết máu không đông và dần dần đọng lại ở những vùng thấp của tử thi. Huyết sắc tố (Hemoglobin) ngấm vào trong các tổ chức ở những nơi ấy, lúc đầu thì chỉ tạo thành những điểm có màu hồng, sau đó tạo thành những mảng có màu tím nhạt rồi tím sẫm. Ở những nơi bị tỳ, đè ép thì không xuất hiện hoen (thắt lưng, nịt vú…). Hoen xuất hiện 2 giờ sau khi chết, trong thời gian đầu nếu thay đổi tư thế của tử thi thì vết hoen cũng thay đổi. Trên 10 – 12 giờ sau chết, các vết hoen cố định, mặc dù tử thi thay đổi, nhưng vết hoen không thay đổi theo. Ví dụ: Khi chết tử thi nằm ngửa, hoen tử thi sẽ xuất hiện mặt sau cơ thể, nếu sau 10 giờ lật úp xác xuống một thời gian, thì hoen vẫn ở phía sau lưng chứ không xuất hiện ở mặt trước cơ thể. Như vậy, vị trí của hoen phản ánh tư thế lúc chết, đây là dấu hiệu rất quan trọng để ta biết có sự thay đổi tư thế của tử thi không.
